Basilika ni San Juan de Letran: Pagkakaiba sa mga binago

Ang '''Basilika ni San Juan de Letran''' ({{lang-it|Basilica di San Giovanni in Laterano}}, {{lang-la|Basilica Sanctae Mariae Maioris}}, Tagalog: ''Palasyong Simbahan sa Laterano, Roma'' o ''Ang Palasyong Simbahan ng Ating Panginoong Hesukristo, at nina San Juan Bautista at San Juan Ebanghelista sa Letran, Roma''), na mas kilala bilang ang '''Basilikang Letran''', ay ang simbahang katedral ng [[Diyosesis ng Roma]] at ang opisyal na pansimbahang sentro ng Obispo ng Roma, o ang [[Papa]].

Ito ang pinakamatanda at nangungunapangunahin sa apat na [[Pangunahing Basilika]] ng [[Roma]]. ItoAngkin rinnito ang umaangkinpamagat sa titulo ngna ''Ekumenikong Inang Simbahan'' sa Simbahang Romano Katoliko. Isang tatak sa patyada, ''Christo Salvatori'', ang nagpapakita ng dedikasyonpagtatalaga ng simbahan kay "KristongJesu-Cristo, ang Manliligtas ng Tagapagligtas"Sangkatauhan, tulad ng sa mga katedral ng lahat ng mga patriyarka, kung saan lahat ng mga ito ay dedikado kay Hesukristo mismo. Bilang katedral ng Obispo ng Roma, pinangungunahan nito ang lahat ng ibang mga simbahan sa Simbahang Romano Katoliko, kung kaya't ito ay may titulo na ''archbasilica''.

Ito ay nasa labas ng [[Lungsod ng Vaticano]], ngunit nasa loob pa rin ng lungsod ng [[Roma]]. Gayunpaman, ito ay may estadong ekstrateritoryal, bilang isa sa mga pagmamay-ari ng [[Santa Sede]]. Ito rin ang kaso sa ibang mga gusali, sunod sa resolusyon ng [[Tratado ng Letran]] (Lateran Treaty).

Ang pangalan ng archbasilica sa wikang LatinoLatin ay, ''Archibasilica Sanctissimi Salvatoris et Sanctorum Iohannes Baptista et Evangelista in Laterano'', na ang ibig sabihin sa Ingles ay, ''Archbasilica of the Most Holy Saviour and Ss. John the Baptist and the Evangelist at the Lateran''. Ang ibig sabihin nito sa Italyano ay, ''Arcibasilica del Santissimo Salvatore e Santi Giovanni Battista ed Evangelista in Laterano''.

Ang nalalabi sa lugar ay okupado ng palasyo ng mga Laterani. Sila ay naglingkod bilang mga tagapamahala sa ilalim ng maraming mga Emperador. Napasakamay ito ni [[Constantino I]] nang pinakasalan niya si Fausta, asawa ni Maxentio. Kilala nang panahong iyan bilang "''Domus Faustae''" or "''Bahay ni Fausta''", nang lumaon, ibinigay ni Constantino ito sa Obispo ng Roma. Ito ay binagosumailalim sa pagbabago at pinalawak, kung saan naging tirahan ito ng Papa San [[Silvestre I]],. kungDahil saandito, ito ay'y naging ang katedral ng Roma, ang pwestotalaga't tunay na lukukan ng mga Papa bilang Obispo ng Roma.

Ang opisyal na dedikasyonpagtatalaga sa Basilika at sa katabing Palasyo ay pinamunuanpinangunahan ni Papa San [[Silvestre I]] noong PK 324, idinedeklara ang dalawa bilang ''Domus Dei'' o "Tahanan ng Diyos". Bilang Katedral ng Obispo ng Roma, ang Tronoluklukan ng Papa ay nilagay sa loob ng Katedral. Bilang pagwawari sa pag-angkin ng Basilika sa pangunguna sa mga simbahan sa mundo bilang ang "Inang Simbahan", ang titulong, ''Sacrosancta Lateranensis ecclesia omnium urbis et orbis ecclesiarum mater et caput'', na ang ibig sabihin ay, "Ang Pinaka'''Kabanal-banalbanalan na Simbahang Letran, Ina at Puno ng lahat ng mga simbahan sa lungsod na ito at sa buong mundo''', ang Ina at ang puno", ay inukit sa harapang pader sa pagitan ng mga pangunahing pintuan ng basilikanito.

Ang Basilika at ang Palasyong Letran ay dalawang ulit dinedikadona itinalaga. IdinedikadoItinalaga ni Papa [[Sergio III]] ang mga ito kaysa patron na si [[San Juan Bautista]] noong ika-10 siglo, bilang karangalan sa bagong kinonsagrang Pabinyagan ng Basilika. IdinedikadoItinalaga naman ni Papa [[Lucio II]] ang mganaturang itosimbahan kaysa patron din na si [[San Juan Ebangelista]] noong ika-12 siglo. Gayunpaman, itinuturing pa rin sila bilang mga katuwang na Tagapagtangkilik (co-patronpatrons) ng Katedral, angat punongnanatiling patron''titular'' ang simbahan, sialay kay Hesukristong Tagapaglitas mismo, tulad ng itinuturo sa nakaukit sa pasukan ng Basilika, at sa tradisyon sa mga patriarkongpatriarkang katedral.