Wikipedia

Ang Mabuting Kapalaran ni Suan

Ang Ang Mabuting Kapalaran ni Suan ay isang kwentong-bayan mula sa rehiyon ng Pampangga sa Pilipinas. Ito ay isa sa mga koleksiyon ng mga kwento na kasama sa "Filipino Popular Tales" ni Dean Fansler. Makikita ang kwento sa unang tatlong grupo ng mga kwento na nakaimprenta sa aklat na ito. Ito ay nabibilang sa grupong "Hero Tales and Drolls". Ang kwentong ito at ang buong koleksyon ay bahagi ng The Project Gutenberg Ebook ng Filipino Popular Tales, na inilabas noong Disyembre 9, 2008 at libreng i-download online. Ang kwento ay nakasulat sa Ingles at naka-encode sa karakter na ISO-8859-1 at isinalaysay ni Macaria Garcia. Ito rin ay isang klasikong kwentong-bayan na ipinamana sa mga susunod na henerasyon.[1]. Sa unang pagkakalimbag ng naturang aklat, ang kwento ay namarakhan bilang Kwentong #1a.

Tungkol ito sa isang matalinong binatang napagtagumpay ang hamon gamit ang kanyang katalinuhan. Ipinapakita sa kwento na ang katalinuhan ay hinahangaan at ginagalang.[2] Bagamat ang orihinal ay naisalaysay sa Kastila at iba't ibang diyalekto ng Pilipinas, inilimbag sa Ingles ang mga ito sa pampanitikang kadahilanan.[3] Sa kwento ipinakilala si Suan isang matalinong batang gumagamit ng kanyang katalinuhan upang makakuha ng mga bagay nang libre mula sa pamilihan. Nakakuha siya ng manok, isda, gulay, bigas, baboy, baka, at pati na rin isang bahay. Nalaman ng hari ang katalinuhan ni Suan at inimbita siya sa palasyo upang hanapin ang ninakaw na singsing ng kanyang anak na babae. Natagpuan ni Suan ang singsing sa tiyan ng isang pabo at pinarangalan siya ng kamay ng prinsesa bilang gantimpala.[3]

Ang Mabuting Kapalaran ni Suan
Sa kwento, ang singsing ay natagpuan sa tiyan ng pabo.
Nagmula saPilipinas
LumikomDean Fansler
NagsalaysayMacaria Garcia
PagkakalimbagEstados Unidos (1921)
Sa wikangIngles
Patungkol
UriKuwentong-bayan
Ibang Tawag
  • Suan's Good Luck
  • Suan Good Guesser [4]
Kawi Ang Mabuting Kapalaran ni Suan
Inuugnay sa
  • Eket ni Suan
  • Si Juang Manghuhula [5]
  • Juan Pusong[6]
Bahagi ng Seryeng Filipino Popular Tales

Pagtatasa't pagsusuri baguhin

Ito ang mga pangunahing pangyayari o insidente sa ibat ibang kwento na sumusunod sa siklong kahaling tulad ng Ang Mabuting Kapalaran ni Suan: 

A¹-A⁴: Ang tamad na anak ay nagpasyang tumigil na sa pag-aaral ngunit hindi niya nais na malaman ng kanyang mga magulang. Pinapakita niyang matalino siya sa kanila sa pamamagitan ng pagdadala ng libro o isang lapis at papel. Sinabi din niya sa kanyang ina na siya ay isang manghuhula at nakakahanap ng mga nakatagong bagay. Upang impresiyunahan ang kanyang ina, si Juan ay sumusuri sa kanyang mga ginagawa at sa huli ay nakakatantiya kung ano ang lulutuin niya sa hapunan. B-B¹: Ang Araro ng Ama: Si Juan ay naglaro ng biro sa kanyang ama sa pamamagitan ng pagtatago ng araro nito at sa huli ay nagpakita ng katalinuhan sa paghahanap nito. Ginawa rin ni Juan ang parehong biro sa kanyang tiyuhin, na humanga sa kanya at nag-isip na si Juan ay isang manghuhula. C¹-C2 Nawawala ang singsing ng anak ng hari, at nag-alok ang hari ng pabuya para sa sinumang makakahanap nito. Nagboluntaryo ang ina ni Juan upang ipakita ang kanyang anak na may kakayahan din itong maghanap ng singsing. Bagaman hindi alam ni Juan kung saan naroon ang singsing, nakahanap siya ng paraan upang mahanap ito. Sa ilang mga kwento, nadiskubre ni Juan ang magnanakaw dahil sa pagsabi niya ng kahit na ano na nagpapakita ng kanilang kasalanan, samantalang sa ibang mga kwento, nakahanap siya ng paraan upang makakilala ng tunay na magnanakaw sa mga kawal ng hari.

Sa parehong kaso, ipinakikita niya na itago ang singsing sa isang sikreto at pagkatapos ay ito ay nilunok ng isang gansa (tong). Sa susunod na araw, ito ay nahanap sa loob ng katawan ng ibon. 

(D) Nag-asawa si Juan ng prinsesa. (E )Sa pamamagitan ng pagpapakinggan ng isang usapan, nakatutok si Juan sa bilang ng mga buto ng kahel (melon) at nanalo ng malaking halaga ng pera mula sa isang kalapit na hari na nagpakadalubhasa sa kanyang biro sa kanyang biyenan. (F) Kinakailangan sa bayani na tanggapin ang isa pang pusta, kung ano ang laman ng tatlong banga. (Pamamaraan katulad ng sa E, lumangoy papunta sa casco ng kalapit na hari at nakapakinig ng usapan.) (G) Hulaan ang laman ng ginto (bote) sa pamamagitan ng paglabas ng kalungkutan. H Takot na tinawag siya para sa iba pang mga pagpapatunay ng kanyang kakayahan, sinunog ng bayani ang kanyang aklat may mahika.

May koneksyon agad na lumalabas sa pagitan ng aming kwento at ng Europa. Ang "Doctor Know-all" ay marahil ang pinakakilalang bersyong Kanluranin,[7] bagaman hindi naman ito ang pinakakumpletong bersyon. Nagbibigay ng isang balangkas ng siklo na isinasaad ang mga sumusunod: 

A¹ Ang isang magsasaka na may pangalang Crab (Cricket, Rat), na bumibili ng kasuotan ng isang doktor at tinatawag ang sarili niyang Dr. Knowall, o (A²) gusto niyang magpakabusog sa tatlong araw na pagkain, (B) natuklasan ang mga magnanakaw na nakawin mula sa isang kilalang ginoo ang singsing (kayamanan), sa pamamagitan ng pagsigaw sa pagpasok ng mga lingkod (o sa dulo ng tatlong araw), "Iyan ang una (ikalawa, ikatlo)!" (C) Siya rin ay nakaugnay kung ano ang nasa loob ng takip na pinggan (o nakasara na kamay) habang nakikiramay sa sarili, "Kawawa naman si Crab (Cricket, Rat)!" (D¹) Sa pamamagitan ng isang pangluwag na gamot ay napadpad siya sa pagtuklas ng isang nakaw na kabayo, o (D²) natuklasan niya ang kabayo na nauna nang itinago niya. (E) Kumita siya sa gitna ng mga magsasaka, na siyang kanyang napukaw sa pamamagitan ng maikling o hindi mawaring pangangaral o sa pamamagitan ng pagbagsak ng kural na naunang pinagsasabihan niya.[8]

May mahigit sa isang daan at limampung kwento na naglalaman ng isa o higit pa sa mga pangyayari ng siklong ito.[9] Ang pagtuklas ng singsing sa loob ng isang manok sa bahay (minsan ay sa iba pang hayop) ay matatagpuan sa karamihan ng mga bersyon sa Europa, at gayundin ang "ejaculation guess" (ang aming C³ at G). Gayunpaman, matatagpuan din ang dalawang detalye na ito sa mga anyo ng kuwento sa Asya, na sa kabuuan nito ay may mga talagang espesyal na katangian. Ang mga ito ay (1) ang papel ng asawa, (2) ang pagbagsak ng kwarto, (3) ang pagsunog ng libro ng mahika.[10]. Ang pagkakaroon ng dalawang motif na ito (na isa sa kanila ay nakaiba sa porma) sa bersyon ng Pilipinas, kasama ang isang pangatlo (ang paligsahan ng pagsusugal sa pagitan ng dalawang hari, na walang alinlangan ay mula sa Silangan), ay nagpapahiwatig na angkwento tungkol kay "Juan the Guesser" ay sa malaking bahagi ay nagmula direktang tradisyon ng Silanganan, bagaman maaaring mayroon itong naitutulong sa impluwensyang Kanluranin.[9]

May pagkakawig din ang kwento ni Suan sa isang kwentong Arabo, Anamese, [11] at ng beryong Tagalog na isinalaysay ni Manuel Reyes.[3]

Mga sanggunian baguhin

  1. ↑ Fansler, Dean. "Filipino Popular Tales". www.gutenberg.org (sa Ingles). Nakuha noong 2023-04-26.
  2. ↑ Retherford, Robert (1996). ""Suan the Guesser": A Filipino Doctor Know-All (AT 1641)". Asian Folklore Studies. 55 (1): 99–118. doi:10.2307/1178858. ISSN 0385-2342.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 Fansler, Dean Spruill (January 1, 2000). "Filipino Popular Tales". www.gutenberg.org (sa Ingles). Nakuha noong 2023-03-29.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  4. ↑ Spruill, 1885–, Fansler, Dean. "Filipino Popular Tales". www.gutenberg.org (sa Ingles). Nakuha noong 2023-04-05.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
  5. ↑ Fansler, Harriott Ely. Types of Prose Narratives. A Text-Book for the Story Writer. Chicago, 1911.
  6. ↑ "Journal of American Folklore". The American Folklore Society (sa wikang Ingles). pa. volume 19. pp 107–108. Nakuha noong 2023-03-29.
  7. ↑ Grimm, Jacob, and Wilhelm Grimm. Household Tales. Salin ni Margaret Hunt. Dover Publications, 2004.
  8. ↑ Bolte, Johannes, and Georg Polívka. Anmerkungen zu den Kinder- und Hausmärchen der Brüder Grimm. 2 vols. Leipzig, pa. 402
  9. ↑ 9.0 9.1 Fansler, Harriott Ely. Types of Prose Narratives. A Text-Book for the Story Writer. Chicago, 1911.
  10. ↑ Bolte, Johannes, and Georg Polívka. Anmerkungen zu den Kinder- und Hausmärchen der Brüder Grimm. 2 vols. Leipzig, pa. 407
  11. ↑ Cosquin, Emmanuel. Contes Populaires de Lorraine. 2 vols. Paris: Maisonneuve et Cie, 1887.


Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ang_Mabuting_Kapalaran_ni_Suan&oldid=2094156"