Deel

tradisyonal na roba ng mga Monggol

Ang deel (Mongol: ᠳᠡᠪᠡᠯ /дээл) ay isang tradisyonal na damit na karaniwang isinuot ng mga Monggol, Turko at Tungusiko nang daan-daang taon,[1] at maaaring gawin mula sa bulak, sutla, lana, o brokado.

Monggol na deel na panlalaki (kaliwa) at pambabae (kanan). Ang ganitong uri ay lalo nang ginagamit ng mga Bayad, isa sa mga Tribo ng Monggolya.

Karaniwang isinusuot pa rin ang deel ng mga lalaki at babae sa labas ng mga pangunahing bayan, lalo na ng mga pastol.[2] Sa mga urbanong lugar, kadalasang isinusuot lamang ang deel ng mga matatanda, o sa mga masasayang okasyon. Kahawig ang deel sa kaftan o isang lumang tunikang Europeo na nakatiklop.[2] Karaniwang umaabot ang deel hanggang sa ibaba ng mga tuhod ng nagsusuot at bumubuka sa ibaba. May iba't ibang kulay ang mga ito ngunit kadalasang bughaw, olibo, o tinalaban.

Mga uri

baguhin

Nag-iiba nang konti ang disenyo ng mga deel sa bawat kultura at pangkat-etniko, at nag-iba-iba sa paglipas ng panahon. Mayroon ding mga natatanging baryasyon sa iba't ibang tribong Monggol,[3] kadalasan sa disenyo ng kuwelyo sa may itaas na dibdib. Halimbawa, pabilog ang kuwelyo ng deel ng mga Khalkha Monggol, habang parisukat naman sa deel ng mga Buryat. Maaaring magkaiba-iba rin ang mga deel ng ibang tribo tulad ng mga Chakhar, Torguud, at Uzemchin. Idinedisenyo ang mga deel para sa mga iba't ibang okasyon, kapanahunan,[4] at pagdiriwang. May mga deel na panseremonya na ginagamit kapag may kasalan at pista at mga deel na pang-araw-araw. Gawa sa sutla ang panlabas na bahagi ng mga deel na pang-espesyal na okasyon habang gawa sa lana, bulak, at ibang di-ganoong mamahaling materyales ang mga pangkaraniwang deel.

Mga sanggunian

baguhin
  1. Cartwright, Mark (14 Oktubre 2019). "Clothing in the Mongol Empire" [Pananamit sa Imperyong Monggol]. World History Encyclopedia (sa wikang Ingles). World History Publishing. Nakuha noong 1 Disyembre 2023.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date and year (link) CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. 2.0 2.1 Sabloff, Paula L. W. (2001). Modern Mongolia: Reclaiming Genghis Khan [Modernong Monggolya: Pagbawi kay Genghis Khan] (sa wikang Ingles). UPenn Museum of Archaeology. pp. 66–68. ISBN 978-0-924171-90-1.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. "Culture of the Mongol Deel" [Kultura ng Monggol na Deel]. UNESCO Video and Sound Collections (sa wikang Ingles). UNESCO. Nakuha noong 2 Disyembre 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. "Mongolian Traditional Clothes" [Tradisyonal na Pananamit ng mga Monggol]. Discover Mongolia (sa wikang Ingles). Discover Mongolia Travel Co. Nakuha noong 1 Disyembre 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)