Wikipedia

Fibonacci

(Idinirekta mula sa Leonardo ng Pisa)
Para sa pagkakasunod na bilang, tingnan ang bilang Fibonacci.

Si Fibonacci ( /ˌfɪbəˈnɑːtʃi/;[3] bigkas din EU /ˌfiːbʔ/,[4][5] Italyano: [fiboˈnattʃi]; mga 1170 – mga 1240–50),[6] kilala din bilang Leonardo Bonacci, Leonardo of Pisa, o Leonardo Bigollo Pisano ('Leonardo, ang Manlalakbay mula sa Pisa'[7]), ay isang Italyanong matematiko mula sa Republika ng Pisa, na tinuturing na "ang pinakatalentadong Kanluraning matematiko ng Gitnang Panahon".[8]

Fibonacci
Bantayog ni Fibonacci (1863) na gawa ni Giovanni Paganucci sa Camposanto di Pisa[a]
Kapanganakan1170
Pisa,[2] Republika ng Pisa
Kamatayanmga 1250(1250-00-00) (edad 79–80)
Pisa, Republika ng Pisa
Ibang pangalanLeonardo Fibonacci, Leonardo Bonacci, Leonardo Pisano
TrabahoMatematiko
Kilala sa
  • Liber Abaci, ginawang popular ang sistemang pamilang na Hindu-Arabe sa Europa
  • Mga bilang Fibonacci
MagulangGuglielmo "Bonacci" (ama)

Gawa-gawa lamang ang pangalan na karaniwan siyang kilala, ang Fibonacci, noong 1838 ni Guillaume Libri, isang Pranko-Italyanong dalubhasa sa kasaysayan[9][10] at pinaikling filius Bonacci ('anak ni Bonacci').[11][b] Bagaman, kahit noong mas maagang 1506, isang notaryo ng Imperyong Romanong Perizolo ay binanggit si Leonardo bilang "Lionardo Fibonacci".[12]

Pinasikat ni Fibonacci ang sistemang pamilang Hindu-Arabe sa kanluraning mundo sa pamamagitan ng kanyang komposisyon noong 1202 na Liber Abaci (Aklat ng Kalkulasyon).[13][14] Ipinakilala din niya sa Europa ang pagkasunod-sunod na mga bilang na Fibonacci, na ginamit niyang halimbawa sa Liber Abaci.[15]

Mga pananda

baguhin
  1. ↑ Hindi alam ang aktuwal na itsura ni Fibonacci.[1]
  2. ↑ Ang etimolohiya ng Bonacci ay "mabuting loob", kaya nangangahulugan ang buong pangalan niya bilang "anak ng isang mabuting loob [na pamilya]".[7]

Mga sanggunian

baguhin
  1. ↑ "Fibonacci's Statue in Pisa" (sa wikang Ingles). Epsilones.com. Nakuha noong 2010-08-02.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. ↑ Smith, David Eugene; Karpinski, Louis Charles (1911), The Hindu–Arabic Numerals (sa wikang Ingles), Boston and London: Ginn and Company, p. 128{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link).
  3. ↑ "Fibonacci, Leonardo". "Oxford Dictionaries" (sa wikang Ingles). Oxford University Press. Nakuha noong 23 Hunyo 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. ↑ "Fibonacci series" at "Fibonacci sequence". Collins English Dictionary (sa wikang Ingles). HarperCollins. Nakuha noong 23 Hunyo 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. ↑ "Fibonacci number". Merriam-Webster Dictionary (sa wikang Ingles). Nakuha noong 23 Hunyo 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. ↑ MacTutor, R. "Leonardo Pisano Fibonacci" (sa wikang Ingles). www-history.mcs.st-and.ac.uk. Nakuha noong 2018-12-22.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. ↑ 7.0 7.1 Livio, Mario (2003) [2002]. The Golden Ratio: The Story of Phi, the World's Most Astonishing Number (sa wikang Ingles) (ika-1 (na) edisyon). New York City: Broadway Books. pp. 92–93. ISBN 0-7679-0816-3.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  8. ↑ Eves, Howard. An Introduction to the History of Mathematics. Brooks Cole, 1990: ISBN 0-03-029558-0 (ika-6 na ed.), p. 261 (sa Ingles).
  9. ↑ Devlin, Keith (2017). Finding Fibonacci: The Quest to Rediscover the Forgotten Mathematical Genius Who Changed the World (sa wikang Nepali). Princeton University Press. p. 24.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  10. ↑ Colin Pask (7 Hulyo 2015). Great Calculations: A Surprising Look Behind 50 Scientific Inquiries (sa wikang Ingles). Prometheus Books. p. 35. ISBN 978-1-63388-029-0.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  11. ↑ Keith Devlin, The Man of Numbers: Fibonacci's Arithmetic Revolution,A&C Black, 2012 p. 13. (sa Ingles)
  12. ↑ Drozdyuk, Andriy; Drozdyuk, Denys (2010). Fibonacci, his numbers and his rabbits (sa wikang Ingles). Toronto: Choven Pub. p. 18. ISBN 978-0-9866300-1-9. OCLC 813281753.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  13. ↑ "Fibonacci Numbers". www.halexandria.org (sa wikang Ingles).
  14. ↑ Leonardo Pisano: "Contributions to number theory". Encyclopædia Britannica Online, 2006. p. 3. Hinango noong 18 Setyembre 2006 (sa Ingles).
  15. ↑ Singh, Parmanand. "Acharya Hemachandra and the (so called) Fibonacci Numbers". Math. Ed. Siwan, 20(1):28–30, 1986. ISSN 0047-6269] (sa Ingles)

  Ang lathalaing ito na tungkol sa Matematiko ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fibonacci&oldid=2090199"