Dumuzid: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
EmausBot (usapan | ambag)
m Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:Q549619
Ermahgerd9 (usapan | ambag)
pagsasalin
Linya 1:
{{Distinguish|Dumuzid ang Mangingisda}}
Si '''Tammuz''' ({{lang-syr|ܬܡܘܙ}}; {{lang-he-n|תַּמּוּז}}, [[Wikang Hebreo|Hebreo]]ng [[transliterasyon]]: ''{{transl|he|Tammuz}}'', [[Hebreong Tiberiano]]: ''{{transl|he|Tammûz}}''; {{lang-ar|تمّوز}} ''{{transl|ar|ALA|Tammūz}}''; {{lang-tr|Temmuz}}; {{lang-akk|''Duʾzu''}}, ''{{lang|akk|Dūzu}}''; [[Wikang Sumeryo|Sumeryo]]: ''{{transl|sux|Dumuzid}}'' (DUMU.ZI(D), "matapat o tunay na anak na lalaki") ay ang pangalan ng isang [[Sumeryo]]ng [[Diyos]] ng pagkain at mga halaman. Siya ay kalaunang sinamba sa [[Akkad]], [[Assyria]] at [[Babilonya]]. Si Tammuz ay nagmula bilang Sumeryong Diyos na Pastol na si [[Dumuzid ang Pastol|Dumuzid]] o Dumuzi na konsorte ni [[Inanna]]. Si Tammuz ay isang taunang [[Diyos na namamatay at nabubuhay]]. Siya ay ipinadala sa [[mundong ilalim]] upang mapalaya si [[Inanna]]. Si Tammuz ay muling nabubuhay sa 6 na buwan kada taon.<ref>http://www.britannica.com/EBchecked/topic/582039/Tammuz</ref>
{{Infobox deity
| type = Mesopotamiyano
| name = Dumuzid
| image = Marriage of Inanna and Dumuzi.png
| image_size =
| alt =
| caption = Sinaunang Sumeryong paglalarawan ng kasal nina [[Inanna]] at Dumuzid{{sfn|Lung|2014}}
| god_of = Diyos ng mga pastol
| abode = [[Kalangitan]] (para sa kalahating taon) [[Kur]] (para sa natitirang kalahati)
| symbol =
| consort = [[Inanna]] (kinalaunang kinilala bilang Ishtar)
| parents = [[Sirtur]] at isang di-kilalang ama
| siblings = [[Geshtinanna]] (kapatid na babae), Amashilama (hindi kadalasan, ngunit sa ibang mga teksto ay nasasabing kanyang kapatid na babae)
| children =
| planet =
| mount =
| Greek_equivalent = [[Adonis]]
| equivalent1_type = Silangang Semitiko
| equivalent1 = Tammuz
| equivalent2_type = Lebantino
| equivalent2 = Tammuz/Adonis
}}
 
Si '''Dumuzid''',{{efn|kuneiporme:{{Script/Cuneiform|𒌉𒍣𒉺𒇻}}; [[WIkang Sumeryo|Sumeryo]]: ''Dumuzid sipad'',<ref>{{Cite web|url=http://etcsl.orinst.ox.ac.uk/cgi-bin/etcsl.cgi?text=c.2.1.1&display=Crit&charenc=gcirc&lineid=c211.15#c211.15|title=The Electronic Text Corpus of Sumerian Literature|website=etcsl.orinst.ox.ac.uk|access-date=2017-08-29}}</ref> hango sa Sumeryong mga salita na nangangahulugang "tapat na lalaking anak".{{sfn|Mitchell|2005|page=169}}}} kinalaunang kinilala sa haliling anyo na '''Tammuz''',{{efn|{{lang-syr|ܬܡܘܙ}}; {{lang-he-n|תַּמּוּז}}, [[Isinalintitik]] na [[Hebreo]]: ''{{transl|he|Tammuz}}'', [[Tiberyanong Hebreo]]: ''{{transl|he|Tammûz}}''; {{lang-ar|تمّوز}} ''{{transl|ar|ALA|Tammūz}}''; {{lang-akk|Duʾzu}}, ''{{lang|akk|Dūzu}}''}} ay ang sinaunang [[Mesopotamyanong diyos]] ng mga pastol, na pangunahing asawa din ng diyosang si [[Inanna]] (kinalaunang kinilala bilang Ishtar). Sa mitolohiyang Sumeryo, kapatid ni Dumuzid si [[Geshtinanna]], ang diyosa ng mga halaman. Sa [[Talaan ng mga haring Sumeryo]], si Dumuzid ay nakatala bilang isang [[antedelubyano]]ng hari ng lungsod ng [[Bad-tibira]] at ng maagang hari ng lungsod ng [[Uruk]]. Sa Sumeryong tula ng ''Mas Gusto ni Inanna ang Magsasaka'', si Dumuzid ay nakipagpunyagi laban sa magsasakang si [[Enkimdu]] para sa karapatang pakasalan si Inanna. Sa ''[[Inanna#Paglusong sa Mundong Ilalim|Paglusong sa Mundong Ilalim ni Inanna]]'', hindi nagtagumpay ipagluksa ni Dumuzid ang kamatayan ni Inanna at, sa kanyang pagbabalik mula sa [[Sinaunang Mesopotamyanong Mundong Ilalim|Mundong Ilalim]], pinayagan niya na kaladkarin ng mga demonyong ''[[gallu|galla]]'' si Dumuzid sa Mundong Ilalim bilang kanyang kapalit. Ipinagsisi ni Inanna ang desisyong ito at nagpasya na magpapalipas si Dumuzid ng kalahati ng taon sa Mundong Ilalim, at ang natitirang kalahati kasama niya, while habang ang kapatid na babae ni Dumuzid na si Geshtinanna ay mananatili sa Mundong Ilalim sa puwesto niya, kaya nagreresulta sa ikot ng panahon.
Sa [[kalendaryong Babilonyo]], ang [[Tammuz (kalendaryong Babilonyo)|buwan ng Tammuz]] ay itinatag bilang parangal sa Diyos na si Tammuz. Ang [[Tammuz (buwang Hebreo)|Buwan ng Tammuz sa Hebreo]] ay nagmula sa buwan ng Tammuz ng [[kalendaryong Babilonyo]].
 
Tinutukoy ni [[Gilgamesh]] si Tammuz sa Tableta VI ng ''[[Epiko ni Gilgamesh]]'' bilang isa sa mga nakaraang kasintahan ni Ishtar, na naging isang ibong ''allalu'' na may sirang pakpak. Si Dumuzid ay inugnay sa pagkamayabong at mga pananim at sa mga mainit na tuyong panahon ng tag-init ng Mesopotamya na pinaniwalaanng sanhi ng taunang kamatayan ni Dumuzid. Sa panahon ng [[Tammuz (kalendaryong Babilonyo)|buwan sa kalagitnaan ng tag-araw nagdadala ng kanyang pangalan]], ang mga tao sa buong Mesopotamia ay ritwal na nagdadalamhati para sa kanya.
 
==Mga tala==
{{notelist}}
 
Si Tammuz ay binanggit sa [[Bibliya]] sa [[Aklat ni Ezekiel]] 8:14-15.
==Mga sanggunian==
{{Reflist|20em}}
 
===Bibliyograpiya===
{{refbegin|30em}}
*{{citation|last=Ackerman|first=Susan|date=2006|orig-year=1989|title=Gender and Difference in Ancient Israel|editor-last=Day|editor-first=Peggy Lynne|url=https://books.google.com/?id=38aX_-PqViIC&pg=PA116&dq=mourning+over+the+death+of+Tammuz#v=onepage&q=mourning%20over%20the%20death%20of%20Tammuz&f=false|location=Minneapolis, Minnesota|publisher=Fortress Press|isbn=978-0-8006-2393-7|ref=harv}}
*{{citation|last=Ataç|first=Mehmet-Ali|date=2018|title=Art and Immortality in the Ancient Near East|url=https://books.google.com/?id=onRJDwAAQBAJ&pg=PA10&dq=Tammuz+epic+of+gilgamesh#v=onepage&q=Tammuz%20epic%20of%20gilgamesh&f=false|location=Cambridge, England|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1-107-15495-7|ref=harv}}
*{{citation|last1=Baring|first1=Anne|last2=Cashford|first2=Jules|date=1991|title=The Myth of the Goddess: Evolution of an Image|url=https://books.google.com/?id=0XedISRtcZYC&pg=PT338&dq=Inanna+Durga#v=onepage&q=Inanna%20Durga&f=false|location=London, England|publisher=Penguin Books|isbn=978-0140192926|ref=harv}}
{{refend}}
 
==Mga panlabas na kawing==
* [http://etcsl.orinst.ox.ac.uk/cgi-bin/etcsl.cgi?text=c.1.4*# ETCSL: Texts and translations of Dumuzid myths] ([https://web.archive.org/web/20080517150822/http://www-etcsl.orient.ox.ac.uk/catalogue/catalogue1.htm#inana-dumuzi alternate site])
 
{{Sumerian King List}}
[[Kategorya:Mga pinuno ng Sumerya]]
[[Kategorya:Mga diyos ng buhay-kamatayan-muling kapanganakan]]
[[Kategorya:Mga diyos na Mesopotamiano]]