Nobelang Pilipino: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m orthography, replaced: kwento → kuwento, added orphan tag using AWB
Linya 1:
{{Orphan|date=Pebrero 2014}}
 
{{Unreferenced|date=Hunyo 2009}}
Sa pangkalahatan, ang '''Nobelang Pilipino''' o '''Nobela sa Pilipinas''' ay ang mga [[nobela]]ng nalimbag sa [[Pilipinas]] na inakdaan ng mga may-akdang [[Mga Pilipino|Pilipino]] tungkol sa mga Pilipino at sa Pilipinas. Maaari itong nasusulat sa [[wikang Tagalog]], [[wikang Pilipino]], o [[wikang Filipino]], iba pang [[mga wika sa Pilipinas]], at mga wikang dayuhan na katulad ng [[wikang Ingles|Ingles]] at [[wikang Kastila|Kastila]].
 
==Mga impluwensiya sa pagsulat ng Nobelang Pilipino==
Ayon kay Virgilio S. Almario, naging impluwensiya sa ilang mga nobelistang Pilipino ang sumusunod na mga akdang banyaga: ang ''Hudeo Errante'' (1844) ni [[Eugene Sue]], ang ''Conde de Montecristo'' (1844-461844–46) at ang ''La Dama de las Camellias'' (1848) ni [[Alexandre Dumas]], ang ''Les Miserables'' (1862) ng mga Kastila.
 
==Kasaysayan ng Nobelang Pilipino==
 
Ang kasaysayan ng nobela sa Pilipinas ay nagsimula noong [[Kasaysayan ng Pilipinas#Pamumuno ng Espanya (1521-18981521–1898)|Panahon ng Kastila]] na may paksain tungkol sa [[relihiyon]], kabutihang-asal, nasyonalismo, at pagbabago. Nagpapatuloy ito hanggang sa kasalukuyang panahon.
 
===Panahon ng Kastila===
Line 27 ⟶ 29:
===Panahon ng Amerikano===
 
Nahahati sa tatlong panahon ang kasaysayan ng nobela noong panahon ng [[Estados Unidos|Amerikano]], ang Panahon ng [[Aklatan]]Bayan (1900-19211900–1921), Panahon ng Ilaw at [[Panitikan|Panitik]] (1922-19341922–1934) at Panahon ng Malasariling [[Pamahalaan]] (1934-19421934–1942). Noong Panahon ng Akalatan, naging maunlad ang nobela na tumatalakay sa mga paksain tungkol sa [[pag-ibig]], paghihimagsik, buhay [[lalawigan]] at karanasan. Inilalathala sa mga [[pahayagan]] ang mga nobela na payugtu-yugto o hinahati sa parte ang nobela sa mga kabanata. Si [[Lope K. Santos]], ama ng [[Balarila ng Wikang Pambansa|Balarilang Tagalog]] ang nagsimula ng ganitong paglalathala.
 
Halimbawa ng mga pahayagan:
Line 46 ⟶ 48:
*''Magmamani'' ni Teofilo Sanco
 
Noong panahon ng Malasariling Pamahalaan, bumaba ang urin ng nobela dahil sa pagkakahilig ng mga tao sa mga tula at maikling kwentokuwento at pagbabago ng panahon.
 
===Panahon ng Hapon===
Line 58 ⟶ 60:
*''Sa Pula, Sa Puti'' - Francisco Soc Rodrigo
 
===Panahon ng Republika (1946-19721946–1972)===
 
Noong panahon ng Ikatlong Repulika ng Pilipinas, walang pagbabago sa sistema ng pagsulat ng nobela at naging tradisyunal. Tumatalakay ng mga paksain tungkol sa nasyonalismo, isyung [[Lipunan|panlipunan]] at naglalayong [[libangan|mang-aliw]] ng [[pagbabasa|mambabasa]].