Ang "Frau Holle" ( /ˌfr ˈhɒl/ HOL-' ; kilala rin bilang "Inang Holle", "Inang Hulda" o "Lumang Inang Frost") ay isang Aleman na kuwentong bibit na kinolekta ng Magkapatid na Grimm sa Children's and Household Tales noong 1812 (KHM 24). Ito ay Aarne-Thompson tipo 480.[1]

Si Frau Holle (kilala rin sa iba't ibang rehiyon bilang Holla, Holda, Perchta, Berchta, Berta, o Bertha) ay isang pre-Kristiyanong babaeng maalamat na pigura na umabot sa popular na paniniwala tungo sa ika-19 na siglo.[2]

Ang pangalan ay maaaring magkaugnay ng Eskandinabong nilalang na kilala bilang Hulder.[3] Tinangka ni Jacob Grimm na itatag siya bilang isang Hermanikong diyosa.[4]

Ang maalamat na nilalang baguhin

 
"Holda, ang mabuting tagapagtanggol" (1882) ni Friedrich Wilhelm Heine.

Etimolohiya baguhin

Ang pangalan ay pinaniniwalaang nagmula sa Aleman na huld ("mabait, palakaibigan, nakikiramay, nagpapasalamat" na matatagpuan sa hold sein, huldigen), Gitnang Mataas na Aleman na hulde, Lumang Mataas na Aleman na huldī ("kabaitan"). Kaugnay ng Danes at Suwekong huld ("patas, mabait, maginoo") o 'hyld' ("lihim, tago"), Islandes hollur ("masugid, dedikado, matapat"), Gitnang Ingles na hold, holde, Lumang Ingles na hold (" mabait, palakaibigan, mabait, pabor, totoo, tapat, tapat, madasalin, katanggap-tanggap, kaaya-aya"), mula sa Proto-Hermanikong hulþaz ("kaaya-aya, mapagbigay, tapat"), mula sa Proto-Indo-Europeo na *kel- ("alagaan, kumiling, yumuko, dulo").[5]

Ang pangalang Hludana ay matatagpuan sa limang Latin na inskripsiyon: tatlo mula sa Mababang Rino (Corpus Inscriptionum Latinarum XIII 8611, 8723, 8661), isa mula sa Münstereifel (CIL XIII, 7944) at isa mula sa Beetgum, Frisia (CIL XIII, 8830) lahat ay mula 197 AD-235 AD. Maraming mga pagtatangka ang ginawa upang bigyang-kahulugan ang pangalang ito.[6]

Mga pinagmulan at pagpapatunay baguhin

Pinangalanan ni Marija Gimbutas si Hulda (o Holda, Holla, Holle) bilang orihinal na isang sinaunang Hermanikong kataas-taasang diyosa na nauna sa karamihan ng Hermanikong panteon, kabilang ang mga diyos tulad nina Odin, Thor, Freya, at Loki, na patuloy na mga tradisyon ng pre-Indo-Europeong Neolitikong Europa.[7]

Habang dahan-dahang pinalitan ng Kristiyanismo ang Hermanikong paganismo noong Maagang Gitnang Kapanahunan, marami sa mga lumang kaugalian ang unti-unting nawala o isinanib sa tradisyong Kristiyano. Sa pagtatapos ng Mataas na Gitnang Kapanahunan, ang paganismong Aleman ay halos ganap na isinantabi at hinalo sa mga tradisyong-pambayan sa kanayunan, kung saan ang tauhan ni Frau Hulda ay nang nakaligtas.

Mga sanggunian baguhin

  1. Ashliman, D. L. (2019). "Frau Holle". University of Pittsburgh.
  2. Ashliman, D. L. (2019). "Frau Holle". University of Pittsburgh.
  3. Th. Westrin (1909). "Huldra" (sa Suweko). Nordisk familjebok. Nakuha noong 2013-04-08.
  4. "Grimm made the attempt to establish her as a benevolent goddess of German antiquity," noted Edgar A. List, "Is Frau Holda the Virgin Mary?" The German Quarterly 29.2 (March 1956, pp. 80-84) p. 80.
  5. "Huld Etymology".
  6. An early interpretation, with quoted inscriptions, is U. Ph. Boissevain, "De inscriptione Romana apud Frisios reperta", Mnemosyne, New Series, 16 (1888:439-447) p. 440f. Boissevain noted the Celtic form Hluðena and located inscriptions among the Frisian Ingaevones of Tacitus' De Germania.
  7. Gimbutas, Marija (2001) The Living Goddesses (Berkeley: University of California Press)