Bulkan: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Wala Mga tatak: Reverted Pagbabagong biswal Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile |
Stanglavine (usapan | ambag) m Ibinalik ang mga pagbabago ni 49.144.68.25 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni WayKurat Tatak: Rollback SWViewer [1.4] |
||
Linya 3:
Ang '''bulkan''' ay [[Rupture (engineering)|pagkalagot]] sa [[Crust (geology)|krast]] ng isang [[Planetary-mass object|bagay na may buntalaing laki]], tulad ng [[Daigdig]], na nagpapahintulot sa pagbuga ng mainit na [[lava]], [[Volcanic ash|abo-bulkan]], at [[Volcanic gas|buhag]] mula sa [[Magma chamber|liyaban ng magma]] sa ilalim ng lupa.
Mayroong mga bulkan sa Daigdig dahil na nakahiwalay ang kanyang krast sa 17 pangunahing, maigting na [[Plate tectonics|plakang tektonika]] na lumulutang sa mas mainit at mas malambot na latag ng mundo.<ref>{{cite web|url=http://enviroliteracy.org/nsfmod/NaturesFury.pdf|title=Earthquakes, Volcanoes, and Tsunamis|work=Resources for Environmental Literacy|author=NSTA Press / Archive.Org|date=2007|accessdate=April 22, 2014|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120913041924/http://www.enviroliteracy.org/nsfmod/NaturesFury.pdf|archivedate=September 13, 2012}}</ref> Samakatuwid, sa Daigdig, kadalasang matatagpuan ang mga bulkan kung saan [[Divergent boundary|naghihiwalay]] o [[Convergent boundary|nagdidikitan]]
Maaaring magdulot ang mga pumuputok na bulkan ng mararaming panganib, hindi lamang sa paligid ng [[Lateral eruption|pagputok]]. Isang halimbawa ng peligro ay maaaring maging panganib ang abo sa mga eroplano, lalo na ang mga mayroong mga [[Jet engine|likhisog pang-jet]] kung saan natutunaw ang mga tipik ng abo sa mataas na [[Operating temperature|temperatura ng pagpapatakbo]]; pagkatapos, dumidikit ang mga natunaw na tipik sa mga talim ng [[Turbine|turbina]] at nagbabago sa hugis nito na nakaiistorbo sa pagtakbo ng turbina. Nakaaapekto ang mga malaking pagsabog sa temperatura dahil hinaharangan ng abo at mga patak ng mga [[Sulfuric acid|asido sulpuriko]] ang [[Araw (astronomiya)|araw]] at nagpapalamig sa ibabang atmospera (o [[Troposphere|himpapawid]]); gayunman, maaari rin silang mabaon ng init na siningaw ng Daigdig, sa gayon ay nagpapainit sa mas itaas na atmospera (o [[Stratosphere|alangaang]]). Ayon sa kasaysayan, naging sanhi ang mga [[Volcanic winter|bulkanikong tagginaw]] ng mga napakamalalang [[Famine|taggutom]].
== Etimolohiya ==
|