Lalawigan ng Nakhon Pathom

Ang Nakhon Pathom (Thai: จังหวัดนครปฐม , binibigkas [náʔkʰɔ̄ːn pā.tʰǒm], (Pagbigkas)) ay isa sa mga sentral na lalawigan (changwat) ng Taylandiya. Ang mga karatig na lalawigan ay (mula sa hilaga ng paikot pakanan) Suphan Buri, Ayutthaya, Nonthaburi, Bangkok, Samut Sakhon, Ratchaburi, at Kanchanaburi. Ang kabeserang lungsod ng lalawigan ng Nakhon Pathom ay Nakhon Pathom.

Nakhon Pathom

จังหวัดนครปฐม
Watawat ng Nakhon Pathom
Watawat
Opisyal na sagisag ng Nakhon Pathom
Sagisag
Palayaw: 
Lungsod ng Malaking Chedi
Mapa ng Taylandiya na nagpapakita ng lalawigan ng Nakhon Pathom
Mapa ng Taylandiya na nagpapakita ng lalawigan ng Nakhon Pathom
BansaTaylandiya
CapitalMueang Nakhon Pathom
Pamahalaan
 • GobernadorSurasak Charoensirichot (simula 2020)
Lawak
 • Kabuuan2,168 km2 (837 milya kuwadrado)
Ranggo sa lawakIka-66
Populasyon
 (2019)[2]
 • Kabuuan920,030
 • RanggoIka-25
 • Kapal424/km2 (1,100/milya kuwadrado)
 • Ranggo sa densidadIka-8
Human Achievement Index
 • HAI (2017)0.6354 "high"
Ika-12
Sona ng orasUTC+7 (ICT)
Postal code
73xxx
Calling code034 & 02
Kodigo ng ISO 3166TH-73
Websaytnakhonpathom.go.th

Ang lalawigan ng Nakhon Pathom ay tahanan ng Phra Pathommachedi, isang chedi na kinomisyon ni Haring Mongkut (Rama IV) at tinapos ni Haring Chulalongkorn (Rama V) noong 1870. Ang chedi ay isang paalala ng matagal nang nawala na sibilisasyong Dvaravati na minsan ay umunlad dito at ayon sa tradisyon, ang Nakhon Pathom ay kung saan unang dumating ang Budismo sa Taylandiya.  Ang lalawigan mismo ay kilala sa maraming taniman ng prutas.[4]

Heograpiya

baguhin

Ang Nakhon Pathom ay isang maliit na lalawigan 56 km mula sa Bangkok. Ito ay nasa kapatagang alubyan ng gitnang Taylandiya at dinadaluyan ng Ilog Tha Chin (minsan ay tinatawag na Nakhon Chai Si), isang tributaryo ng Ilog Chao Phraya. Maraming mga kanal na hinukay para sa agrikultura. Ang kabuuang lugar ng kagubatan ay 1.6 square kilometre (0.62 mi kuw) lamang o 0.8 bawat milya ng lugar ng lalawigan.[5] Ang kabeserang lungsod ng Bangkok ay lumago hanggang sa hangganan ng Nakhon Pathom.

Ang lalawigan ng Nakhon Pathom ay may tropikal na savanna na klima (Köppen climate classification category Aw). Ang mga taglamig ay tuyo at mainit-init. Tumataas ang temperatura hanggang Mayo. Ang tag-ulan ay tumatagal mula Mayo hanggang Oktubre, na may malakas na ulan at medyo mas malamig na temperatura sa araw, bagaman ang mga gabi ay nananatiling mainit. Kronolohikong datos para sa mga taong 2012–2013: Ang pinakamataas na temperatura nito ay 40.1 °C (104.2 °F) noong Abril 2013 at ang pinakamababang temperatura ay 12.0 °C (53.6 °F) noong Disyembre 2013. Ang pinakamataas na katamtamang temperatura ay 37.4 °C (99.3 °F) noong Abril 2013 at ang pinakamababang katamtamang temperatura ay 16.5 °C (61.7 °F) noong Disyembre 2013. Ang katamtamang relatibong pagkabanas ay 75% at ang minimum na relatibong pagkabanas ay 22%. Ang taunang pag-ulan ay 1,095 milimetro. Ang bilang ng mga araw ng tag-ulan ay 134 araw para sa taong 2013.

Toponimo

baguhin

Ang pangalan ay nagmula sa mga salitang Pali na Nagara Pathama, ibig sabihin ay 'unang lungsod', at ang Nakhon Pathom ay madalas na tinutukoy bilang pinakamatandang lungsod ng Taylandiya. Ang mga arkeolohikong labi ay iniugnay sa (pre-Taylandes) na kaharian ng Dvaravati, na itinayo noong ika-6 hanggang ika-11 siglo.[6]

Kasaysayan

baguhin

Prehistoriko

baguhin

Ang mga arkeolohikong ebidensiya na maaaring umiral noong sinaunang panahon ay natagpuan tulad ng isang pinakintab na palakol na bato, piraso ng tubo ng bato, mga labi ng mga sisidlang tanso na parang mga mangkok, at mga pira-piraso ng mga buto ng tao sa arkeolohikong pook, Nai Jiw Boon Raksa sa Subdistrito ng Ban Yang, Distrito ng Mueang Nakhon Pathom.

Ang arkeolohikong pook numero 1 ng Pamantasang Kasetsart ay nakatagpo ng mga sinaunang bungo ng tao, mga butil ng bato at ilang mga nakuhang tanso. Ipinapakita nito na ang pook ay ang lugar ng isang prehistorikong na libingan ng tao sa pagtatapos ng Panahon ng Bakal, mga 2,000 taon na ang nakalilipas.

Mga pagkakahating pampangasiwaan

baguhin
 
Mapa ng lalawigan ng Nakhon Pathom na may mga distrito
 
  Mga lungsod munisipalidad (thesaban nakhon)
  Mga bayang munisipalidad (thesaban mueang)
  Mga subdistritong munisipalidad (thesaban tambon)

Pamahalaang panlalawigan

baguhin

Ang lalawigan ay nahahati sa pitong distrito (amphoe). Ang mga distrito ay nahahati pa sa 106 na mga subdistrito (tambon) at 904 na mga nayon (mubans).

  1. Mueang Nakhon Pathom
  2. Kamphaeng Saen
  3. Nakhon Chai Si
  4. Don Tum
  1. Bang Len
  2. Sam Phran
  3. Phutthamonthon

Mga sanggunian

baguhin
  1. Advancing Human Development through the ASEAN Community, Thailand Human Development Report 2014, table 0:Basic Data (PDF) (Ulat). United Nations Development Programme (UNDP) Thailand. pp. 134–135. ISBN 978-974-680-368-7. Nakuha noong 17 Enero 2016, Data has been supplied by Land Development Department, Ministry of Agriculture and Cooperatives, at Wayback Machine.{{cite report}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: postscript (link)[patay na link]
  2. "สถิติทางการทะเบียน" [Registration statistics]. bora.dopa.go.th. Department of Provincial Administration (DOPA). Disyembre 2019. Nakuha noong 10 Oktubre 2020. Download จำนวนประชากร ปี พ.ศ.2562 - Download population year 2019{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1
  4. "Official Infos about Nakhon Pathom" (PDF). Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2012-05-09. Nakuha noong 2019-08-16.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. "ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562" [Table 2 Forest area Separate province year 2019] (sa wikang Thai). 2019. Nakuha noong 6 Abril 2021, information, Forest statistics Year 2019{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: postscript (link)
  6. "Official Infos about Nakhon Pathom" (PDF). Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2012-05-09. Nakuha noong 2019-08-16.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)