Pagbabago noong 19:50, 25 Enero 2012 baguhin Aghamsatagalog2011 (usapan \| ambag) 6,755 edit →‎Pagtanggi sa AIDS ← Nakaraang pagkakaiba		Pagbabago noong 19:56, 25 Enero 2012 baguhin i-undo Aghamsatagalog2011 (usapan \| ambag) 6,755 edit →‎Pagkakatuklas Susunod na pagkakaiba →
Linya 769: Ang pinakaunang maiging nadokumentong kaso ng HIV sa tao ay pinetsahan ng pabalik sa 1959. Ang [[virus]] na HIV ay maaaring umiiral na sa [[Estados Unidos]] sa simula ng 1966 ngunit ang malawak na karamihang mga impeksiyon ay nangyayari sa labas ng [[Sub-Saharan Aprika]](kabilang ang Estados Unidos) ay mababakas pabalik sa isang hindi kilalang indibidwal na nahawaan ng HIV sa [[Haiti]] at nagdala naman ng impeksiyon sa Estados Unidos noong mga 1969. Ang [[epidemika]] ay mabilis namang kumalat sa mga mataas na panganib na pangkat(sa simula ay mga seksuwal na promiskuosong mga [[homoseksuwal]]). Noong 1978, ang pagiging laganap ng HIV-1 sa mga baklang lalakeng resident ng [[New York]] at [[San Francisco]] ay tinatantiyang 5% na nagmumungkahing ang ilang mga libong indibidwal sa Estados Unidos ay nahawaan na sa panahong ito. ===Pagkakatuklas=== Ang [[AIDS]] ay unang klinikal na napagmasdan sa pagitan ng huli nang 1980 at simula nang 1981. Ang mga tagagamit ng [[panturok ng droga]](drug injection) at mga [[homoseksuwal]] na lalakeng ~~walang~~hindi alam naang dahilan ng ~~humiang~~huminang [[immunidad]] ay nagpakita ng mga [[sintomas]] ng [[Pneumocystis carinii pneumonia]](PCP) na isang bihirang oportunistikong impeksiyon na alam sa mga panahong ito na nakikita sa mga taong may labis na nakomopromisong(huminang) mga [[sistema ng immuno]]. Sandaling pagkatapos nito, ang karagdagang mga baklang lalake ay nakitaan ng nakaraang bihirang [[kanser ng balat]] na tinatawag na [[Kaposi’s sarcoma]] (KS). Marami pang mga kaso ng PCP at KS ang mabilis na lumitaw na umalerto sa [[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC) ng [[Estados Unidos]]. Ang isang CDC task force ay binuo upang imonitor ang pagsiklab ng mga kasong ito. Pagkatapos makilala ang isang paterno ng anomalosong mga sintomas na nakikita sa mga pasyente, pinangalan ng CDC task force ang kondisyong ito na ''acquired immune deficiency syndrome'' ([[AIDS]]). Noong 1983, ang dalawang magkahilaway ngna mga pangkat pagsasaliksik na pinangunahan nina [[Robert Gallo]] at [[Luc Montagnier]] ay independiyenteng naghayag na ang isang nobelang(novel) na [[retrovirus]] ay maaaring umaapekto sa mga pasyente ng [[AIDS]] at kanilang inilimbang ang kanilang mga natuklasan sa parehong isyu ng hornal na ''Science''. Inangkin ni Gallo ~~claimed~~ na ang [[virus]] na ~~ang~~ naihiwalay(isolated) ng kanyang ~~pagngkat~~pangkat mula sa pasyente ng [[AIDS]] ay mapapansing katulad sa hugis sa ibang pantaong [[T-lymphotropic viruses]] (HTLVs) na ang kanyang pangkat ang unang naghiwalay. Tinawag ng pangkat ni Gallo ang kanilang bagong naihiwalay na virus na HTLV-III. Sa parehong panahon, ang pangkat ni Montagneir ay naghiwalay ng virus mula sa pasyenteng kinakikitaan ng [[lymphadenopatiya]](pamamaga ng [[kulani]]) ng leeg at kahinaang pisikal na dalawang mga klasikong sintomas ng AIDS. Sa pagsasalungat ng ulat mula sa pangkat ni Gallo, si Montagnier at ang kanyang mga kasama ay nagpakitang ang core na mga [[protina]] ng virus na ito ay [[sistemang immuno\|immunolohikal]] na iba mula sa nasa HTLV-I. Pinangalan ng pangkat ni Montagnier ang kanilang naihiwalay na virus na lymphadenopathy-associated virus (LAV). Ang pangalang HIV ay napili bilang kompromiso sa pagitan ng mga dalawang pang-aankin na LAV at HTLV-III. Kung si Gallo o Montagnier ang nararapat ng mas higit na kredito sa pagkakatuklas ng virus na nagsasanhi ng [[AIDS]] ay isang bagay ng malaking kontrobersiya. Kasama ng kanyang kasamang si [[Françoise Barré-Sinoussi]], si Montagnier ay ginawaran ng kalahati ng 2008 [[Gantimpalang Nobel]] sa [[Physiolohiya]] o Medisina sa kanyang "pagkakatuklas ng human immunodeficiency virus". Si [[Harald zur Hausen]] ay nakisalo rin sa Gantimpalang Nobel sa kanyang pagkakatuklas na ang [[human papilloma virus]] ay tumutungo sa [[kanser na serbikal]] ngunit si Gallo ay hindi isinama. Sinabi ni Gallo na "isang pagkasiphayo" na hindi siya napangalanan bilang kapwa resipyente ng Gantimpalang Nobel. Sinabi ni Montagnier na siya ay "nagulat" na si Gallo ay hindi kinilala ng komite ng Nobel na sinasabing: "Mahalaga sa akin na mapatunayang ang HIV ang sanhi ng AIDS at si Gallo ay may napakahalagang papel dito. Ako'y labis na nalulungkot para kay Robert Gallo." ==Pagtanggi sa AIDS== Ang maliit na pangkat ng mga indibidwal ay patuloy na tumututol sa koneksiyon sa pagitan ng HIV at [[AIDS]], pagtanggi sa pag-iral ng mismong HIV o ang balidad ng pagsubok(testing) ng HIV at mga paraang paggamot. Ang mga pag-aangking ito na tinatawag na [[AIDS denialism]] ay sinuri at itinakwil ng pamayanang siyentipiko. Gayunpaman, ang mga pangkat na ito ay may malaking epektong politikal partikular na sa Timog Aprika kung saan ang opisyal na pagyakap ng pamahaalan nito sa [[AIDS denialism]] ay responsable sa hindi epektibo nitong tugon sa epidemikang AIDS sa bansang ito at sinisi sa daang mga libong maiiwasang kamatayan at mga impeksiyong HIV.

HIV: Pagkakaiba sa mga binago