Francisco Balagtas: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
si Francisco "Balagtas" Baltazar ay siya |
Shanmugamp7 (usapan | ambag) m Ibinalik ang mga pagbabago ni 180.190.17.222 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni WayKurat |
||
Linya 1:
{{Infobox Person
|image = PH nhi francisco baltazar.jpg
|caption =
|birth_date = [[Abril 2]], [[1788]]
|birth_place = [[Balagtas, Bulacan|Bigaa]], [[Bulacan]]
|death_date = [[Pebrero 20]], [[1862]]
|death_place = [[Orion, Bataan|Udyong]], [[Bataan]]
|other_names = Balagtas
|known_for = Florante at Laura
|occupation = Manunulat
}}
:''Ito ang artikulo sa [[Pilipino]]ng [[makata]]. Para sa bayang ipinangalanan sa kanya, tingnan ang [[Balagtas, Bulacan]].''
Si '''Francisco Baltazar''' ([[Abril 2]], [[1788]]—[[Pebrero 20]], [[1862]]), mas kilala bilang '''Francisco Balagtas''', ay tinuturing bilang isa sa mga magagaling na [[Mga Pilipino|Pilipino]]ng [[tula|manunulat]]. ''[[Florante at Laura]]'' ang kanyang pinakakilalang obra maestra.<ref name=AMFBFL>Quirino, Carlos. ''Preface for Apolinario Mabini’s Hand-Written Version of Francisco Baltasar’s “Florante at Laura”'' (Pambungad para sa Kopya ng “Florante at Laura” ni Francisco Baltasar na nasa sulat-kamay ni Apolinario Mabini), nasa wikang Ingles, ang kopya ni Mabini ay isinalin sa Ingles ni Tarrosa Subido (nasa kaliwa ang Tagalog samantalang nasa kanan ang katumbas sa Ingles), National Historical Commission, Bureau of Printing, Manila, 1964 (unang paglilimbag), at Vertex Press, Lungsod ng Quezon, 1972 (pangalawang paglilimbag), may 119 pahina, nasa bukod na mga pahinang v-xx ang pambungad (preface) at paunang-salita ng tagapagsalinwika (translator’s foreword)</ref>
== Talambuhay ni Balagtas ==
=== Unang mga taon ===
Si Francisco Balagtas Baltazar ay ipinanganak noong Abril 2, 1788 sa Panginay, Bigaa (ngayon ay Balagtas), Bulacan. Tinatawag rin siyang Kiko at Balagtas. Ang mga magulang niya ay sina Juana dela Cruz at Juan Baltazar at ang mga kapatid rin niya ay sina Felipe, Concha at Nicolasa.11 taong gulang noong lumuwas ng Maynila,upang makahanap ng trabaho at makapag-aral.
Pumasok siya una sa paaralang parokyal sa Bigaa, kung saan siya'y tinuruan tungkol sa relihiyon Sunod, naging katulong siya ni Donya Trinidad upang makapagpatuloy siya ng kolehiyo sa Colegio de San Jose sa Maynila. Pagkatapos, nag-aral naman siya sa [[Colegio de San Juan de Letran]] at naging guro niya si Padre Mariano Pilapil.
=== Buhay bilang isang manunulat ===
Taong 1835 nang manirahan si Kiko sa [[Pandacan]], [[Maynila]]. Dito niya nakilala si [[Maria Asuncion Rivera]]. Ang marilag na dalaga ang nagsilbing inspirasyon ng makata. Siya ang tinawag na "Selya" at tinaguriang M.A.R. ni Balagtas sa kanyang tulang ''Florante at Laura''. Naging karibal niya si Mariano "Nanong" Capule sa panliligaw kay Celia, isang taong ubod ng yaman at malakas sa pamahalaan. Dahil sa ginawa niya sa pagligaw kay Celia, ipinakulong siya ni Nanong Capule para hindi na siya muling makita ni Celia. Habang nasa kulungan siya, pinakasalan ni Nanong Capule si Selya kahit walang pag-ibig nadarama si Selya para kay Nanong Capule. Doon sa kulungan, isinulat niya ang ''Florante at Laura'' para kay Selya. Noong 1838, nakalaya na siya sa kulungan at pumunta na siya sa Udyong, Bataan. Doon, nagkaroon siya ng labing-isang anak kay Juana Tiambeng.Isinulat niya ang Florante at Laura sa papel ng De Arroz.
=== Huling mga araw ===
Nabilanggong muli si Kiko sa sumbong ng isang katulong na babae ng mayamang si Alferez Lucas sa di umano'y pagpanot sa buhok niya. Nakalaya siya noong 1861. Ipinagpatuloy niya ang pagsusulat ng mga komedya, awit at korido nang siya ay lumaya. Namayapa siya sa piling ng kanyang asawa, Juana Tiambeng at ang mga anak noong Pebrero 20, 1862 sa gulang na 74, dahil sa sakit na pulmonya at dahil narin sa kanyang katandaan.
==Ang kaniyang mga sinulat ==
* ''Orosmán at\Zafira'' – isang ''komedya'' na may apat na bahagi
* ''Don Nuño at Selinda'' – isang ''komedya'' na may tatlong bahagi
* ''Auredato at Astrome'' – isang ''komedya'' na may tatlong bahagi
* ''Clara Belmore'' – isang ''komedya'' na may tatlong bahagi
* ''Abdol at Misereanan'' – isang ''komedya''
* ''Bayaceto at Dorslica'' – isang ''komedya'' a may tatlong bahagi,
* ''Alamansor at Rosalinda'' – isang komedya
* ''La India elegante y el negrito amante''
* ''Nudo gordeano''
* ''Rodolfo at Rosemonda''
* ''Mahomet at Constanza''
* ''Claus'' (isinalin sa Tagalog mula sa Latin)
* ''[[Florante at Laura]]'', isang ''awit'' ; pinaka-tanyag na gawa ni Balagtas
==Mga sanggunian==
{{reflist}}
==Mga kawing panlabas==
*[http://www.webcitation.org/query?id=1256468412450976&url=www.geocities.com/CollegePark/Pool/1644/baltazar.html Si Francisco Balagtas sa Isang Online na Gabay Tungkol sa Kasaysayan ng Pilipinas]
{{DEFAULTSORT:Balagtas, Francisco}}
[[Kaurian:Mga manunulat sa Pilipinas]]
[[Kaurian:Mga makata|Balagtas, Francisco]]
[[Kaurian:Mga Tagalog|Balagtas]]
| |||