Si Edgar Allan Poe (19 Enero 1809 - 7 Oktubre 1849) ay isang Amerikanong manunulat. Nakilala siya dahil sa pagsulat ng nakagigimbal na mga maiikling kuwento at mga tula. Ang "The Raven" ang pinakakilala niyang tula, isang po siyang nagsasalaysay tungkol sa ng pagdadalamhati at kawalan ng isang lalaki. Kasama sa iba pa niyang mga akda ang "The Tell-Tale Heart" at "The Cask of Amontillado." Gumanap ring patnugot at manunuring pampanitikan si Poe, kaya itinuturing din siya bilang bahagi ng Kilusang Romantiko sa Amerika. Kinikilala siya bilang imbentor ng uri ng salaysaying kathang-isip na pangdetektibo, at isa ring kontributor sa lumalaganap nang henero ng salaysaying makaagham.[1] Siya ang kauna-unahang kilalang Amerikanong manunulat na sumubok na maghanapbuhay sa pamamagitan ng pagsusulat lamang, na naging sanhi ng kahirapang pangpananalapi sa buhay at larangan.[2]

Edgar Allan Poe
Larawan dageryotipo ni Poe, kinuha noong 1848 sa edad na 39, isang taon bago siya sumakabilang-buhay.
Kapanganakan19 Enero 1809(1809-01-19)
Boston, Massachusetts Estados Unidos
Kamatayan7 Oktobre 1849(1849-10-07) (edad 40)
Baltimore, Maryland Estados Unidos
TrabahoMakata, manunulat ng maikling kuwento, patnugot, manunuring pampanitikan
KaurianKathang-isip na pangkatatakutan, Kathang-isip na pang-krimen, Kathang-isip na pang-detektibo
(Mga) asawaVirginia Eliza Clemm Poe
Para sa Abogado Heneral ng Mayrland, tingnan ang Edgar Allan Poe (Abogado Heneral ng Maryland)

Talambuhay baguhin

Isinilang si Poe Boston, Massachussets noong 1809 sa isang mag-asawang kapwa mga aktor, subalit hindi matagumpay ang kaniyang amang lasinggero. Kinupkop si Poe ng isang mag-asawang walang anak (ang mag-asawang Allan [apelyido]), nang mawala sa di-nalalamang dahilan ang kaniyang ama, at nang mamatay dahil sa tuberkulosis ang kaniyang ina. Pinaniniwalaang naging inspirasyon ni Poe sa pagsusulat ang pagkakaroon ng isang tagapag-alagang negro - taong maitim ang kulay ng balat - na nagdadala kay Poe sa silid ng mga katulong. Sa pagkakataong ito nakarinig ng mga kuwento tungkol sa mga multo.[3]

Napangasawa niya ang isang 13-taong gulang na pinsan noong 1836. Namatay ang kaniyang asawa noong 1847 dahil sa sakit na tuberkulosis. Namatay si Poe noong 1849.[3]

Edukasyon baguhin

Nagsimulang mag-aral si Poe sa Richmond, Virginia, ang lugar kung saan namatay ang kaniyang tunay na ina. Noong 1815, isinama siya ng mga umampong magulang sa Inglatera kung saan nakapag-aral siya sa ilang mga paaralan. Bumalik siya Richmond noong 1820. Noong 1826, nagpatala siya sa Pamantasan ng Virginia subalit nilisan niya ito dahil sa kahirapang may kaugnayan sa pananalaping pangtustos sa pag-aaral.[3]

Mga hinahangaan baguhin

Isa sa mga hinahangaan ni Poe ang mga akdang tula ni Ginoo't-Panginoong Byron.

Mga piling akda baguhin

Nasa orihinal na mga pamagat sa wikang Ingles:

Mga kuwento baguhin

Panulaan baguhin

Iba pang mga gawa baguhin

Mga sanggunian baguhin

  1. Stableford, Brian. "Science fiction before the genre." The Cambridge Companion to Science Fiction, Eds. Edward James and Farah Mendlesohn. Cambridge: Cambridge University of Press, 2003. pp. 18 – 19.
  2. Meyers, 138
  3. 3.0 3.1 3.2 "Edgar Allan Poe, 1809-1849". The New Book of Knowledge (Ang Bagong Aklat ng Kaalaman), Grolier Incorporated. 1977.