Paris

Paris
Paris
territorial collectivity of France with special status, metropolis, Lungsod pandaigdig, megacity, largest city, department of France
; Watawat	; Eskudo de armas
	Palayaw: Ville-Lumière, The City of Light, La Ciudad de la Luz
	Mga koordinado: 48°51′24″N 2°21′08″E / 48.8567°N 2.3522°E
Bansa	Pransiya
Lokasyon	Île-de-France, Metropolitan France, Pransiya
Komuna ng Paris	1871; 1789
Itinatag	3rd dantaon BCE (Huliyano)
Bahagi	Talaan 1st arrondissement of Paris, 2nd arrondissement of Paris, 3rd arrondissement of Paris, 4th arrondissement of Paris, 5th arrondissement of Paris, 6th arrondissement of Paris, 7th arrondissement of Paris, 8th arrondissement of Paris, 9th arrondissement of Paris, 10th arrondissement of Paris, 11th arrondissement of Paris, 12th arrondissement of Paris, 13th arrondissement of Paris, 14th arrondissement of Paris, 15th arrondissement of Paris, 16th arrondissement of Paris, 17th arrondissement of Paris, 18th arrondissement of Paris, 19th arrondissement of Paris, 20th arrondissement of Paris;
Pamahalaan
• mayor of Paris	Anne Hidalgo
Lawak
• Kabuuan	105.4 km2 (40.7 milya kuwadrado)
Populasyon (1 Enero 2020, Senso)
• Kabuuan	2,145,906
• Kapal	20,000/km2 (53,000/milya kuwadrado)
Sona ng oras	UTC+01:00, UTC+02:00
Kodigo ng ISO 3166	FR-75C
Wika	Pranses
Plaka ng sasakyan	75
Websayt	https://www.paris.fr

Ang Paris (bigkas: pa-RIS; bigkas sa Pranses: pa-RI) ay ang kabisera at pinakamalaking lungsod ng Pransiya, na matatagpuan sa pampang ng Ilog Sena, sa hilagang Pransiya, sa kalagitnaan ng rehiyong Pulo ng Pransiya (o Rehiyong Parisino). Ang lungsod ng Paris, na ang mga hangganang panlungsod nito ay hindi nagbago simula noon taong 1860, ay may tinatayang populasyon na 2,193,031^[1] (Enero 2007), ngunit ang Kalakhang Paris ay may populasyon na 11,836,970^[2] (Enero 2007), at ito isa sa mga pinakamataong kalakhan sa Europa^[3].

Noong mga taong 2009 at 2010, ang Paris ay hinalal bilang isa sa tatlong mga mahahalaga at maiimpluwensiyang lungsod sa daigdig, isa sa tatlong unang "mga Europeong lungsod ng hinanarap," - ayon sa pananaliksik na inilathala ng Financial Times - at bilang kasama sa sampung pinakamagandang tirhang lungsod sa daigdig, ayon sa Britanikong magasinang Monocle (Hunyo 2010)^[4]. Isang mahalagang kabayanan sa mahigit na dalawa nang milenyo, ang Paris ngayon ay isa sa mga pangunahing sentrong pinansiyal at pangkultura ng daigdig, at ang impluwensiya nito sa politika, edukasyon, aliwan, midya, pananamit, agham at mga sining ay lahat nag-aambag sa kalagayan nito bilang isa sa mga pangunahing lungsod pandaigdig.^[5] Ang Paris ay hinahalal ding kabilang sa 10 mga luntiang lungsod sa Europa^[6] sa taong 2010.

Sa Paris gaganapin ang ika-XXXIII Olimpiyada sa Palarong Olimpiko sa Tag-init 2024 o mas kilala sa pamagat na "PARIS 2024" at ito ang ikatlong pagkakataon na ang lungsod ay pag-gaganapan ng nasabing palaro isang daang taon ang nakalipas noong 1924 at ang pinaka unang pagkakataon naman noong 1900.

Ekonomiya

GDP: €552.1 bn (US$768.9 bn) sa taong 2009, mahigit pa sa isang kapat^[7] ng GDP ng buong Pransiya
Ang Kalakhang Paris ay ang pinakamalagong ekonomiyang panlungsod sa buong Europa^[8]; ika-limang pinakamalago sa buong daigdig
37 sa 500 na mga kompanyang Fortune Global 500^[9], na ang karamihan sa mga ito ay nakahimpil sa distrito ng La Défense
Ang buong rehiyon ng Paris ay isa sa mga bantog na desting turistiko sa daigdig, na may taunang 45 milyong turista, na 27 sa mga ito ay mga dayuhan.^[10]

Transportasyon

Ang RATP^[11] at ang SCNF^[12] ay ang mga nangangasiwa sa sistemang panlungsod ng mga bus, trambiya at metro (Métro de Paris) at ng mga sistemang panlalawigan, tulad ng mga tren ng RER
Ang Paliparan ng Paris-Charles de Gaulle, ang Paliparan ng Paris-Orly at ang mas maliit at mas malayong Paliparan ng Beauvais-Tillé ay ang mga paliparang nagsisilbi sa rehiyong Parisino.