Ipotesis: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
→‎Mga sanggunian: tingnan din
AnakngAraw (usapan | ambag)
kawing
Linya 1:
Ang '''hipotesis''' (mula sa Ingles na ''hypothesis'' kung isahan na nagiging ''hypotheses'' kung maramihan, na nagbuhat naman sa [[wikang Griyego|Griyegong]] ''{{polytonic|ὑπόθεσις}}'') ay isang [[palagay]] o [[haka]] na pinaghahanguan ng [[katwiran]] o [[paliwanag]] para isang [[kababalaghan]] o [[penomeno]].<ref name=Bansa>[http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=hypothesis ''hypothesis''], bansa.org</ref> Ang kataga ay hinango magmula sa wikang Griyegong ''ὑποτιθέναι – hypotithenai'' na nangangahulugang "ilagay sa ilalim" o "ipagpalagay".<ref name="HilbornMangel1997">{{cite book|last1=Hilborn|first1=Ray|last2=Mangel|first2=Marc|title=The ecological detective: confronting models with data|url=http://books.google.com/books?id=katmvQDi8PMC&pg=PA24|accessdate=22 Agosto 2011|year=1997|publisher=Princeton University Press|isbn=978-0-691-03497-3|page=24}}</ref> Upang maisulong ang isang hipotesis bilang isang '''hipotesis na makaagham''', ang [[pamamaraang pang-agham]] ay nangangailangan na ang isang hipotesis ay [[masusubukan]] o maipapailalim sa isang [[pagsusulit]]. Pangkalahatang ibinabatay ng mga siyentipiko ang '''pang-agham na hipotesis''' sa nakaraang mga [[obserbasyon]] na hindi maipalawanag na nakakapagpaniwala o hindi makapagpakumbinsi sa pamamagitan ng mga [[teoriya]]ng pang-agham. Kahit na ang mga salitang hipotesis at teoriya ay kadalasang magkasingkahulugan, ang isang '''hipotesis na pang-aham''' ay hindi katulad ng [[teoriyang pang-agham]]. Ang isang [[working hypothesis|panggawaing hipotesis]] ay isang pansamantalang tinatanggap na hipotesis na iminungkahi para sa karagdagan pang [[pananaliksik]].<ref name="HilbornMangel1997"/>
 
Sa kaugnay ngunit maibubukod na paggamit, ang katagang ''hipotesis'' ay ginagamit sa [[lohikang pormal]] para sa [[antesedente (lohika)|nauna]] sa isang [[proposisyon]]; kung kaya't ang [[panukala]]ng "Kung ''P'', kung gayon ay ''Q''" ay nagpapahiwatig ng hipotesis (o pagkauna o antesedente); ang ''Q'' ay maaaring tawagin na [[bunga]] o [[consequent|konsikwente]]. Ang ''P'' ay ang [[pagpapalagay]] sa loob ng isang (maaaring [[Counterfactual conditional|kontra sa katotohanang]]) katanungang ''Paano kaya kung''.