Kanser: Pagkakaiba sa mga binago

| Name = CancerKanser

Ang '''Kanser''' (Ingles: '''Cancer''') na kilala sa medisinapalagamutan bilang '''[[maglignansiya|malignanteng]] [[neoplasma]]''' ay isang malawak na pangkat ng iba't ibang mga sakit na lahat ay sumasangkot sa hindi na-regulang paglago ng [[selulasihay]]. Sa kanser, ang mga [[selulasihay]] ay naghahati at lumalago ng walang kontrol. Ang kanser ay maaari ring kumalat na tinatawag na [[metastasis]] sa mas malayong mga bahagi ng katawan sa pamamagitan ng [[sistemang limpatiko]] o daloy ng dugo. Hindi lahat ng mga tumorpamamaga ay kanseroso. Ang mga [[tumorpamamaga na benign]] ay hindi lumalago nang walang kontrol, hindi sumasalakay sa ibang mga kapitbahay na [[tisyuhimaymay]] at hindi kumakalat sa buong katawan. Mayroon mga 200 iba ibang alam na mga kanser na dumadapo sa mga tao.<ref>{{cite web |url=http://cancerhelp.cancerresearchuk.org/about-cancer/cancer-questions/how-many-different-types-of-cancer-are-there |title=How many different types of cancer are there? : Cancer Research UK : CancerHelp UK |format= |work= |accessdate=11 Mayo 2012}}</ref> Bukod sa tao, ang kanser ay isa ring pangunahing sakit ng mga alagang hayop(pets) kabilang ang mga [[aso]] at [[pusa]]. Sa isang pag-aaral, 45% ng mga [[aso]]ng umabot sa 10 taong gulang o mas matanda rito ay namatay sa kanser.<ref>Withrow, Stephen J. " Why worry about cancer in pets?" in Withrow, Stephen J., and MacEwen, E. Gregory, eds. Small Animal Clinical Oncology. 4th ed. Philadelphia, PA: W.B. Saunders, c2007, pp. xv-xvii.</ref>

Ang pagtukoy ng sanhi ng kanser ay komplikadokumplikado. Maraming mga bagay ay alam na nagpapadagdag ng panganib ng kanser kabilang ang paggamit o panglanghap ng [[tabako]](''tobacco''), ilang mga [[impeksiyonhawa]], kawalan ng gawaing pisikal, [[obesidadkatabaan]] at mga nagsasanhi ng polusyon sa kapaligiran.<ref name=Enviro2008>{{cite journal | author = Anand P, Kunnumakkara AB, Kunnumakara AB, Sundaram C, Harikumar KB, Tharakan ST, Lai OS, Sung B, Aggarwal BB | title = Cancer is a preventable disease that requires major lifestyle changes | journal = Pharm. Res. | volume = 25 | issue = 9 | pages = 2097–116 | year = 2008 | month = September | pmid = 18626751 | pmc = 2515569 | doi = 10.1007/s11095-008-9661-9 }}</ref> Ang mga ito ay direktang puminsala sa mga [[gene|kamana]] o sumama sa mga umiiral na pagkakamaling henetikonamamana sa loob ng mga selulasihay upang magsanhi ng sakit.<ref name="Kinz">{{cite book | author = Kinzler, Kenneth W.; Vogelstein, Bert | title = The genetic basis of human cancer | edition = 2nd, illustrated, revised| publisher = McGraw-Hill, Medical Pub. Division | location = New York | year = 2002 | page = 5| isbn = 978-0-07-137050-9 | url = http://books.google.com/?id=pYG09OPbXp0C| chapter=Introduction |chapterurl=http://books.google.co.uk/books?id=pYG09OPbXp0C&pg=PA5}}</ref> Ang tinatayang 5 hanggang 10 porsiyento ng mga kanser ay buong namamana(''genetichenetiko'').