Ang pagong na panlupa o pag-ong na panglupa (Ingles: land turtle o tortoise) ay isang uri ng maliit na galapago o pawikang may mga paa imbis na palikpik. Nabubuhay ito sa lupa.[1] Ang mga pagong na panlupa, na nakikilala rin bilang mga Testudinidae, ay isang pamilya ng mga reptilyang namumuhay sa lupa na nasa orden ng mga pagong o Testunides. Katulad ng kanilang mga pinsang pandagat, ang mga pawikan o pagong na pandagat, ang mga pagong na panlupa ay isinasanggalang mula sa mga maninila sa pamamagitan ng isang kabibe o kartutso. Ang pang-itaas na bahagi ng kabibe nito ay ang talukab, habang ang pang-ilalim na bahagi ay ang plastron, at ang dalawa ay pinagdurugtong ng isang tulay. Ang pagong na panlupa ay kapwa mayroong isang endoskeleton at isang eksoskeleton. Samu't sari ang sukat o laki ng mga pagong na panlupa magmula sa mangilan-ngilang mga sentimetro hanggang sa dalawang mga metro. Ang mga pagong na panlupa ay pangkaraniwang mga hayop na diurnal o pang-araw ang paggising at pagkilos na may pagkagawi na maging krepuskular o panggabi ayon sa temperaturang pumapaligid. Sila ay pangkalahatang mga hayop na nakaligpit o nakakubli (reklusibo).

Pagong na panlupa
Geochelone gigantea
Klasipikasyong pang-agham
Kaharian:
Kalapian:
Hati:
Orden:
Suborden:
Superpamilya:
Pamilya:
Testudinidae
Genera

Chersina
Cylindraspis (ekstinto)
Dipsochelys
Geochelone
Gopherus
Homopus
Indotestudo
Kinixys
Malacochersus
Manouria
Psammobates
Pyxis
Testudo

Pagong na panlupa

Tingnan din

baguhin

Mga sanggunian

baguhin
  1. English, Leo James. Diksyunaryong Tagalog-Ingles, Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng National Book Store, may 1583 na mga dahon, ISBN 971910550X

  Ang lathalaing ito na tungkol sa Hayop ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.