Leonor Orosa-Goquingco
Si Leonor Luna Orosa-Goquingco (Hulyo 24, 1917 - Hulyo 15, 2005) ay isang baylerina, koreograper, at manunulat na idineklara bilang isang Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas sa larangan ng sayaw noong 1976 ni Pangulong Ferdinand Marcos.[1][2] Siya ay tinaguriang "Trailblazer”, “Mother of Philippine Theater Dance”, at “Dean of Filipino Performing Arts Critics”.[3]
Leonor Orosa-Goquingco | |
|---|---|
.jpg) | |
| Kapanganakan | Leonor Orosa-Goquingco Hulyo 24, 1917 |
| Kamatayan | Hulyo 15, 2005 |
| Nasyonalidad | Pilipino |
| Parangal | Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas |
| Larangan | Sayaw |
| Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas | |
 Sayaw 1976 | |
Unang yugto ng buhay
baguhinIpinanganak si Leonor Luna Orosa noong Hulyo 24, 1917 sa Jolo, Sulu. Ang kanyang mga magulang na sina Sixto Orosa at Severina Luna ay mga doktor. Ikinasal si Leonor Orosa kay Benjamin Goquingco at nagkaroon sila ng tatlong anak.[1]
Edukasyon
baguhinNatapos ni Leonor Orosa-Goquingco ang Batsilyer ng Agham sa Edukasyon sa Kolehiyo ng Santa Eskolastika bilang summa cum laude. Nag-aral siya ng drama, teatro at musika sa Unibersidad ng Columbia at Teachers College sa New York sa Estados Unidos.[1] Ipinagpatuloy niya ang kanyang pag-aaral sa Ballet de Monte Carlo.[4]
Mga nagawa
baguhinSi Leonor Orosa-Goquingco ang unang gumamit ng mga Pilipinong tradisyon, kwento at musika sa kanyang mga obrang sayaw at ang unang Pilipino na nakagawa ng ballet sa saliw ng musika ng mga banyagang kompositor.[5]
Itinatag niya ang Filipinescas Dance Company noong 1958 at ang Philippine Theatre Dance Group.[4][1]
Isa sa kanyang mga obra, ang "Filipinescas: Philippine Life, Legend and Love in Dance", na unang itinanghal noong 1961, ay ang unang sayaw na nakonsepto at nagawa ng isang Pilipino sa saliw ng mga musikang gawa ng kapwa Pilipino. Ito ay muling itinanghal noong 2004 sa Sentrong Pangkultura ng Pilipinas.[5]
Kabilang sa kanyang mga obra ang “Vinta!”, “The Magic Garden”, “The Clowns”, “Balet Variations”, at “Aubade”.[1]
Sumulat siya ng isang aklat na may pamagat na "A Great Heritage: The Dances of the Emerald Isles" na binansagan ni Teodoro Agoncillo na isang malaking kontribusyon sa kasaysayan ng kultura ng Pilipinas.[4][1][6]
Mga parangal na natanggap
baguhinNoong 1976 ay ipinahayag na isang Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas si Leonor Orosa-Goquingco sa larangan ng sayaw sa bisa ng Proklamasyon Bilang 1539 na nilagdaan ni Pangulong Ferdinand Marcos noong Marso 25, 1976.[2]
Iginawad kay Leonor Orosa-Goquingco ang Patnubay ng Sining at Kalinangan Award noong 1961 at 1964, Rizal Centennial Award noong 1962, Republic Cultural Heritage Award noong 1964, at Presidential Award of Merit noong 1970.[1]
Kamatayan
baguhinPumanaw si Leonor Orosa-Goquingco noong Hulyo 15, 2005 sa edad na 87.[1][4]
Mga sanggunian
baguhin- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 "Leonor Luna Orosa-Goquinco". Sagisag Kultura. National Commission for Culture and the Arts. Nakuha noong 25 Nobyembre 2023.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 2.0 2.1 "Proclamation No. 1539 Declaring Napoleon V. Abueva, Pablo Antonio, Lamberto V. Avellana, Victorio G. Edades, Jovita Fuentes, Leonor Orosa Goquinco And Nick Joaquin As National Artists". Official Gazette. Republic of the Philippines. Marso 25, 1976. Nakuha noong 25 Nobyembre 2023.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)[patay na link] - ↑ "Order of National Artists: Leonor Orosa Goquingco". National Commission for Culture and the Arts. Republic of the Philippines. Inarkibo mula sa orihinal noong 31 Hulyo 2022. Nakuha noong 25 Nobyembre 2023.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 Dolor, Danny (Mayo 3, 2020). "Leonor Orosa-Goquingco: National Artist for Dance". PhilStar Global. Philippine Star. Nakuha noong 25 Nobyembre 2023.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 5.0 5.1 "Leonor Orosa Goquingco". Ateneo Library of Women's Writings. Ateneo Library of Women's Writings, Ateneo de Manila University. Nakuha noong 25 Nobyembre 2023.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Orosa-Goquingco, Leonor (1980). A Great Heritage: The Dances of the Emerald Isles. Quezon City, Philippines: Ben-Lor.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)