Sobyetikong Pederatibong Sosyalistang Republika ng Rusya
Ang Sobyetikong Pederatibong Sosyalistang Republika ng Rusya, dinadaglat na SPSR ng Rusya (Ruso: Росси́йская СФСР, tr. Rossiyskaya SFSR), at payak na kinilala bilang Sobyetikong Rusya (Ruso: Советская Россия, tr. Sovetskaya Rossiya), ay estadong sosyalista pederal na siyang naging pinakamalaki, pinakamatao, at ekonomikong pinakamaunlad na republikang bumubuo sa Unyong Sobyetiko. Ang kabisera ang pinakamalaking lungsod nito ay Mosku.
Sobyetikong Pederatibong Sosyalistang Republika ng Rusya Российская Советская Федеративная Социалистическая Республика (Ruso) Rossiyskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsialisticheskaya Respublika | |
---|---|
1917–1991 | |
Salawikain: Пролетарии всех стран, соединяйтесь! Proletarii vsekh stran, soyedinyaytes'! "Mga proletaryo ng lahat ng bansa, magkaisa!" | |
![]() Lokasyon ng SPSR ng Rusya (pula) sa loob ng Unyong Sobyetiko mula 1956 hanggang 1991. | |
Katayuan | 1917–1922: Sovereign state 1922–1991: Republikang kasapi ng ![]() |
Kabisera | Petrogrado (1917–1918) Mosku (1918–1991) |
Pinakamalaking lungsod | Mosku |
Wikang opisyal | Ruso |
Katawagan | Ruso • Sobyetiko |
Pamahalaan |
|
Head of state | |
• 1917 (first) | Lev Kamenevc |
• Padron:No wrap (last) | Boris Yeltsind |
Head of government | |
• 1917–1924 (first) | Vladimir Lenine |
• 1990–1991 | Ivan Silayevf |
• 1991 (last) | Boris Yeltsing |
Lehislatura |
|
Kasaysayan | |
7 November 1917 | |
30 December 1922 | |
19 February 1954 | |
12 June 1990 | |
12 December 1991 | |
• Russian SFSR renamed into the Russian Federation | 25 December 1991 |
26 December 1991 | |
25 December 1993 | |
Lawak | |
1956[kailangan ng sanggunian] | 17,125,200 km2 (6,612,100 mi kuw) |
Populasyon | |
• 1989[kailangan ng sanggunian] | 147,386,000 |
Salapi | Soviet ruble (руб)h (SUR) |
Sona ng oras | (UTC +2 to +12) |
Kodigong pantelepono | +7 |
Kodigo sa ISO 3166 | RU |
Internet TLD | .su |
| |
Seven Hero City awards |
Nomenklatura baguhin
Sa pamumuno nina Vladimir Lenin (1870–1924) at Leon Trotsky (1879–1940), itinatag ng mga komunistang Bolshevik ang estadong Sobyet noong 7 Nobyembre [O.S. 25 Oktubre] 1917. Nangyari ito kaagad pagkatapos ng Rebolusyong Oktubre, nang ang pansamantalang Pamahalaang Pansamantalang Ruso, pinakahuling pinamunuan ng sumasalungat na demokratikong sosyalistang si Alexander Kerensky (1881–1970), na namamahala sa bagong Republika ng Russia pagkatapos ng pagbibitiw sa pamahalaan ng Imperyo ng Russia ng ang Romanov imperial dynasty ng Tsar Nicholas II noong nakaraang Marso, ang ikalawa sa dalawang Rebolusyong Ruso na magulong taon ng 1917 noong World War I. Sa una, ang estado ay walang opisyal na pangalan at hindi kinilala ng mga kalapit na bansa sa loob ng limang buwan. Samantala, nilikha ng mga anti-Bolshevik ang mapanuksong tatak na Sovdepia para sa bagong estado ng mga Sobyet ng mga Deputies ng Manggagawa at Magsasaka.[20]
Noong 25 Enero 1918, sa ikatlong pulong ng All-Russian Congress of Soviets, ang pagtatatag ng Russian Soviet Republic ay idineklara.[21][10][9] Ang Treaty of Brest-Litovsk ay nilagdaan noong Marso 3, 1918, na nagbigay ng malaking bahagi sa hangganan ng mga lupain sa kanluran ng dating Imperyo ng Russia sa Imperyong Aleman (Germany) kapalit ng kapayapaan sa huling taon ng natitirang bahagi ng Unang Digmaang Pandaigdig Noong Hulyo 1918, pinagtibay ng ikalimang All-Russian Congress of Soviets ang bagong pangalan, Russian Socialist Federative Soviet Republic (RSFSR), at ang Konstitusyon ng Russian SFSR.[22][kailangan ng mas mahusay na mapagkukunan]
Sa buong mundo, ang Russian SFSR ay kinilala bilang isang malayang estado noong 1920 sa pamamagitan lamang ng mga karatig na kapitbahay ng Estonia, Finland, Latvia at Lithuania sa Treaty of Tartu at ng panandaliang Irish Republic sa Ireland.[23]
- ↑ Historical Dictionary of Socialism. James C. Docherty, Peter Lamb. Page 85. "The Soviet Union was a one-party Marxist-Leninist state."
- ↑ "Law of the USSR of 14 March 1990 N 1360-I 'On the establishment of the office of the President of the USSR and the making of changes and additions to the Constitution (Basic Law) of the USSR'". Garant.ru. Inarkibo mula sa orihinal noong 13 August 2011. Nakuha noong 12 July 2010.
- ↑ article 114 of the 1937 Constitution, article 171 of the 1978 Constitution