Esperanto: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
→References: isinalin sa tagalog |
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
||
Linya 25:
|quotee=Arika Okrent
|quote=But in terms of invented languages, it’s the most outlandishly successful invented language ever. It has thousands of speakers—even native speakers—and that’s a major accomplishment as compared to the 900 or so other languages that have no speakers.
|url=http://failuremag.com/index.php/feature/article/discouraging_words/
|access-date=2011-11-26 |archive-date=2011-11-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111119133127/http://failuremag.com/index.php/feature/article/discouraging_words/ |url-status=dead }}</ref>Ang Polanyong optalmologo na si [[L. L. Zamenhof]] ang gumawa ng unang aklat patungkol sa Esperanto, ang ''Unua Libro,'' noong 26 Hulyo 1887. Ang pangalang Esperanto ay hango sa ''Doktoro Esperanto'' (ang "Esperanto" ay salitang Esperanto para sa "táong umaasa"), bansag na ginamit ni Zamenhof nang ilathala niya ang aklat. Layon niyang gumawa ng isang wika na madalíng pag-aralan, patas sa lahat ng tao anumang lahi ang pinagmulan, at magtataguyod ng pandaigdigang kapayapaan at pagkakaunawaan sa lahat ng bansa. Tinatayang mula 10,000 hanggang 2,000,000 ang nakakapagsalita at gumagamit ng Esperanto sa buong mundo, kabílang ang may 1,000 na natutuhan ito bílang kanilang unang wika. Karamihan sa mga táong gumagamit ng wikang ito ay gáling sa [[Europa]], [[Silangang Asia]] at [[Timog Amerika]].<ref>Overview of the spread of Esperanto speakers [http://www.pasportaservo.org/monda-mapo worldwide] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131115144559/http://www.pasportaservo.org/monda-mapo |date=2013-11-15 }}.</ref> Ang unang ''Pandaigdigang Pagpupulong ng Esperanto'' ay ginanap sa [[Pransiya]] noong 1905. Mula noon, taon-taóng nagaganap ang pagpupulong na ito ng mga Esperantista (katawagan sa mga nagsasalita ng Esperanto) maliban sa mga taon na nagkaroon ng pandaigdigang digmaan. Bagama't wala pang bansa na nagtuturing sa Esperanto bílang pangalawang wika nito, ipinayo ang paggamit nito ng Akademiya ng Agham ng Pransiya noong 1921 at ng [[UNESCO]] noong 1954. Esperanto ang kasalukuyang gámit na wika sa pagtuturo sa Pandaigdigang Akademiya ng Agham sa [[San Marino]].
Ang Esperanto ay ang kasalukuyang wika ng pagtuturo ng mga Internasyonal na Akademya ng mga Agham sa San Marino.
Line 37 ⟶ 42:
Matapos ang sampung taóng pagsisikap na mabuo ang wika, isalin ang ilang mga akda at literatura sa Esperanto, at gumawa ng mga orihinal na tula at kuwento sa wikang ito, nailimbag ang unang aklat tungkol sa balirala ng Esperanto na pinamagatang ''Unua Libro'' noong Hulyo 1887. Tumaas ang bílang ng mga tagapagsalita nito sa loob lámang ng ilang dekada, una'y mula sa Imperyong Ruso at Silangang Europa, matapos ay sa Kanlurang Europa, [[Amerika]], [[Tsina]] at [[Hapon]].
Ang pinili lámang na pangalan ni Zamenhof para sa wikang ito ay ''La Internacia Lingvo'' na nangangahulugang ''Pandaigdig na Wika''.<ref>{{cite web |url=http://www.ling.ohio-state.edu/~hana/esr/ |title=Esperanto |publisher=Ling.ohio-state.edu |date=2003-01-25 |accessdate=2010-12-05 |archive-date=2011-06-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110622054642/http://www.ling.ohio-state.edu/~hana/esr/ |url-status=dead }}</ref>
== Katayuan ==
| |||