Crisanto Evangelista: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Maynila |
No edit summary |
||
Linya 1:
{{Dead end|date=Enero 2014}}
{{Orphan|date=Enero 2014}}
== Kabataan at Pag-aasawa ==
Crisanto Evangelista isnilang November 1, 1888 in the small village of Malhacan, Meycauayan, Bulacan. Sina↵Florencio Evangelista and Feliciana Abano his parents. May-brother, was Mamerta Abano, with Crisanto older; and only sister to follow him. His father was a farmer of the manor; His mother, a housewife, said claiming is smart thinking. The cheap youth Crisanto passed two major social storm in the history of the Philippines: the successful revolution against the Spanish, and the bloody Filipino-Americans. Mentioned in the last war, gave less than 300,000 lives to defend the First Philippine Republic and their national independence and dignity.
Lumaki at nagkaisip si Crisanto sa isang bayang kolonyal, na unti-unting nilalagom ng kapangyarihan ng imperyalismong Amerikano na katulong ang mga komprador, asendero at mga katutubong politiko sa paghuthot at pang-aapi sa sambayanang Pilipino. Bunga ng kahirapan at pagdarahop, tulak ng kanilang pagnanais na magkaroon ng kalayaan at mas mabuting pamumuhay, at inspirado ng dakilang tradisyong rebolusyonaryo sa maluwalhating pambansang kasaysayan ang pananakop ng ito ng imperyalistang Amerikano ay di kailanman lubos na pinatahimik ng patuloy na protesta ng taumbayang naghihirap. Ang mga pangmasang demonstrasyon at mga petisyon, at ang mga puta-putakting pag-aalsang armado ng mga Kolorum nuong 1923–1924, ng mahihirap sa Kabisayaan nuong 1927, ng mga magsasaka sa Tayug at ng Tanggulan nuong 1931, at ng Sakdal nuong 1935 halimbawa ay sumabog na patuloy sa ilalim ng rehimeng kolonyal. Ang mga puwersa ng pagbabago mula't sapul ay tila masamang panaginip na ayaw patulugin ang imperyalismo at mga katutubong galamay nito.
Line 37 ⟶ 36:
mga kahirapan at suliraning ipinapataw ng imperyalismong Amerikano at ng mga asendero sa naghihirap na masang Pilipino at pinagsumikapan niyang mabigyang anyo ito sa sanaysay at tulain. Noong 1913, sa isang programa ng pagdiriwang sa ikalawang taong kapisanang Damayang Mahihirap, binigkas ni Crisanto ang kanyang 16 na estropang tula na pinamagatang "Ang Sigaw ng Dukha". Ito ay isang kritikong tula na nagbubuga ng apoy at kamandag. Narito ang ilang mahahalagang mga talata:
* * * * *
our poor, he blessed the bad inheritance.
* * * * *
If you believe we are gathered together at the beginning
Nagbango't
Now in case it shall ye believe today, tomorrow and forever
* * * * *
ignominy and abject slavery utterly
* * * * *
their foster if I finished it, if so written would be on welfare
the city's poor and indigent is not this native
desire of evil deeds? When spending, equitable
* * * * *
In Government, Investors, and signed legislation but
msdan you when coming in expressing
competition, determination, perfectly.
* * * * *
we are oppressed by investors in the manufacture of silver
* * * * *
If you waited simpanan good works, humanitarian acts
No ture back, you were were were were were were were were were were were were were were automatically objectives of our heads high
* * * * *
builds more devoted to all advancement
nanatay
* * * * *
you'll slowly turn all the greedy,
Habang patuloy ang pananalasa ng imperyalismong Amerikano—marahas o mapayapa man—sa sambayanang Pilipino, sa larangan naman ng paggawa ay isa si Crisanto sa patuloy na nagpupunyagi upang mabuo ang isang malaking konpederasyon ng mga Unyon ng mga manggagawa. Pinagmuntikanang matamo nila ang bagay na ito noong 1912. Sa sumunod na taon ay muli silang nagsikap, kaya't noong 1 Mayo 1913, tatlumpo't anim (36) na mga unyong may 40,000 kasapi sa Maynila at karatig at iba pang mga lalawigan ang nagsipagsugo ng kanilang mga kinatawan upang buklurin ang kanilang pagkakaisa. Ang mga kinatawan ay nagsipagtipon sa Sine Oriental sa Azcarraga, Maynila sa napakamakasaysayang araw na iyon. Inabot ng apat na araw (Mayo 1–4) ang nasabing pagpupulong, isang matibay na patotoo ng kanilang determinasyong magtagumpay. Si Crisanto ang opisyal na kinatawan ng Samahang Abuluyan sa Limbagan ng Pamahalaan. Ang mga Unyon kaanib sa CONGRESO OBRERO DE FILIPINAS (COF) o KATIPUNAN NG MGA MANGGAGAWA SA PILIPINAS (KMP) ay nagkaroon ng mga kinatawan sa Board of Directors. Sa naganap na halalan para sa pamunuan ay nagwagi si Herminigildo Cruz bilang Speaker at si Primitivo Cruz bilang Kalihim.
Mayaman ang pagtatalakayang naganap sa nabanggit na kapulungan at sa ika-apat na araw ay napagpasiyahan nila ang salalayang mga simulain ng KMP (COF). Ilan sa mahahalagang mga resolusyon ang mga sumusunod:
Line 198 ⟶ 197:
Ang kanyang tinungkol ay ang pakikipagkita sa mga manggagawang Pilipino at mga lider-manggagawang Amerikano upang makuha ang kanilang pagsuportang materyal at moral para sa mga layunin ng Misyon. Gayunman, nang sila ay nasa Washington napansin ni Crisanto na marami sa mga miyembro ng Misyon ay nagsisispaglimayon lamang at walang taros sa paggasta sa salapi ng bayan. Nang malaman ng isang opisyal ito ay nagalit at sa poot ay nagsabing: "Punyeta itong lakad nating ito. Si Anto at si Abad Santos lamang ang nangangampanya para marinig ng mga Amerikano ang nais nating kalayaan!"
Because he sees indifference and seems oblivious to behaviors of some members of the Mission, which in her eyes assumed by them that they are going there is a junket rather than national responsibility, Crisanto was tireless pinaglalapitan the unions, clubs and groups of workers. He explained to them the freedom of the Philippines, and the needs of the people of the sufficiency. So she had the opportunity to meet with labor union and exchanged opinions on American workers leaders like Samuel Goompers, William Green, Morrison and others. He convinced many to support the independence struggle on. Consequently, ly, there was an incedent that they can never makakalimutan it is the justice and peace
Ito ay isang malaking tulong sa Misyon at karangalan para sa uring manggagawa ng Pilipinas. Sa kabilang dako ay natuto rin sa Crisanto sa kilusang manggagawa roon ng kanilang mga ideya at karanasan sa mga gawain ng unyong manggagawa laluna ng mga grupong progresibo, ang mas malalim na pagkaunawa sa Marxismo, ang tungkol sa himagsikang Sosyalista ng Oktubre at mga tagumpay nito, atbp.
| |||