Ranakadevi
Si Ranakadevi ay isang maalamat na ika-12 siglong reyna ni Khengara, ang pinuno ng Chudasama ng rehiyon ng Saurashtra ng kanlurang India. Siya ay binanggit sa bardikong trahedyang romansang kumakatawan sa labanan sa pagitan ng haring Chudasama na si Khengara at haring Chaulukya na si Jayasimha Siddharaja.[1] Gayunpaman, ang alamat na ito ay hindi kapani-paniwala.[2]
Alamat ng Ranakadevi
baguhinSi Ranakadevi ay isang anak na babae ng mamamalayok ng nayon ng Majevadi malapit sa Junagadh, ang kabesera ng Chudasama. Ang katanyagan ng kaniyang kagandahan ay umabot kay Jayasimha at determinadong pakasalan siya. Samantala ay pinakasalan siya ni Khengara na ikinagalit ni Jayasimha.[3][4] Ang isang pagkakaiba-iba ng alamat ay nagsasabi na siya ay ipinanganak sa hari ng Kutch ngunit siya ay inabandona sa kagubatan dahil ang astrologo ay hinulaan na ang sinumang magpakasal sa kaniya ay mawawala ang kaniyang kaharian at mamamatay na bata pa. Ang inabandonang bata ay natagpuan ang isang mamamalayok na nagngangalang Hadmat o Jam Rawal na nagpalaki sa kaniya bilang kaniyang sariling anak na babae.mamamalayok.[5][6] Samantala, sinalakay at sinira ni Khengara ang mga pintuan ng kabesera ng Jayasimha na Anahilapaka (ngayon ay Patan) noong siya ay nasa isang ekspedisyon sa Malwa na lalong nagpagalit kay Jayasimha.[7][6]
Nananatili si Khengara sa kaniyang sarili sa kuta ng Uparkot sa Junagadh ngunit pinanatili ang kaniyang reyna na si Ranakadevi sa kaniyang palasyo sa burol na kuta ng Girnar, isang bundok malapit sa Junagadh. Ang kaniyang mga pamangkin na sina Visal at Desal lamang ang pinapayagang makapasok doon maliban sa guwardiya. Si Khengara ay madalas na pumunta mula sa Uparkot hanggang sa kuta ng Girnar upang bisitahin ang Ranakadevi. Isang araw, nalaman niyang lasing si Desal doon at, sa kabila ng lahat ng kaniyang mga pagtutol, inakusahan siya ng isang hindi tamang laguyo sa kaniya. Pagkatapos ay pinatalsik niya ang Desal at Visal mula sa Junagadh.[8][9]
Sa kulturang popular
baguhinAng ilang pagkakaiba-iba ng alamat na ito ay sikat pa rin sa mga bardo at mga tao ng Saurashtra. Ang ilan sa mga taludtod ng balad ng Khengara at Ranakadevi ay napakamakatula.[10] Maraming mga talata ang ibinigay sa Ras Mala ni Alexander Kinloch Forbes.[11] Ang isa sa gayong talata ay:
For shame murderous Girnar, Why were you not bent crooked; When died Ra Khengara, Thus wept Ranakadevi.[12]
Ang Ranakdevi (1883), isang nobelang Gujarati na isinulat ni Anantprasad Trikamlal Vaishnav, ay batay sa kaniya.[9] Naglathala si Amar Chitra Katha ng komiks, Ranak Devi: The Story of a Great Queen of Saurashtra (1977, #452) batay sa alamat.[4]
Siya ay isang tauhan sa Sadhara Jesang, isang Vesha (dula) ng Bhavai, ang teatrong-pambayan ng Gujarat.[13] Si Gadh Juno Girnar (1967) ay isang Gujarati na dula na batay sa alamat.[14] Dalawang tahimik na pelikula tungkol sa Ranakadevi ang ginawa; isa noong 1923 sa direksyon ni S. N. Patankar at isa pa noong 1930 na ginawa ni Chandulal Shah at sa direksiyon ni Nanubhai Vakil. Ang pelikulang Gujarati na Ranakdevi (1946) na pinagbibidahan ni Nirupa Roy at sa direksiyon ni V. M. Vyas ay ginawa rin.
Mga sanggunian
baguhin- ↑ Parikh, Rasiklal C. (1938). "Introduction". Kavyanushasana by Acharya Hemachandra. Bol. II Part I. Bombay: Shri Mahavira Jaina Vidyalaya. pp. CLXXVIII–CLXXXIII.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Majumdar 1956, p. 69.
- ↑ Parikh, Rasiklal C. (1938). "Introduction". Kavyanushasana by Acharya Hemachandra. Bol. II Part I. Bombay: Shri Mahavira Jaina Vidyalaya. pp. CLXXVIII–CLXXXIII.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 4.0 4.1 Campbell, James Macnabb (1896). Gazetteer Of The Bombay Presidency: History of Gujarat. Bol. I. Part I. Bombay: The Government Central Press. pp. 175–177.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Pai (1 Abril 1971). Ranak Devi. Amar Chitra Katha Pvt Ltd. ISBN 978-93-5085-089-3.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 6.0 6.1 Alaka Shankar (2007). "Ranak Devi". Folk Tales Of Gujarat. Children's Book Trust. pp. 43–49. ISBN 978-81-89750-30-5.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Watson, James W., pat. (1884). Gazetteer of the Bombay Presidency : Kathiawar. Bol. VIII. Bombay: Government Central Press. pp. 493–494.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Naglalaman ang artikulong ito ng teksto mula sa isang lathalaing na nasa pampublikong dominyo.
- ↑ Watson, James W., pat. (1884). Gazetteer of the Bombay Presidency : Kathiawar. Bol. VIII. Bombay: Government Central Press. pp. 493–494.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naglalaman ang artikulong ito ng teksto mula sa isang lathalaing na nasa pampublikong dominyo.
- ↑ 9.0 9.1 Alaka Shankar (2007). "Ranak Devi". Folk Tales Of Gujarat. Children's Book Trust. pp. 43–49. ISBN 978-81-89750-30-5.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Devendra Satyarthi (1987). Meet My People: Indian Folk Poetry. Navyug. p. 228.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Campbell, James Macnabb (1896). Gazetteer Of The Bombay Presidency: History of Gujarat. Bol. I. Part I. Bombay: The Government Central Press. pp. 175–177.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Maling banggit (Hindi tamang
<ref>tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalangBG1); $2 - ↑ Bharati Ray (2009). Different Types of History. Pearson Education India. pp. 380–381. ISBN 978-81-317-1818-6.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Enlite. Bol. 2. Light Publications. 1967. p. 55.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
