Content deleted Content added
Ikaapat na bahagi.
Ikalimang bahagi. Bukas o sa makalawa na yung iba. Pasensya na.
Linya 29:
Sa mga unang yugto ng kasaysayan ng Ehipto, matagal nang naging gampanin ni Osiris ang maging diyos ng mga yumao. Ngunit noong nagsimula nang mapasailalim ng mga paraon ang buong lupain ng Ehipto, ang kanya-kanyang mga alamat ng mga lungsod estado ng Ehipto ay nagsimulang maghalo-halo, at kadalasan ito ay nagiging sanhi ng pagpapatalsik sa pwesto ng isang diyos matapos itong malagpasan sa katanyagan ng isa pang diyos na may parehong uri ng gampanin sa kani-kanilang relihyon.
 
Noong sumapit na ang ika labing-anim na dinastiya sa Ehipto, nag-halo na rin ang dalawa sa pinakamalaki at makapangyarihang grupo ng mga diyos sa Ehipto, ito ay ang Ennead at ang [[Ogdoad]], napalitanang ang gampanin ng pinunong diyos ng Ennead na si Atum ay napalitan ni Ra-Atum (si Ra ang diyos ng araw na naging mas tanyag kay Atum) habang si Osiris naman ang naging ama ni Horus.
 
Nang umusbong ang 'dakilang' alamat ng pagkamatay at muling pagkabuhay ni Osiris sa buong Ehipto, pinalitan ni Osiris ang diyos na si [[Anubis]], ang orihinal na diyos ng mga yumao. Sinabi ng mga tagasunod ni Osiris na si Anubis ay boluntaryong inilapat ang kanyang kapangyarihan kay Osiris sa pagdating niya sa lupain ng mga yumao. Ngunit para gumanda ang kwento, inilathala na si Anubis ay sa katunayan isa sa pinakamamahal na anak ni Osiris. Ayon sa kwento na ito, sinasabi na si [[Nephthys]], ang mas-nakabantang kapatid na babae nila Osiris, ay ayaw bigyan ng supling ng kanyang asawang si [[Seth|Set]]. Para magka-anak, ginamit ni Nephthys ang kanyang kapangyarihan upang maging kamukha niya ang kakambal niya si [[Isis (diyosa)|Isis]]. Inakala ni Osiris na si Nephthys ay ang kanyang asawa at matapos silang dalawa ay magtalik, ipinanganak ang sanggol na si Anubis.
 
Ang Griyegong historyador na si Plutarch ang nagkwento ng karamihan sa mga nilalaman ng mitolohiya. Ayon sa kanya, noong si Osiris ay nabubuhay pa at namumuno bilang si paraon ng Ehipto, si Osiris ang sinasabing nagdala ng sibilisasyon sa Lambak ng [[Nile, Ehipto|Ilog Nile]]. Nakita ni Osiris na pawang naging mga barbaryo ang mga Ehipsyo kung kaya't sa ilalim ng kanyang [[autoritayanismo|diktatura]], ipinakilala niya sa mga Ehipsyo ang mga [[batas]] pantao at ang [[relihyon|pagsamba]] sa mga diyos. Tinuruan niya ang mga Ehipsyo kung papaano magsaka, gumawa ng mga [[serbesa]] at tumugtog ng mga instrumentong pang-musika. Naisipan din ni Osiris na magtungo sa ibang bahagi ng mundo para maghatid ng sibilisasyon sa ibang mga bansa. Itinuturing na isa sa pinakaminamahal na nilalang si Osiris ng mga diyos at tao kung kaya't nagselos ang naka-babatang kapatid niya na si [[Seth|Set]].
==Ang Ama ni Horus==
 
Napasalang ni Set si Osiris nang nilinlang siya ang kanyang kapatid na pumasok sa loob ng isang napaka-gandang kahong gawa sa [[ginto]], [[aybori]], mga [[diyamante]] at punong [[cedar]]. Nangako si Set na kung sino mang tao na sakto ang sukat ng kanyang katawan sa kahon ay mapapasakanya ang napakagandang 'regalo'. Noong nakaraang gabi, palihim na kinuha ni Set ang sukat ng katawan ni Osiris upang masiguradong ang biktima niya lamang ang kakasya sa loob ng kahon. Sinubukang pumasok ng mga kasabwat ni Set sa kahon ngunit wala sa kanila ang kumasya dito, maliban kay Osiris. Nang pumasok si Osiris sa kahon, isinara ni Set si Osiris sa loob ng kahon at binuhusan ito ng tunaw na [[tingga]] (lead) at ihinagis niya ito sa ilog. Inanod ng ilog sa kahon papunta sa kabilang dako ng dagat at ito ay umahon sa kalampasigan ng [[Byblos]], isang lumang lungsod sa [[Lebanon]].
Napatay si Osiris nang nilinlang siya ni Seth sa pagpasok sa loob ng isang kahon. Binuhusan ni Seth ng [[tingga]] upang maipinid ang kahon at hindi makalabas si Osiris. Subalit muling binuhay ni Isis si Osiris, para lamang sa isang gabi. Nang sumapit na sa hustong gulang si Horus, nagapi niya si Seth, at naging paraon si Horus.
 
Nang muling matagpuan ni Isis ang kahon, ibinuksan niya ito at nakitang si Osiris ay halos wala ng buhay. Sa pamamagitan ng salamangka, napanatili ni Isis ng buhay kahit papaano si Osiris at ibinalik niyo siya sa Ehipto. Nagawa ni Isis na makipagtalik kay Osiris kung kaya't si Isis ay nagkaroon ng supling na si Horus. Subalit nang iniwan ni Isis ang kahon sa dampa ng ilog Nile noong gabi, natagpuan ito si [[Seth|Set]] at sagalit, tuluyan niya pinaslang ang kanyang kapatid at pinaghiwa-hiwalay niya ang mga bahagi nito sa iba't ibang dako ng Ehipto. Ayon kay Plutarch, hinati ni [[Seth|Set]] ang katawan ni Osiris sa labing-apat na bahagi, ngunit walang maayos na basihan kung ilan ba talaga ito.
Sa isang pagsasalaysay, pinaslang siya ni Seth sa pamamagitan ng paghihiwa-hiwa ng katawan ni Osiris sa labing-apat na mga piraso. Ikinalat ni Seth ang mga piraso ng katawan ni Osiris sa paligid ng bansa. Ngunit hinanap at natagpuan ni Isis ang mga pisaro ng katawan ni Osiris. Pagkaraan, pinagkabit-kabit ni Isis ang mga ito at muling binuhay Osiris.<ref name=NBK/>
 
Sa tulong ng kanilang kapatid na si Nephthys, matagumpay na nahanap ni Isis ang lahat ng bahagi ng katawan ni Osiris at sa pamamagitan mula ng salamangka at tulong mula sa mga diyos na sila [[Anubis]] at [[Thoth]], muling nabuhay si Osiris bilang hari ng mga yumao.
Naging batayan ng sari-saring mga kulto ang alamat na ito. Naging parisan ito ng proseso ng [[mumipikasyon]], ang pag-eembalsamo upang gawing [[momya]].<ref name=NBK/>
 
==Ang Ama ni Horus==
Ayon sa isang tradisyon ng [[sinaunang relihiyon ng Ehipto]], isa siyang minamahal na hari ng Ehipto. Nagpakilala siya ng mga batas at pagsamba ng mga diyos. Pinaunlad niya ang mga pamamaraan ng pagsasaka.<ref name=NBK/>
 
Ayon sa kwento, sila Osiris at Isis ay nagkaroon ng anak na si Horus matapos mapaslang si Osiris ng kanyang nagseselos na kapatid na si [[Seth|Set]].
==Mga sanggunian==
{{reflist}}