Ang Thonburi (Thai: ธนบุรี) ay isang pook ng modernong Bangkok. Sa panahon ng Kahariang Ayutthaya, ang lokasyon nito sa kanan (kanluran) na pampang sa bukana ng Ilog Chao Phraya ay ginawa itong isang mahalagang bayan ng garison, na makikita sa pangalan nito: thon (ธน) isang hiram na salita mula sa Pali na dhána yaman at buri (บุรี), mula sa kuta ng púra.[2] Ang buong pormal na pangalan ay Thon Buri Si Mahasamut (กรุงธนบุรีศรีมหาสมุทร 'Lungsod ng mga Yaman na Nagpapala sa Karagatan'). Para sa impormal na pangalan, tingnan ang kasaysayan ng Bangkok sa ilalim ng Ayutthaya.

Ang nayon ng Thonburi, sa kanan (kanluran) pampang ng Chao Phraya (dito sa ibabang kaliwang sulok ng mapa), na nakaharap sa kuta ng Bangkok, noong 1688 na Pagkubkob sa Bangkok.[1]
Makasaysayang mapa ng Thonburi sa Chao Phraya River

Noong 1767, matapos ang pandarambong ng Ayutthaya ng mga Burmes, binawi ni Heneral Taksin ang Thonburi at, sa pamamagitan ng karapatan sa pananakop, ginawa itong kabisera ng Kahariang Thonburi, kasama ang pagkorona niya sa sarili bilang hari hanggang Abril 6, 1782, nang siya ay pinatalsik. Si Rama I, ang bagong naluklok na hari, ay inilipat ang kabesera sa kabila ng ilog, kung saan ang mga estaka na inilagak sa lupain ng Bangkok para sa Haligi ng Lungsod noong 06:45 noong Abril 21, 1782, ang nagmarka sa opisyal na pagkakatatag ng bagong kabesera.[3] Ang Thonburi ay nanatiling isang malayang bayan at lalawigan, hanggang sa ito ay pinagsanib sa Bangkok noong 1971.[4] Ang Thonburi ay nanatiling hindi gaanong umunlad kaysa kabilang panig ng ilog. Marami sa mga tradisyonal na maliliit na daluyan ng tubig, ang mga khlong, ay umiiral pa rin doon, habang ang mga ito ay halos wala na sa kabilang panig ng ilog.

Noong 1950, ang Bangkok ay may humigit-kumulang 1.3 milyong naninirahan, at ang munisipalidad ng Thonburi ay humigit-kumulang 400,000. Noong 1970, ang Thonburi ang pangalawang pinakamalaking lungsod sa Taylandiya na may humigit-kumulang 600,000 residente.

Ang Wongwian Yai ay isang tanawin ng Distrito ng Thonburi.

Pangangasiwa

baguhin
 
Tatlong estilong Taylandes na pabelyo na magkatabi sa harap ng gilid ng Wat Prayurawongsawat sa Ilog Chao Phraya (sa tapat ng Yodpiman River Walk), ngayon ay punong tanggapan ng Kagawaran ng Pagpapatupad ng Batas Sibil, BMA (dating Bulwagang Panlalawigan ng Thonburi) [5]

Sa panahon ng pagsasanib, ang lalawigan ng Thonburi ay binubuo ng siyam na distrito (amphoe).

  1. Distrito ng Thonburi (Thai: อำเภอธนบุรี)
  2. Bangkok Yai District (Thai: อำเภอบางกอกใหญ่)
  3. Khlong San District (Thai: อำเภอคลองสาน)
  4. Distrito ng Taling Chan (Thai: อำเภอตลิ่งชัน)
  5. Bangkok Noi District (Thai: อำเภอบางกอกน้อย)
  6. Distrito ng Bang Khun Thian (Thai: อำเภอบางขุนเทียน)
  7. Phasi Charoen District (Thai: อำเภอภาษีเจริญ)
  8. Nong Khaem District (Thai: อำเภอหนองแขม)
  9. Rat Burana District (Thai: อำเภอราษฎร์บูรณะ)

Noong 2012, ang mga ito ay muling inayos sa 15 distrito.

Mga sanggunian

baguhin
  1. Jean Vollant des Verquains History of the revolution in Siam in the year 1688, in Smithies 2002, p.95-96
  2. Turner, Sir Ralph Lilley (1985). "A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages". Includes three supplements, published 1969-1985. Digital South Asia Library, a project of the Center for Research Libraries and the University of Chicago. pp. 384 and 469. Nakuha noong 5 Agosto 2013. dhána 6717; púra 8278{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Barrett, Kenneth (2013). "Introduction". 22 Walks in Bangkok (PDF). Singapore: Tuttle. p. 12. ISBN 9781462913800. Inarkibo mula sa orihinal (PDF 2.5MB 36 pp. ebook sample) noong 2014-08-10. Nakuha noong 2014-07-27. ....'Thonburi' ... translated loosely as "Money Town" ....in 1557 ... became Thonburi Sri Maha Samut, "City of Treasures Gracing the Ocean".{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๒๔ (PDF). Royal Gazette (sa wikang Thai). 88 (144 ก): 816–819. 1971-12-21. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2011-04-25. Nakuha noong 2022-11-02.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. "ล่องนาวีสดุดีมหาราช "พระเจ้าตากสิน" ครบรอบ 250 ปี "กรุงธนบุรี"" [Cruising glorify the Great "King Taksin", the 250th anniversary of "Kingdom of Thonburi"]. AUTOPREVIEW (sa wikang Thai).

Karagdagang pagbabasa

baguhin
baguhin
  •   Gabay panlakbay sa Thonburi mula sa Wikivoyage

Padron:Former provinces of Thailand