Batubalani: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Linya 10:
Ang kabuuang lakas ng isang magneto ay masusukat ng [[magnetikong sandali]](magnetic moment) o sa alternatibo, ang kabuuang [[magnetikong flux]] na nililikha nito. Ang lokal na lakas ng magnetismo sa isang materyal ay masusukat ng [[magnetisasyon]] nito.
==Pisika ng magnetismo at mga magneto==
===Magnetikong field===
Ang [[magnetikong flux na densidad]](na tinatawag ring magnetikong B field o magnetikong field lamang ay isang [[bektor na field]]. ANg magnetikong B field na bektor sa isang ibinigay na punto sa espasyo ay matutukoy ng dalawang mga katangian:
*Ang direksiyon nito na nasa kahabaan ng orientasyon ng [[karayom]] ng [[kompas]].
*Ang [[magnitudo]] nito na tinatawag ring lakas na [[proporsiyon]]al sa kung gaano kalakas ang karayom ng kompas ay umo-oriente sa kahabaan ng direksiyong ito.
Sa [[unit na SI]], ang lakas ng magnetikong B field ay ibinibigay sa [[tesla]].
===Magnetikong sandali===
Ang magnetikong sandali ng isang magneto na tinatawag ring magnetikong dipolong sandali at karaniwan ay tinutukoy ng simbolong μ ay isang [[bektor]] na naglalarawan ng kabuuang magnetikong mga katangian ng isang magneto. Para sa isang barang magneto, ang direksiyon ng magnetikong sandali ay tumuturo mula sa [[timog polo]] ng magneto patungo sa [[hilagang polo]] nito. Ang magnitudo nito ay nag-uugnay kung gaano kalakas at gaano kalayo ang mga polong ito. Sa [[unit na SI]], ang magnetikong sandali ay tinutukoy sa mga terminong of A·m2.
Ang isang magneto ay parehong lumilikha ng sarili nitong magnetikong field at tumutugon sa mga magnetikong field. Ang lakas ng magnetikong field na nililikha nito ay sa anumang ibinigay na punto ay proporsiyonal sa magnitudo ng magnetikong sandali nito. Sa karagdagan, kung ang isang magneto ay inilagay sa isang panlabas na magnetikong field na nilikha ng ibang pinagmulan, ito ay sumasailalam sa [[torque]] na gumagamit ma-oriente sa magnetikong sandaling [[paralelo]] sa field. Ang halaga ng torque na ito ay proporsiyonal sa parehong magnetikong sandali at panlabas na field. Ang magneto ay maaari ring sumailalim sa pwersa na nagpapatakbo dito sa isang direksiyon o sa iba, ayon sa mga posisyon at orientasyon ng magneto at pinagmulan. Kung ang field ay pantay sa espasyo, ang magneto ay hindi sumasailalim sa isang netong pwersa bagaman ito ay sumasailalim sa torque.
Ang isang kaward na may hugis na [[bilog]] na may [[area]] na A at nagdadala ng [[kuryente]]ng I ay isang magneto na may magnetikong sandali ng magnitudong katumbas sa IA.
===Magnetisasyon===
Ang magnetisasyon ng isang magnetisadong materyal ang lokal na halaga ng magnetikong sandali nito kada unit [[bolyum]] na karaniwang tinutukoy ng M na may mga unit na A/m. Ito ay isang [[bektor na field]] kesa isa lamang bektor gaya ng magnetikong sandali dahil ang iba't ibang area sa magneto ay maaaring i-magnetisa sa iba't ibang direksiyon at mga lakas. Ang isang mabuting barang magneto ay maaaring may magnetikong sandali ng magnitudong 0.1 A·m2 at bolyum na 1 cm3, o 1×10−6 m3 kaya ang aberaheng magnetisasyong magnitudo ay 100,000 A/m. Ang isang [[iron]] ay maaaring magkaroon ng magnetisasyon ng mga milyong ampera kada metro. Ang gayong malaking halaga ay nagpapaliwanag kung bakit ang mga magnetong iron ay labis na epektibo sa paglikha ng mga magnetikong field.
===Magnetikong polo===
Bagaman para sa maraming mga kaukulan, konbenyenteng isipin na ang isang magneto bilang nag-aangkin ng makikilalang hilaga at timog na mga magnetikong polo, ang konsepto ng mga polo ay hindi dapat unawain ng literal. Ito ay isa lamang paraan ng pagtukoy ng dalawang magkaibang dulo ng isang magneto. Ang magneto ay hindi nag-aangkin ng walang katulad na hilaga o timog na mga partikulo sa magkabilang mga panig nito. Kung ang barang magneto ay naputol sa dalawang piraso, sa pagtatangkang paghiwalayin ang hilaga at timog na mga polo, ang resulta ay dalawang barang magneto na ang bawat isa ay may parehong hilaga at timog polo.
Gayunpaman, ang bersiyon ng paraang magnetikong polo ay ginagamit ng mga propesyonal na magnetisiyano upang magdisenyo ng mga permanenteng magneto. Sa paraang ito, ang [[diberhensiya]] ng magnetisasyong ∇•M sa loob ng isang magneto at ang surpasiyong normal na bahaging M•n ay tinatrato bilang isang distribusyon ng mga magnetikong monopolo. Ito ay isang matematikal na konbenyensiay at hindi nagpapahiwatig na mayroon mga aktwal na monopolo sa magneto. Kung ang distribusyong magnetikong polo ay alam, ang polong modelo ay nagbibigay ng magnetikong field H. Sa labas ng magneto, ang field B ay proporsiyonal sa H samantalang sa loob, ang magnetisasyon ay dapat idagdag sa H. Ang ekstensiyon ng paraang ito na pumapayag para sa isang panloob na mga kargang magnetiko ay ginagamit sa mga teoriya ng [[ferromagnetismo]].
== Mga sanggunian ==
| |||