Ginto: Pagkakaiba sa mga binago

Ang '''ginto''' ay isang [[kemikal na elementongelemento]]ng may simbulong[[Simbolong Au atpangkimika|simbolong]] ''atomic number'Au''' at [[bilang na atomiko]] na 79. Sa pinakapuro nitong anyo ito ay makinang, bahagyang mamula-mulang dilaw, siksik, malambot, nagbabago ng anyo at hugis, at ''ductile'' na bakal[[metal]]. Ayon sa kemika, ang ginto ay isang ''transition metal'' at kabilang sa ikalawang grupo ng mga elemento. Ito ay isa sa mga hindi pinaka-aktibong elementong kemikal at ''solid'' sa ilalim ng ''standard'' na kondisyon. Ang bakal na ito ay madalas na nabubuo bilang isang ''free elemental form,'' bilang tipak  o mga butil, sa mga [[Bato (heolohiya)|bato]], sa mga ugat at minsan sa mga naaanod na mga deposito. Ito ay nangyayari sa isang ''solid series'' ''solution'' kasama ang  mga  ''native element silver'' [[pilak]] at pati rin ang mga natural na ''[[Balahak|alloyed]]'' na may kasamang ''copper''[[Tanso (elemento)|tanso]] at ''[[palladium]].'' Di kadalasan, ito ay nangyayari sa mga mineral bilang ''gold compounds,'' kung saan madalas ay may ''tellurium[[teluryo]].''

Ang ''atomicbilang number''na atomiko ng ginto na 79 ay ang naging daan upang ang ginto ay maging isa sa mga elementong natural na nabubuo sa [[kalawakan]]. Ito ay napag alamang nabuo sa ''supernova nucleosynthesis'' at nakikita sa alikabok na nilikha ng ''Solar[[sistemang Systemsolar]].'' Dahil ang mundo ay malambot pa noong ito ay nabuo, halos lahat ng mga gintong naroroon sa mga unang bahagi ng mundo ay maaring lumubog sa ''planetary core''. Samakatuwid, ang karamihan ng mga ginto na naroroon ngayon sa crust at mantle ng mundo ay maaaring mapunta sa ibabaw ng mundo sa pamamagitan ng mga ''asteroid impacts'' noong mahigit apat na bilyong taon na ang nakalipas.

Pinipigilan ng ginto ang pag-atake ng isahang asido ngunit maaari itong matunaw ng ''aqua regia.'' Ang pinaghalong mga asido ay nagiging sanhi ng pagkakaroon ng natutunaw na ''gold tetrachloride anion.'' Ang ginto ay natutunaw din sa ''alkaline solutions'' ng ''cyanides,'' na kung saan ito ay nagagamit sa pagmimina at ''electroplating.'' Ito rin ay natutunaw sa ''mercury[[asoge]],'' kung saan ito ay bumubuo ng ''amalgam alloys:'' ito ay hindi natutunaw sa ''nitric acid,'' kung saan natutunaw ang ''silver''pilak at mga ''base metals,'' isang katangian na matagal nang ginagamit upang alamin ang pagkakaroon ng ginto sa mga bagay, pagbibigay buhay sa terminong ''acid test.'' 

Bago pa man ang kasaysayan, kilala at mahalaga na ang ginto. Maaring ito ang unang metal na ginamit ng tao na mahalaga bilang palamuti at sa mga ritwal nito. Tinutukoy sa mga hiroglipong Ehipsiyo noon pa mang 2600 BC na ang haring Tushratta ng Mitanni na “mas marami pa ito sa lupa” sa [[Ehipto]]. Ang Ehipto at Nubya[[Nubia]] ay may yaman na nabantog bilang mayamang mapagkukunan ng ginto sa maraming kasaysayan. Binanggit ng maraming ulit ang ginto sa Lumang Tipan at kasama ito bilang handog ng mga mago sa unang kabanata ng Mateo sa Bagong Tipan. Ang timog silangan ng Itim ng Dagat ay bantog rin sa ginto. Ang pagmimina nito ay ginagawa mula pa man noong panahon ni Midas. Ginamit ang ginto sa pagtatatag ng unang salapi sa mundo sa Lidia pagitan ng 643 at 630 BC.