Ang Ladishah (na binabaybay din na Ladi Shah o Laddi Shah) ay isang genre ng musikal na pagkukuwento na nagmula sa Jammu at Kashmir na may mga ugat sa tradisyonal at nakakatawang katutubong pag-awit na orihinal na inaawit ng mga minstrel habang lokal na nagtataka mula sa isang lugar patungo sa isa pa.[1] Ito ay karaniwang inaawit sa wikang Kashmiri upang ipahayag ang dalamhati o upang aliwin ang mga tao sa isang maindayog na anyo na pangunahing umiikot sa mga isyung pampulitika, panlipunan at pangkultura sa anyo ng balada o malambing na pangungutya. Ito ay nakikilala kapag ang isang mang-aaliw ay nagpahayag ng kanilang mga alalahanin sa anyo ng nakakatawa at melodya na pag-awit nang walang putol na boses sa ilang mga pangyayari. Ito ay inaawit gamit ang isang instrumentong pangmusika na tinatawag na dhukar, isang tradisyonal na instrumento na binubuo ng dalawang metal na tingting. Minsan, kumakanta ang isang artista nang walang instrumentong pangmusika.[2]

Sinasaklaw ang medyebal na musika, literal na kumikilos ang isang ladishah na mang-aawit bilang tagapagbalita sa isang lipunan upang ihatid ang kanilang mensahe sa mga tao para sa layunin ng pampublikong libangan o upang matugunan ang mga pananaw sa pulitika, kamalayan sa lipunan o kakayahan sa kultura nang hindi nagsasanay ng maling kamalayan at musikang parodya.[3][4] Sa malawak na kahulugan, ang isang ladishah na artista ay tinutukoy din bilang isang "tagapagtanghal ng kalye" o "tagapaglalarawan sa kasaysayan" depende sa mga liriko.[5]

Kasaysayan baguhin

Ang Ladishah na genre ay orihinal na lumitaw bilang isang tanyag na liriko na nagsasalaysay na may kumbinasyon ng pangkalagayang ballad, nakakatawa at tono ng melodya sa Jammu at Kashmir na prinsipeng estado sa bandang ikalabinwalo o ikalabinsiyam na siglo. Ito ay may mga ugat sa kultura ng Kashmir na isinulat at isinalaysay ng parehong tagapaglibang. Pampanitikan na nauugnay sa panitikang Kashmiri, ito ay una na ginamit upang punahin ang mga pinuno na kasangkot sa pang-aabuso sa karapatang pantao. Naniniwala ang ilang lokal na mga mamamayan na ang mga kanta ng ladishah ay ginagamit sa pag-awit sa panahon ng pag-aani partikular na ginagamit ng mga nomadiko upang makakuha ng pagkain bilang kapalit.[6]

Mga sanggunian baguhin

  1. "Kashmir's street theatre special Laddi Shah on TV". Business Standard News. Press Trust of India. 2014-08-30. Nakuha noong 2020-11-27.
  2. "Ladi Shah". Kashmir Life. February 17, 2017.
  3. Tremblay, R. C.; Bhatia, M. (2020). Religion and Politics in Jammu and Kashmir. Taylor & Francis. p. 256. ISBN 978-1-000-07879-4. Nakuha noong 2020-11-27.
  4. Purewal, N. K.; Dingli, S. (2020). Gendering Security and Insecurity: Post/Neocolonial Security Logics and Feminist Interventions. ThirdWorlds. Taylor & Francis. p. 82. ISBN 978-0-429-51566-8. Nakuha noong 2020-11-27.
  5. Tremblay, R. C.; Bhatia, M. (2020). Religion and Politics in Jammu and Kashmir. Taylor & Francis. p. 256. ISBN 978-1-000-07879-4. Nakuha noong 2020-11-27.
  6. Bhat, Saima (November 6, 2011). "Ladishah, Ladishah..." Inarkibo mula sa ang orihinal noong Enero 18, 2020. Nakuha noong Marso 2, 2022.