Si Shimon Peres (Hebreo: שמעון פרס‎; ipinanganak na Szymon Perski; Agosto 2, 1923 – Setyembre 28, 2016) ay dating politikong Israeli na ipinanganak sa Poland. Dalawang ulit siyang naglingkod bilang Punong Ministro ng Israel at dalawang ulit din bilang Interim na Punong Ministro, at naging bahagi ng 12 gabinete sa loob ng 66 taong karera niya sa politika.[3] Nahalal si Peres sa Knesset noong Nobyembre 1959 at, maliban sa tatlong buwang pamamahinga noong 2006, patuloy siyang nanungkulan hanggang 2007, nang siya'y maging Pangulo ng Israel.

Shimon Peres
Kapanganakan2 Agosto 1923[1]
  • (Višnieŭski Sieĺsaviet, Valožyn District, Minsk Region, Belarus)
Kamatayan28 Setyembre 2016[2]
MamamayanIsrael (1948–2016)
Mandatory Palestine (11 Disyembre 1943–14 Mayo 1948)
Ikalawang Republikang Polako (1923–2016)
NagtaposNew York University
Harvard University
The New School
Trabahopolitiko, manunulat, makatà
Pirma

Humawak si Peres ng iba't ibang katungkulang diplomatiko at militar noon at pagkatapos ng Digmaang Arab–Israel noong 1948. Ang kaniyang unang pinakamataas na katungkulan sa pamahalaan ay bilang Diputadong Direktor-Panlahat ng Depensa noong 1952, at Direktor-Panlahat mula 1953 hanggang 1959.[4] Sa kaniyang karera sa politika, naging kinatawan siya ng limang partido sa Knesset: Mapai, Rafi, ang Alignment, Labor at Kadima, at namuno sa Alignment at Labor. Nagwagi si Peres ng Nobel Peace Prize noong 1994 kasama sina Yitzhak Rabin at Yasser Arafat dahil sa usapang pangkapayapaang kaniyang linahukan bilang Ministrong Panlabas ng Israel, na nagbunga ng Oslo Accords.[4]

Isinulong ng Kadima ang nominasyon ni Peres noong 2007 upang tumakbo sa pagkapangulo. Ihinalal si Peres ng Knesset noong 13 Hunyo 2007, at nanumpa bilang pangulo noong Hulyo 15, 2007 upang maglingkod sa termino na may pitong taon.[5][6] Siya ang kauna-unahang dating Punong Ministro na nahalal bilang Pangulo ng Israel. Sa kaniyang pagretiro noong 2014, siya ang pinakamatandang puno ng estado sa buong mundo.

Pumanaw si Peres noong Setyempre 28, 2016 makaraang lubhang ma-stroke na nagdulot sa pagkapinsala sa kaniyang utak.[7]

Mga sanggunian

baguhin
  1. https://www.lemonde.fr/proche-orient/article/2016/09/28/shimon-peres-l-ancien-president-et-premier-ministre-israelien-est-mort_5004495_3218.html; hinango: 1 Agosto 2022.
  2. "Shimon Peres, former president and veteran Israeli statesman, dies at 93". 28 Setyembre 2016. Nakuha noong 28 Setyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Amiram Barkat. "Presidency rounds off 66-year career". Haaretz (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 2007-09-04. Nakuha noong 2016-09-28.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. 4.0 4.1 Tore Frangsmyr, pat. (1995). "Shimon Peres, The Nobel Peace Prize 1994" (sa wikang Ingles). The Nobel Foundation.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. "Peres elected President". The Jerusalem Post (sa wikang Ingles). 12 Hunyo 2007. Nakuha noong 13 Hunyo 2007.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. Teeple, Jim (15 Hulyo 2007). ""Shimon Peres Sworn In as Israel's President"" (sa wikang Ingles). VOA News. Inarkibo mula sa orihinal noong 2007-07-15. Nakuha noong 2016-09-28. {{cite web}}: Unknown parameter |accesdate= ignored (|access-date= suggested) (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link).
  7. Levine, Daniel S. (27 Setyempre 2016). "Shimon Peres Dead: How Did the Former Israeli Prime Minister Die?". Heavy (sa wikang Ingles). Nakuha noong 28 Setyempre 2016. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= at |date= (tulong)