Piso ng Pilipinas: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
wqewqeq |
m Inalis ang binago ni 210.4.13.254, ibinalik sa huling bersyon ni 124.217.20.46 |
||
Linya 1:
[[Talaksan:PhilippinePeso.png|thumb|right|Sagisag ng Piso]]
Ang '''piso ng Pilipinas''' ay ang opisyal na pananalapi ng [[Pilipinas]]. Nagmula sa salitang Kastila na ''peso'' ang ''[[piso]]'' na nangangahulugang "timbang". Nahati ito sa 100 sentimos. Ang "PHP" ay ang kodigo nito sa [[ISO 4217]].
Ang Pilipinas ay isa mga bansang naging kolonya ng España na gumagamit ng piso bilang kanilang pananalapi, katulad ng [[Mexico]], [[Colombia]] at [[Arhentina|Argentina]]. Noong [[Oktubre 2005]], ang suplay ng piso ng Pilipinas ay umabot ng 569.2 bilyong piso (halos [[Dolyar ng Estados Unidos|US$]]11.5 bilyon).
==Kasaysayan==
Ang piso ng Pilipinas, tulad ng dolyar ng Estados Unidos, ay nanggaling sa 8 piraso ng dolyar ng Espanya. Nahahati ito sa 100 sentimo. Noong dekada 60s, ang pangalan ng salapi ay pinalitan ng piso at sentimo.
===Bago ang Panahong Kastila===
Ang pakikipagkalakalan ng mga sinaunang Pilipino sa mga mangangalakal galing sa mga kalapit pulo ay sinasagawa sa pamamagitan ng palitan ng mga bagay. Ang hindi magandang naidudulot ng palitan na ito ay nagbunsod ng paggamit ng ginto bilang sukatan ng palitan.
==Salaping papel (Banknotes)==
{{copyedit|date=Agosto 2009}}
Kasalukuyang salaping papel na ginagamit sa Pilipinas:
{|class="wikitable" style="font-size: 90%"
|-
! colspan="7"| Kasalukuyang salaping papel [http://www.bsp.gov.ph/bspnotes/banknotes_banknote.asp]
|-
! colspan="2"| Talaksan
! rowspan="2"| Halaga
! rowspan="2"| Kulay
! colspan="2"| Deskripsyon
! rowspan="2"| Unang Taon
|-
! Harap
! Likod
! Harap
! Likod
|-
|
|
| 20 piso
| [[Narangha (kulay)|Narangha]]
| [[Manuel L. Quezon]]
| [[Palasyo ng Malakanyang]]
| 1986
|-
|
|
| 50 piso
| [[Pula]]
| [[Sergio Osmeña]]
| [[Pambansang Museo ng Lahing Pilipino|Museo ng Nasyonal]] (historically and formerly the Old Congress Building)
| 1987
|-
|
|
| 100 piso
| [[Purpura]]
| [[Manuel Roxas|Manuel A. Roxas]]
| [[Bangko Sentral ng Pilipinas]]
| 1987
|-
|
|
| 200 piso
| [[Lunti]]
| [[Diosdado Macapagal|Diosdado P. Macapagal]]
| [[Ikalawang Rebolusyon sa EDSA]]
| 2002
|-
|
|
| 500 piso
| [[Dilaw]]
| [[Benigno S. Aquino, Jr.]]
| [[Philippine Unity]]
| 1987
|-
|
|
| 1000 piso
| [[Asul]]
| [[Jose Abad Santos]], Hen. [[Vicente Lim]], at [[Josefa Llanes Escoda]]
| [[Hagdan-hagdang Palayan ng Banawe]], [[Manunggul Jar]], and Langgal Hut
| 1991
|-
|colspan="7"|{{Standard banknote table notice}}
|}
==Barya==
Kasalukuyang mga baryang ginagamit sa Pilipinas:
{|class="wikitable" style="font-size: 90%"
|-
! colspan="12"| '''Kasalukuyang barya''' [http://www.bsp.gov.ph/bspnotes/banknotes_coin.asp]
|-
! Talaksan
! Halaga
! Diameter
! Mabigat
! Komposisyon
! Gilid
! Harap
! Likod
! Unang Taon
|- {{Coin-white-color}}
|
| 5 sentimo*
| 15.5 mm
| 1.9 g
| Round/Plain</br> (with 4 mm central hole)
| "5 SENTIMO", Year Mark
| Words "Bangko Sentral ng Pilipinas" along the border
|- {{Coin-white-color}}
|
| 10 sentimo*
| 17.0 mm
| 2.5 g
| Round/Reeded
| "10 SENTIMO", Year Mark
| Logo of Bangko Sentral ng Pilipinas
|- {{Coin-white-color}}
|rowspan="2"|
|rowspan="2"| 25 sentimo
|rowspan="2"| 20.0 mm
|| 3.8 g
| 65% [[Tanso]]<br/> 35% [[Sink]]
|rowspan="2"| Round/Plain
|rowspan="2"| "25 SENTIMO", Year Mark
|rowspan="2"| Logo of Bangko Sentral ng Pilipinas
| 1995
|- {{Coin-white-color}}
| 3.6 g
| 65% [[Tanso]]<br/> 35% [[Sink]] plated [[steel]]
| 2004
|- {{Coin-white-color}}
|rowspan="2"|
|rowspan="2"| 1 piso
|rowspan="2"| 24.0 mm
| 6.1 g
| 75% [[Tanso]]<br/> 25% [[nickel]]
|rowspan="2"| Round/Reeded
|rowspan="2"| Profile of [[José Rizal]], Year Mark
|rowspan="2"| Logo of Bangko Sentral ng Pilipinas
| 1995
|- {{Coin-white-color}}
| 5.35 g
| [[nickel]] plated [[steel]]
| 2004
|- {{Coin-white-color}}
|
| 2 piso
|
|
|
|
|
| Logo of Bangko Sentral ng Pilipinas
|
|- {{Coin-white-color}}
|
| 5 piso
| 27.0 mm
| 7.7 g
| 70% [[Tanso]]</br> 5.5% [[nickel]]</br> 24.5% [[Sink]]
| Round/Plain</br> (design bordered by 12-scallop)
| Profile of [[Emilio Aguinaldo]], Year Mark
| Logo of Bangko Sentral ng Pilipinas
| 1995
|- {{Coin-white-color}}
|
| 10 piso
| 26.5 mm
| 8.7 g
| Ring: 75% [[Tanso]]</br> 25% [[nickel]]</br> Center: 92% [[Tanso]]</br> 6% [[aluminum]]</br> 2% [[nickel]]
| Round/Interrupted milled
| Profiles of [[Andres Bonifacio]] and [[Apolinario Mabini]], Year Mark
| Logo of Bangko Sentral ng Pilipinas
| 2000
|- {{Coin-white-color}}
|}
== Kawing panlabas ==
*[http://www.xe.com/iso4217.htm Talaan ng mga kodigo ng ISO 4217]
*[http://philmoney.blogspot.com Mga Barya at Salaping Papel ng Pilipinas]
{{pilipinas-stub}}
[[Kaurian:Mga pananalapi]]
[[Kaurian:Salapi]]
[[Kaurian:Pera]]
[[bg:Филипинско песо]]
[[bpy:ফিলিপাইনি পেসো]]
[[ca:Peso filipí]]
[[ceb:Peso Pilipino]]
[[cs:Filipínské peso]]
[[de:Philippinischer Peso]]
[[en:Philippine peso]]
[[eo:Filipina peso]]
[[es:Peso filipino]]
[[fr:Peso philippin]]
[[hu:Fülöp-szigeteki peso]]
[[it:Peso filippino]]
[[ja:フィリピン・ペソ]]
[[ko:필리핀 페소]]
[[lt:Filipinų pesas]]
[[mk:Филипинско пезо]]
[[ms:Peso Filipina]]
[[nl:Filipijnse peso]]
[[no:Filippinsk peso]]
[[pl:Peso filipińskie]]
[[pt:Peso filipino]]
[[ru:Филиппинское песо]]
[[sk:Filipínske peso]]
[[sv:Filippinsk peso]]
[[tg:Песои Филиппин]]
[[tr:Filipinler pesosu]]
[[vi:Peso Philippines]]
[[wuu:菲律宾比索]]
[[zh:菲律賓披索]]
| |||