Karl Marx: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 25:
Ang mga teoriya ni Marx tungkol sa lipunan, [[ekonomika]] at [[politika]] na sama samang nakilala bilang [[Marxismo]] ay naniniwalang ang lahat ng mga lipunan ay sumusulong sa pamamagitan ng [[dialektiko]] ng [[pakikibaka ng klase]]. Ito ang alitan sa pagitan ng klase nag-aari na kumokontrol ng produksiyon at isang mas mababang klase na lumilikha ng paggawa para sa mga kalakal. Siya ay mabigat na bumatikos sa kasalukuyan sa kanyang panahong anyong sosyo-ekonomika ng lipunan na [[kapitalismo]] na kanyang tinawag na "diktadurya ng [[bourgeoisie]]". Naniwala siyang ang kapitalismo ay pinapatakbo ng mga klaseng mayayaman para sa kanilang kapakinabangan at kanyang hinulaan na tulad ng mga nakaraang sistemang sosyo-ekonomiko, ang kapitalismo ay hindi maiiwasang lilikha ng mga alitang panloob na hahantong sa sarili nitong pagkawasak at pagpapalit ng isang bagong sistema na [[Sosyalismo (Marxismo)|Sosyalismo]]. <ref name="wk"/> Ikinatwiran niyang sa ilalim ng sosyalismo, ang lipunan ay pamamahalaan ng klaseng manggagawa sa kanyang tinatawag na [[diktadurya ng proletariat]]", "estado ng mga manggagawa" o "demokrasiya ng mga manggagawa".<ref>Karl Marx: [http://www.marxists.org/archive/marx/works/1875/gotha/index.htm ''Critique of the Gotha Program''] (Marx/Engels Selected Works, Volume Three, pp. 13–30;)</ref><ref>In [http://www.marxists.org/archive/marx/works/1852/letters/52_03_05.htm Letter from Karl Marx to Joseph Weydemeyer] (MECW Volume 39, p. 58; )</ref> Naniwala siya na ang sosyalismo ay kalaunan namang papalitan ng [[lipunang walang estado]] na [[lipunang walang klase]] na tinatawag na [[komunismo]]. Kasama ng kanyang paniniwala sa pagiging hindi maiiwasan ng sosyalismo at komunismo, aktibo niyang ipinaglaban ang pagpapatupad ng komunismo na nangatwirang ang mga teoristang panlipuunan at mga taong walang kalamangan sa lipunan ay parehong dapat magsagawa ng mga organisadong rebolusyonaryong aksiyon upang pabagsakin ang kapitalismo at magdulot ng pagbabagong sosyo-ekonomiko.<ref name="Calhoun2002-23-24"/>
 
Ang mga pamahalaang rebolusyonaryong sosyalista na sumusunod sa mga konseptong Marxista ay umakyat sa kapangyarihan sa iba't ibang mga bansa noong ika-20 siglo. Ito ay humantong sa pagkakabuo ng mga gayong estadong sosyalista gaya ng [[Unyong Sobyet]] noong 1922 at [[People's Republic of China]] noong 1949. Ang marmaingmaraming mga unyong manggawa at mga partido sa buong mundo ay naimpluwensiyahan rin ng mga ideyang Marxista samantalang ang iba't ibang mga anyong teoretikal nito gaya ng [[Leninismo]], [[Stalinismo]], [[Trotskyismo]], at [[Maoismo]] ay nabuo mula sa mga ito. Si Marx ay tipikal na binabanggit kasama nina [[Émile Durkheim]] at [[Max Weber]] bilang isa sa tatlong mga pangunahing arkitekto ng [[agham panlipunan]]. as one of the three principal architects of modern [[social science]].<ref name="plato.stanford.edu"/> Marx has been described as one of the most influential figures in human history.<ref name="Manchester"/><ref name="The 100: A Ranking of the Most Influential Persons in History"/>
 
Samantalang may kumentaryo si Marx sa maraming isyu, pamoso siya sa kanyang pagaanalisa sa kasaysayan lalu na sa labanan ng mga uri. Sinasalamin ang labanang ito sa pambungad na pananalita sa [[Communist Manifesto]] : "Ang kasaysayan ng lahat lipunan ay kasaysayan ng labanan ng mga uri."