Napoleon I ng Pransiya: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 112.204.39.24 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni IvanP
→‎Pinagmulan: nba.com.ph
Linya 37:
Si Napoleon Bonaparte ay isinilang bilang ikalawang anak sa pitong mga magkakapatid sa [[Casa Bonaparte]] sa [[Ajaccio]], [[Corsica]] noong 15 Agosto 1769, isang taon mula nang pormal na ibinigay ng [[Republika ng Genoa]] ang isla sa pamahalaan ng [[Pransiya]].<ref>McLynn 1998, p.6</ref> Dahil dito, una siyang tinawag bilang ''Napoleone di Buonaparte'', ngunit binago rin ito sa istilong Pranses na Napoleon Bonaparte.{{#tag:ref|Siya ay tinawag na ''Nabolione'' sa [[wikang Korsikano|Korsikano]].<ref>Asprey 2000, p.4</ref>|group=diin}}
 
DahilAng sa katayuan sa buhay, naranasan ni Napoleon I ang mgapamilyang kariwasaanBonapartariwasaan.<ref>Cronin 1994, p.27</ref> Noong Enero 1779, nag-aral siya sa isang relihiyosong paaralan sa [[Autun]], sa Pransiya, upang matuto ng [[wikang Pranses]], at noong Mayo, pumasok siya sa isang [[paaralang militar]] sa [[Brienne-le-Château]].<ref name="rxvi">Roberts 2001, p.xvi</ref> Sa pagtatapos ng kanyang pag-aaral sa Brienne noong 1784, natanggap si Napoleon I sa [[École Militaire]] sa [[Paris]] kung saan napagpasyahan niyang sumubok pumasok sa Paaralang Pandagat ng Britanya.<ref>McLynn 1998, p.23</ref> Sa halip na ituloy ang aplikasyon, nagsanay na lamang siya bilang pinuno ng artilyeriya sa pamamagitan ng dalawang taong kurso; ngunit ang kamatayan ng kanyang ama ang naging dahilan upang umikli ang pag-aaral niya ng isang taon.<ref name="hibbert21">Hibbert 1998, p.21–2</ref> Siya ay tinuos ng pamosong siyentipikong si [[Pierre-Simon Laplace]] na pinili rin niya sa Senado nang siya ay naluklok sa trono.<ref>McLynn 1998, p.26</ref>
Ang pamilyang Bonaparte ay nagmula sa mababang kamaharlikahan na nanggaling sa Corsica noong ika-labing-anim na siglo.<ref>McLynn 1998, p.2</ref> Ang kanyang ama, si ''Nobile'' [[Carlo Buonaparte]] na isang [[manananggol]], ay itinanghal na kinatawan ng lalawigan ng Corsica para sa batasan ni [[Louis XVI ng Pransiya]] noong 1777. Ang kanyang ina naman na si [[Maria Letizia Ramolino]] ay ang tanging taong nagpasunod sa katigasan ng kanyang ulo.<ref>Cronin 1994, p.20–21</ref> Ang kanyang mga kapatid ay sina [[Joseph Bonaparte|Joseph]] (na naging Hari ng Espanya), [[Lucien Bonaparte|Lucien]], [[Elisa Bonaparte|Elisa]], [[Louis Bonaparte|Louis]], [[Pauline Bonaparte|Pauline]], [[Caroline Bonaparte|Caroline]] at [[Jérôme Bonaparte|Jérôme]]. Siya ay bininyagan bilang [[Katoliko]] ilang buwan bago siya mag-dalawang taong gulang sa [[Ajaccio Cathedral]] noong 21 Hulyo 1771.<ref>{{cite web|url=http://www.napoleon.org/en/magazine/museums/files/Cathedral-Ajaccio.asp|title=Cathedral—Ajaccio|publisher=La Fondation Napoléon|accessdate=2008-05-31}}</ref>
 
Dahil sa katayuan sa buhay, naranasan ni Napoleon I ang mga kariwasaan.<ref>Cronin 1994, p.27</ref> Noong Enero 1779, nag-aral siya sa isang relihiyosong paaralan sa [[Autun]], sa Pransiya, upang matuto ng [[wikang Pranses]], at noong Mayo, pumasok siya sa isang [[paaralang militar]] sa [[Brienne-le-Château]].<ref name="rxvi">Roberts 2001, p.xvi</ref> Sa pagtatapos ng kanyang pag-aaral sa Brienne noong 1784, natanggap si Napoleon I sa [[École Militaire]] sa [[Paris]] kung saan napagpasyahan niyang sumubok pumasok sa Paaralang Pandagat ng Britanya.<ref>McLynn 1998, p.23</ref> Sa halip na ituloy ang aplikasyon, nagsanay na lamang siya bilang pinuno ng artilyeriya sa pamamagitan ng dalawang taong kurso; ngunit ang kamatayan ng kanyang ama ang naging dahilan upang umikli ang pag-aaral niya ng isang taon.<ref name=hibbert21>Hibbert 1998, p.21–2</ref> Siya ay tinuos ng pamosong siyentipikong si [[Pierre-Simon Laplace]] na pinili rin niya sa Senado nang siya ay naluklok sa trono.<ref>McLynn 1998, p.26</ref>
 
== Unang karera ==
Line 52 ⟶ 50:
{{main|13 Vendémiaire}}
[[Talaksan:13Vendémiaire.jpg|thumb|alt=Larawang-guhit ng kalsada kung saan maraming usok at abo sa paligid dahil sa mga paputok at armas na ginamit ng hukbong republikano na lumalaban sa mga royalista.|Ang Journée of [[13 Vendémiaire]], Taon 4. Ang [[Simbahang Saint-Roch]], [[Rue Saint-Honoré]], Paris.]]
Matapos ang pagbagsak ng magkapatid na Robespierre noong [[Reaksiyong Thermidorean]] noong Hulyo 1794, si Bonaparte ay inilagay sa isang ''house arrest'' dahil sa paniniwalang kakuntsaba siya ng magkapatid na ito.<ref>Dwyer 2008, p.155</ref><ref>Schom 1998, p.25</ref> Noong Abril 1795, itinalaga siya sa Hukbo ng Kanluran para sumabak sa [[Digmaang Vendée]] (isang digmaang-sibil na mayroong pagsupil mula sa mga royalista sa bahaging Vendée ng Pransiya). Batay sa tradisyong militar, ito ay ang pagbaba ng kanyang ranggo mula sa pagiging heneral ng artilyeriya, kaya nagdahilan siya na mayroon siyang sakit upang hindi mapadala sa rehiyon.<ref>McLynn 1998, p.92</ref> Sa halip ay napunta siya sa Kawanihan ng Topograpiya (''Bureau of Topography'') sa Komisyon ng Pang-madlang Kaligtasan (''Committee of Public Safety'') at hiniling, bagamat hindi siya nagtagumpay, na ipadala na lamang siya sa [[Constantinople]] upang mapagsilbihan ang [[Sultan]]g [[Ottoman]].<ref>Schom 1998, p.26</ref> Sa pagitan ng mga panahong ito, kinatha niya ang romantikong kuwento, ang ''[[Clisson et Eugénie]]'', isang nobela na patungkol sa isang sundalo at kanyang iniibig, kung saan ito ay may malaking pagkakahawig sa kanilang relasyon ni Désirée.<ref>Dwyer 2008, p.164</ref>. Noong 15 Setyembre ng parehong taon, siya ay inalis sa listahan ng mga heneral ng bansa dahilan sa kanyang pagtanggi sa pagpapadala sa kanya sa Vendée. Buhat noon, napunta na sa kagipitan ang buhay personal at pinansiyal ni Bonaparte.<ref>McLynn 1998, p.93</ref>
 
Noong 3 Oktubre, nagsagawa ng rebelyon ang mga royalista sa Paris laban sa [[Pambansang Kumbensiyon]] matapos na alisin sila ng karapatan na makasali sa bagong pamahalaan ng Pransiya, ang [[Direktoryong Pranses|Direktoryo]] (''French Directory'').<ref name=m96>McLynn 1998, p.96</ref>