Kristiyanismo: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Linya 64:
===Mga Gitnang Panahon===
Pagkatapos ng pagbagsak ng imperyo Romano noong 476 CE, ang Simbahang romano katoliko ay nakipagtunggali sa [[Arianismo]] sa pang-aakay ng mga tribong barbarian.<ref name="LeGoff20">Le Goff, ''Medieval Civilization'' (1964), pp. 5–20</ref> Ang kombersiyon ng paganong haring si [[Clovis]] sa Kristiyano ay nakakita ng pagsisimula ng isang patuloy na pag-akyat ng Kristiyanismo sa Kanluranin.<ref name="LeGoff21">Le Goff, ''Medieval Civilization'' (1964), p. 21</ref> Noong 530, isinulat ni [[Benedicto ng Nursia]] ang isang gabay na praktikal sa buhay ng pamayanang [[monastiko]]. Ang mensahe nito ay kumalat sa mga [[monasteryo]] sa buong Europa.<ref name="Woods27">Woods, ''How the Church Built Western Civilization'' (2005), p. 27</ref> Sa simula ng ikawalong siglo CE, ang [[ikonoklasmong Bizantino]] ay naging pangunahing pinagmulan ng alitan sa pagitan ng mga [[Simbahang Silangang Ortodokso|simbahang Silanganin]] at [[Simbahang Katoliko Romano|Simbahang Kanluranin]]. Ipinagbawal ng mga emperador na [[Bizantino]] ang paglikha at benerasyon ng mga larawang relihiyoso o mga imahe bilang paglabag sa ''[[Sampung Utos|ikalawang utos]]'' ng [[Diyos na maliwanag na
Sa koronasyon ni [[Carlomagno]] ni papa [[Leo III]] noong 800, ang kapapahan ay nagkamit ng bagong protektor sa kanluran. Ito ay nagpalaya sa mga papa mula sa kapangyarihan ng emperador sa Constantinople. Ito ay humantong sa [[paghahating Silangan-Kanluran]] dahil ang mga emperador at ang mga [[patriarka ng Constantinople]] ay nagbigay kahulugan sa kanilang mga sarili na mga tunay na inapo ng imperyo Romano na may petsang bumabalik sa mga pagsisimula ng simbahan.<ref>Jedin 36</ref> Tumanggi si Papa [[Nicholas II]] na kilalalin ang [[Patriarkang Photios I ng Constantinople]] na umatake naman sa papa bilang eretiko dahil pinanatili nito ang [[filioque]] sa kredo na tumutukoy sa banal na espirito na nagmumula sa diyos ama at anak. Ang kapapahan ay napalakas sa pamamagitan ng kanyang mga bagong alyansa na lumikha ng bagong problema para sa mga papa nang sa [[kontrobersiyang imbestitura]], ang mga humaliling emperador ay naghangad na hirangin ang mga obispo at kahit ang panghinaharap na mga papa.<ref name="Vidmar107">Vidmar, ''The Catholic Church Through the Ages'' (2005), pp. 107–11</ref><ref name="Duffy78">Duffy, ''Saints and Sinners'' (1997), p. 78, quote: "By contrast, Paschal's successor [[Pope Eugene II|Eugenius II]] (824–7), elected with imperial influence, gave away most of these papal gains. He acknowledged the Emperor's sovereignty in the papal state, and he accepted a constitution imposed by Lothair which established imperial supervision of the administration of Rome, imposed an oath to the Emperor on all citizens, and required the Pope–elect to swear fealty before he could be consecrated. Under [[Pope Sergius II|Sergius II]] (844–7) it was even agreed that the Pope could not be consecrated without an imperial mandate, and that the ceremony must be in the presence of his representative, a revival of some of the more galling restrictions of Byzantine rule."</ref> Pagkatapos ng disintegrasyon ng imperyo ni Carlomagno at paulit ulit na pananakop ng mga pwersang [[Islam]]iko, ang kapapahan nang walang anumang proteksiyon ay pumasok sa yugto ng isang malaking kahinaan.<ref>Franzen. 36-42</ref> Ang [[repormang Cluniac]] ng mga monasteryo na nagsimula noong 910 ay naglagay sa mga abbot sa ilalim ng direktang kontrol ng papa kesa sa sekular na kontrol ng mga panginoong [[feudal]].<ref name="Duffy88">Duffy, ''Saints and Sinners'' (1997), pp. 88–9</ref> Sa ikalabingisang siglo CE, ang [[Paghahating Silangan-Kanluran]] ay permanenteng naghati sa Kristiyanismo.<ref name="SandSp91">Duffy, ''Saints and Sinners'' (1997), p. 91</ref> Ito ay lumitaw sa isang alitan kung ang Constantinople o Roma ay may hurisdiksiyon sa Sicily at humantong sa mga mutual na pagtitiwalag ng papa sa patriarka at ng patriarka sa papa noong 1054.<ref name="SandSp91"/> Mula nito, ang Kanluran (Latin) na nasa Roma na sangay ng Kritiyanismo ay naging Romano Katoliko samantalang ang Silanganing (Griyego) na nasa Constantinople sangay ay naging [[Simbahang Silangang Ortodokso]].<ref name="StoChris44">Collins, ''The Story of Christianity'' (1999), p. 103</ref><ref name="Vidmar104">Vidmar, ''The Catholic Church Through the Ages'' (2005), p. 104</ref> Ang ikalabingisang siglo CE ay nakakakita ng [[kontrobersiyang imbestitura]] sa pagitan ng emperador at papa sa karapatan na gumawa ng mga paghirang ng simbahan na isang pangunahing yugto ng paglalaban sa pagitan ng estado at simbahan sa mediebal na Europa. Ang kapapahan ang mga nanalo sa simula ngunit dahil ang mga Italyano ay nahati sa pagitan ng mga Guelph at Ghibelline sa mga paksiyon na kadalasang ipinapasa sa pamamagitan gn mga pamilya o estado hanggang sa wakas ng Gitnang Panhon, ang alitan ay unti unting nagpahina sa kapapahan.
|