Samgyupsal
Ang Koreanong barbikyu (Koreano: 고기구이, gogi-gui, 'karneng inihaw'), o mas kilala rin bilang samgyupsal o samgyup sa Pilipinas,[1] ay tumutukoy sa sikat na paraan sa lutuing Koreano ng pag-iihaw ng karne, karaniwang baka, baboy, o manok. Madalas inihahanda ang mga nasabing putahe sa mga ihawang de-gas o de-uling na nakakabit sa hapag-kainan mismo. Kapag walang nakakabit na ihawan sa restoran, binibigyan ang mga mamimili ng bitbiting kalan para magamit ng mga nagsisikain sa lamesa. O kaya, may kusinerong nag-iihaw sa gitna ng restoran upang ihanda ang mga inorder.
Samgyupsal | |
Hangul | 고기구이 |
---|---|
Binagong Romanisasyon | gogigui |
McCune–Reischauer | kogikui |
Bulgogi ang pinakakinakatawang uri ng gogi-gui na kadalasang gawa sa maninipis na hiwa ng timpladong tapadera o solomilyo ng baka. Isa pang sikat na uri ang galbi na gawa sa timpladong tagiliran ng baka.[2] Gayunpaman, kabilang din sa gogi-gui ang iba pang mga uri ng timpladong at di-timpladong karne, at maaaring hatiin sa mga iba't ibang kategorya. Sikat ang Koreanong barbikyu sa inang bayan nito, ngunit sumikat din ito sa buong mundo dahil sa Hallyu, isang termino na naglalarawan sa pagsikat ng kulturang Koreano noong d. 1990 at d. 2000.[3]
Mga uri baguhin
Karne | Timplado | Di-timplado |
---|---|---|
Baka |
| |
Baboy |
|
|
Manok |
|
|
Timpladong karne sa barbikyuhan baguhin
Bulgogi (불고기) ang pinakasikat na uri ng karne sa samgyupan. Bago lutuin, binababad ang karne sa pinaghalong toyo, asukal, luya, iskalyon, langis ng linga, bawang at paminta.[4] Kinaugaliang sangkapin ang mga peras sa marinada na nakakatulong sa pagpapalambot ng karne, ngunit ginagamit na rin ngayon ang kiwi at pinya.[5] Ayon sa tradisyon, niluluto ito sa mga parilya o butas-butas na ihawan na hugis-bobida na nakapatong sa mga brasero, ngunit naging karaniwan na rin ang pagluluto sa kawali.
Ang galbi ay gawa sa mga tagiliran ng baka na binadbad sa sarsang naglalaman ng toyo, tubig, bawang, asukal at hiwa na sibuyas. Pinaniniwalaan na pinakamasarap ito kapag inihaw sa uling o agiw (숯, mga sunog na piraso ng kahoy).[6]
Ang jumulleok ay short steak na tinimpla ng mantika ng lingga, asin at paminta. Halos magkatulad ito sa di-timpladong gogigui at ang itinatanggi nito sa iba pang mga uri ay ang malaisteyk at makatas na pagkakahabi. Karaniwan ding ginagamit ang mga hiniwang pato para sa jumulleok sa halip ng baka.
Ang daeji bulgogi (maanghang na baboy) ay isang tanyag na ulam pang-gogigui. Naiiba ito sa beef bulgogi dahil hindi nagmumula sa toyo ang pambabad, ngunit sa halip, nakababad ito sa mga sarsang galing sa gochujang at/o gochu garu (Koreanong pinulbos na sili).
Di-timpladong karne sa barbikyuhan baguhin
Ang chadolbegi ay isang ulam na gawa sa mga maninipis na hiwa ng petso ng baka na di-timplado. Napakanipis nito kaya naluluto ito halos agad-agad sa sandaling nilalagay ito sa pinainit na kawali.
Ang samgyeopsal ay gawa sa mga mas makapal na hiwa ng di-inasnang liempo. Ito ay may taba at malambot. Sa Korea, mas madalas kinakain ang samgyeopsal kaysa sa chadolbegi dahil mas mababa ang presyo ng baboy roon. Karaniwan itong kinakain kasama ng soju (isang tradisyunal na alak).
Popular na pinagpipilian din bilang di-timpladong uri ng gogigui ang tapadera (deungsim, 등심) at tagilirang walang buto (galbisal, 갈비살).
Pamutat baguhin
Ang gogi-gui ay may kasamang iba't ibang uri ng banchan (mga pamutat). Sa mga restawran, halos palaging sinasamahan ang karne ng pajeori (ensaladang berdeng sibuyas) at isang sariwang putaheng gulay na may litsugas, pipino, at paminta. Ang isang kinaugaliang paraan ng pagkakain ng Koreanong barbikyu ay ang pagbalot ng karne sa litsugas at pagdaragdag ng mga pampalasa tulad ng pajoeri (maanghang na ensaladang iskalyon) at ssamjang (maanghang na masa na gawa sa doenjang na hinaluan ng gochujang).
Galerya baguhin
Tingnan din baguhin
Mga sanggunian baguhin
- Talababa
- ↑ "The Samgyup Craze in the Philippines". wheninmanila.com. Nakuha noong 2024-04-05.
- ↑ Kahit galbi mula sa baka ang pinakakaraniwang uri ng galbi, maaari rin itong gawa sa mga tadyang ng baboy o manok.
- ↑ "Past, Present and Future of Hallyu (Korean Wave)" [Nakaraan, Kasalukuyan at Kinabukasan ng Hallyu (Along Koreano)] (PDF) (sa Ingles).
- ↑ "Bulgogi (Korean Barbecued Beef)" [Bulgogi (Baka sa Koreanong Barbikyu)]. Food Network (sa Ingles). Nakuha noong 2021-03-27.
- ↑ "A Brief History of Bulgogi, Korea's Most Delicious Export (Recipe)" [Isang Maikling Kasaysayan ng Bulgogi, Ang Pinakamasarap na Luwas ng Korea (Resipi)]. Smithsonian Magazine (sa Ingles). Nakuha noong 2021-03-27.
- ↑ "Watch: How to Do All-You-Can-Eat Korean Barbecue Like a Pro". Eater (sa Ingles). Nakuha noong 2018-03-30.
- Mga sanggunian
- 구이 (sa Koreano). Doosan Encyclopedia. Nakuha noong 2017-03-08.
- 구이 (sa Koreano). Encyclopedia of Korean Culture. Nakuha noong 2017-03-08.
- 구이 (sa Koreano). Empas/Encyclopædia Britannica. Nakuha noong 2008-03-15.
Mga kawing panlabas baguhin
- Paano Magluto ng Pagkaing Koreano sa Bahay Naka-arkibo 2008-04-20 sa Wayback Machine. - Ang Opisyal Sayt ng Gabay sa Turismo ng Korea (sa Ingles)