Wikipedia

Netherlands

(Idinirekta mula sa Olandiya)

Ang Nederlandiya, kilala rin bilang Olanda (Olandes: Holland) ay isang bansa sa hilagang Europa. Ang Netherlands ay isang demokrasyang parlamentaryo sa ilalim ng isang monarkang konstitusyonal na matatagpuan sa hilagang-kanlurang Europa. Napaliligiran ito ng Dagat Hilaga (North Sea) sa hilaga at kanluran, Kaharian ng Belhika sa timog, at Alemanya sa silangan.

Nederlandiya
Nederland (Olandes)
Watawat ng Netherlands
Watawat
Eskudo ng Netherlands
Eskudo
Salawikain: Ik zal handhaven
"Papanatilihin ko"
Awitin: Wilhelmus
"Guillermo"
Kinaroroonan ng  Netherlands  (dark green)

– sa Europe  (light green & dark grey)
– sa the European Union  (light green)

KabiseraAmsterdam[a]
52°22′N 4°53′E / 52.367°N 4.883°E / 52.367; 4.883
Government seatThe Hague[a]
Pinakamalaking lungsodcapital
Wikang opisyalDutch
Recognised languages
Pangkat-etniko
(2022)
Relihiyon
(2020)
  • 55.4% no religion
  • 37.5% Christianity
  • 5.2% Islam
  • 1.8% other[4]
KatawaganDutch
PamahalaanParliamentary constitutional monarchy
• Monarch
Willem-Alexander
Dick Schoof
LehislaturaStates General
• Mataas na Kapulungan
Senate
• Mababang Kapulungan
House of Representatives
Lawak
• Kabuuan
41,865[5][e] km2 (16,164 mi kuw) (134th)
• Katubigan (%)
18.41[6]
Populasyon
• Pagtataya sa 24 Nobyembre 2024
Neutral increase 17,396,700[7] (68th)
• Senso ng 2011
16,655,799[8]
• Densidad
520/km2 (1,346.8/mi kuw) (16th)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Increase $1.297 trillion[9] (28th)
• Bawat kapita
Increase $73,316[9] (13th)
KDP (nominal)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Increase $1.092 trillion[9] (17th)
• Bawat kapita
Increase $61,769[9] (11th)
Gini (2021)26.4[10]
mababa
TKP (2021)Increase 0.941[11]
napakataas · 10th
Salapi
Gilid ng pagmamanehoright
Kodigong pantelepono+31, +599[g]
Internet TLD.nl, .bq[h]

Pangalan

baguhin
Pangunahing artikulo: Mga pangalan ng Olanda

Kadalasang tinatawag ang Netherlands na Olanda (mula sa Holland), ngunit ito ay may kamalian. Olanda ay nakakakuha ng pagsasarili mula sa Espanyol panuntunan sa 1648. Ay isang kapangyarihang pang-ekonomiya noong panahon ng Mga Lalalawigang Nagkakaisa (1581–1795). Pagkaraan ng panahong Napoleoniko, ang Olanda ay naging lalawigan lamang ng Kaharian at nahati sa Hilaga at Timog Olanda noong 1840. Gayumpaman, Olanda ang nakagawiang katawagan sa Tagalog, ayon sa mga makalumang sanggunian;[13] ito rin ang naging katawagan sa marami pang wika. Tinatawag na Olandes[14] (lalaki) at Olandesa[14] (babae) ang mga taga-Olanda o mamamayan ng Olanda.

Talaan ng mga lungsod sa Netherlands

baguhin
n° Lungsod Lalawigan Populasyon (2014)[15]
1 Amsterdam   North Holland 743,000[16]
2 Rotterdam   South Holland 533,900[17]
3 Ang Haya   South Holland 475,630
4 Utrecht   Utrecht 258,520[18]
5 Eindhoven   North Brabant 219,170
6 Almere   Flevoland 185,827
7 Tilburg   North Brabant 183,000[19]
8 Groningen   Groningen 165,610[20]
9 Nijmegen   Gelderland 150,230[21]
10 Haarlem   North Holland 147,020
11 Arnhem   Gelderland 140,430[22]
12 Breda   North Brabant 138,650[23]
13 Apeldoorn   Gelderland 136,030[24]
14 Enschede   Overijssel 130,960[25]
15 Amersfoort   Utrecht 124,550[26]
16 Zoetermeer   South Holland 119,500
17 Dordrecht   South Holland 118,070
18 Leiden   South Holland 116,000
19 Maastricht   Limburg 115,440[27]
20 Zwolle   Overijssel 110,660[28]

Kultura

baguhin

Ang Netherlands ay isang kulturang indibidwalistiko na isang uri ng ng kultura na ang pagpapahalaga ay nasa isang indibidwal o sarili kesa sa isang grupo. Ang mga kulturang indidbidwalistiko ay nagbibigay halaga sa sariling pananaw, pribasiya, autonomiya(pangangasiwa sa sariling buhay), pag-asa sa sarili at sariling sikap. Ang mga Dutch ay gumagamit ng diretsang pakipagtalastasan, naghahayag sa sariling naisin, at gumagamit ng mga iba't ibang paraan upang maayos ang mga alitan sa ibang kapwa tao. Ang Netherlands ay isang uri ng may mababang pagitan ng kapangyarihan(low power distance culture) kung saan ito ay nagbibigay halaga sa bawat indibidwal na walang tinitingnang estado o katayuan sa buhay at nagtatakwil ng kawalang kapantayan sa lipunan. Tinatakwil ng mga Dutch ang mga autoridad sa ikabubuti ng bawat indibidwal na bahagi ng isang lipunan.

Mga sanggunian

baguhin
  1. ↑ 1.0 1.1 "Welke erkende talen heeft Nederland?" (sa wikang Olandes). Rijksoverheid. 11 Enero 2016. Nakuha noong 27 Disyembre 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. ↑ "Besluit van 24 juni 2021 tot vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van de Wet erkenning Nederlandse Gebarentaal" (PDF). Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden. 2021. ISSN 0920-2064. Nakuha noong 1 Hulyo 2021.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. ↑ "How many residents have origins outside the Netherlands". opendata.cbs.nl. Marso 2023. Nakuha noong 21 Hulyo 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. ↑ CBS. "What are the major religions?". cbs.nl (sa wikang Ingles). Nakuha noong 15 Setyembre 2022.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. ↑ "Waaruit bestaat het Koninkrijk der Nederlanden? - Rijksoverheid.nl". 19 Mayo 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. ↑ "CIA Factbook Netherlands". CIA. Nakuha noong 26 Hulyo 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. ↑ "Bevolkingsteller". Statistics Netherlands (sa wikang Olandes). Nakuha noong 9 Hunyo 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  8. ↑ "Dutch Census 2011 Analysis and Methodology" (PDF). Statistics Netherlands. 19 Nobyembre 2014. p. 9. Nakuha noong 9 Hunyo 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Netherlands)". IMF.org. International Monetary Fund. 10 Oktubre 2023. Nakuha noong 10 Oktubre 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  10. ↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Nakuha noong 25 Enero 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  11. ↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (sa wikang Ingles). United Nations Development Programme. 8 Setyembre 2022. Nakuha noong 8 Setyembre 2022.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  12. ↑ "Wet geldstelsel BES". Dutch government. 30 Setyembre 2010. Nakuha noong 11 Enero 2014.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  13. ↑ Kahit sa ngayon, hindi pa rin tinatanggap ang katawagang Mga Bansang Mabababa o katumbas.
  14. ↑ 14.0 14.1 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang JETE); $2
  15. ↑ Source : Kerncijfers wijken en buurten mula sa CBS; Padron:1er January 2009. Figures are rounded to the nearest ten Figures are rounded to the nearest ten.
  16. ↑ excl. Driemond and rural areas of Amsterdam-Noord.
  17. ↑ excl. Hoek van Holland, Hoogvliet at Pernis
  18. ↑ excl. Vleuten, De Meern at Haarzuilens
  19. ↑ excl. Berkel-Enschot, Udenhout
  20. ↑ excl. Engelbert, Hoogkerk, Middelbert at Noorderhoogebrug
  21. ↑ excl. Lent at Oosterhout
  22. ↑ excl. Schaarsbergen
  23. ↑ excl. Bavel, Effen, Prinsenbeek, Teteringen et Ulvenhout
  24. ↑ excl. Beekbergen, Hoenderloo, Hoog Soeren, Klarenbeek, Lieren, Loenen, Uddel at Ugchelen
  25. ↑ excl. Boekelo, Glanerbrug, Lonneker at Usselo
  26. ↑ excl. Hoogland at Hooglanderveen
  27. ↑ excl. Borgharen at Itteren
  28. ↑ excl. Brinkhoek, Haerst, Herfte, Langenholte, Wijthmen at Windesheim


  Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.
Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "lower-alpha", pero walang nakitang <references group="lower-alpha"/> tag para rito); $2

Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Netherlands&oldid=2121425"