Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Tatak: Disambiguation links
Linya 3:
 
Sa [[Lumang Ehipto|Ehipto]] noong 3500 BC ang unang natalang may anyong papel na yari sa halamang papirus. Pinapaniwalang nagmula sa [[Tsina]] ang totoong papel noong mga ikalawang siglo AD, bagaman may mga ilang ebidensiya na nagsasabing ginagamit ang mga ito bago pa ang nasabing panahon.<ref>Hogben, Lancelot. "Printing, Paper and Playing Cards". Bennett, Paul A. (ed.) ''Books and Printing: A Treasury for Typophiles''. New York: The World Publishing Company, 1951. pp. 15–31. p. 17. & Mann, George. ''Print: A Manual for Librarians and Students Describing in Detail the History, Methods, and Applications of Printing and Paper Making''. London: Grafton & Co., 1952. p. 77 (sa Ingles)</ref> Maaring umunlad ito noong 105 CE sa pamamagitan ng [[bating]] ng korteng [[Dinastiyang Han|Han]] na si [[Cai Lun]], bagaman hango ang pinakamaagang kapiraso ng papel pang-arkeolohiya noong ikalawang dantaon BCE sa Tsina.<ref name="Tsien1985">{{Harvard citation no brackets|Tsien|1985|p=38}} (sa Ingles)</ref> Pandaigdigan ang makabagong industriya ng sapal at papel, na nangunguna dito ang Tsina sa produksyon nito at sinundan ng [[Estados Unidos]].
 
==Etimolohiya==
{{Further|Papyrus}}
 
Sa [[etimolohiya]], hinango ang salitang ''papel'' mula sa [[Latin]] na {{lang|la|papyrus}}, na nagmula sa [[Wikang Sinaunang Griyego|Griyegong]] {{lang|grc|πᾰ́πῡρος}} ({{lang|grc-Latn|pápūros}}), ang salita para sa halamang {{Lang|la|Cyperus papyrus}}.<ref>[https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dpa%2Fpuros πάπυρος] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130616223117/http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dpa%2Fpuros |date=16 June 2013 }}, Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek–English Lexicon'', sa Perseus (sa Ingles)</ref><ref>{{Cite Oxford Dictionaries|papyrus}} (sa Ingles)</ref> Isang makapal na may materyal na parang papel ang papyrus (o papirus) na ginagawa mula sa sapal ng halamang ''{{Lang|la|Cyperus papyrus}}'', na ginagamit ng [[sinaunang Ehipto]] at ibang kulturang [[Mediteranyo]] para sa [[pagsusulat]] bago maipakilala ang papel.<ref>{{Cite Dictionary.com|papyrus|access-date=20 Nobyebre 2008}} (sa Ingles)</ref> Bagaman etimolohikal na hinango ang salitang ''papel'' mula sa ''papyrus'', ginagawa ang dalawa ng napakaiba at naiiba ang pag-unlad ng nauna mula sa pag-unlad ng ikalawa. Laminasyon ang papyrus ng natural na hibla ng halaman, habang ginagawa ang papel mula sa mga hibla na nabago ang katangian sa pamamagitan ng pagbababad.<ref name="Tsien1985" />
 
==Mga sanggunian==