Dekada

Ang isang dekada (Ingles: decade) ay panahon na katumbas ng 10 taon.

Paggamit

Anumang panahon na katumbas sa sampung taon ay dekada,^[1]^[2] kabilang ang anumang arbitraryong panahon na sampung taon; halimbawa, ang pahayag na "sa panahon ng kanyang huling dekada, sinaliksik ni Mozart ang chromatic harmony sa antas na bihira sa kanyang panahon" ay tumutukoy lamang sa huling sampung taon ng buhay ni Mozart nang walang pagsasaalang-alang kung aling mga taon ng kalendaryo ang nasasakop.

Ang isang tanyag at madalas na tinukoy na agwat ay batay sa sampu-sampung tambilang ng isang kalendaryong taon, gaya ng paggamit ng "dekada 1960" upang kumatawan sa dekada mula 1960 hanggang 1969.^[3]^[4] Kung minsan, binanggit lamang ang bahaging sampu (60 o sisenta), bagaman maaaring magkaroon ng pagkalito kung ano ang tinutukoy na siglo. Madalas na ginagamit ang mga reperensiyang ito upang sakupin ang kalinagang tanyag o iba pang mga laganap na pangyayari na nangibabaw sa dekadang iyon.

Gayunpaman, nagsisimula sa taon 1 ang Kalendaryong Gregoryano. (Walang taong "sero", at ang taon bago ang 1 PK ay 1 BK na wala sa pagitan. Samakatuwid, ang unang dekada nito ay mula sa 1 PK hanggang 10 PK, ang ikalawang dekada ay mula 11 PK hanggang 20 PK , at iba pa. ^[5] Gayunpaman, kahit na binubuo ng mga taon ng 1960 hanggang 1969 ang "1960s", ang mga taon ng 1961 hanggang 1970 nagbubuo sa "ika-197 na dekada" ng kalendaryo, na maaari ring ma-reference bilang "ikapitong dekada ng ika-20 siglo".

Lalo na sa ika-20 siglo, ang isang nominal na dekada ay kadalasang ginagamit upang tumukoy hindi lamang sa isang pangkat ng sampung taon ngunit sa isang panahon ng sampung taon - halimbawa, ang parirala na ang dekada '60 ay madalas na tumutukoy sa mga pangyayari na naganap sa pagitan ng 1964 at 1972, at sa mga alaala ng kontrakultura, kapangyarihang bulaklak, mga protesta ng 1968 at iba pang mga bagay na nangyayari sa panahong iyon. Kadalasan, makikilala ang isang nominal na dekada sa isang pamagat, tulad ng "Swinging Sixties" (1960s), ang "Warring Forties" (1940s) at ang "Roaring Twenties" (1920s). Paminsan-minsan inilalapat din a ng praktis na ito sa mga dekada ng mga naunang siglo, halimbawa, ang mga sanggunian sa 1890s bilang "Gay Nineties" o "Naughty Nineties".

↑ "Oxford Dictionaries". askoxford.com. Inarkibo mula sa orihinal noong 9 Hunyo 2020. Nakuha noong 19 Enero 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Kahulugan ng Webster ng "dekada"". Inarkibo mula sa orihinal noong 2013-06-05. Nakuha noong 2019-04-01.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Ang OWL sa Purdue: Apostrophe
↑ "1960s". Memidex/Wordnet Dictionary/Thesaurus. Inarkibo mula sa orihinal noong 2019-04-01. Nakuha noong 2011-08-18.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Pasim , ia Spencer, Donald D. 1989. Paanyaya sa numero ng teorya na may Pascal . Ormond Beach: Camelot. 46: "Ang unang dekada ay mula sa isa hanggang sampung kasama, ang ikalawang dekada mula sa 11 hanggang dalawa, at iba pa."