Eskorbuto

(Idinirekta mula sa Eskorbutong rakitis)

Ang eskorbuto[1] o iskurbuto[1] (Ingles: scurvy[1][2], Kastila: escorbuto[1]) isang uri ng karamdaman na idinudulot ng pagkakaroon ng kakulangan sa bitamina C ng katawan. Kinakikitaan ang taong may ganitong sakit ng pagdurugo ng gilagid at balat, ng kadalian sa panghihina o panlulupaypay ng katawan.[2]

Sa mga sanggol o bata, isa sa mga sanhi nito ang pagpapakain o pagpapainom sa mga ito ng puro kondensadang gatas lamang, ngunit nalulunasan kapag binibigyan ang mga sanggol o bata ng isang kutsarita ng katas ng narangha dalawang ulit sa loob ng isang araw.[3] Kilala rin ang eskurbuto bilang karamdaman ni Barlow o sakit ni Barlow (Barlow's disease)  – na ipinangalan mula kay Gat o Ginoong Thomas Barlow (1845–1945), bagaman minsang itinuturing ito bilang isang partikular na uri o anyo lamang ng eskorbuto.

Ginagamit ding pamalit na tawag para sa karamdaman ni Barlow ang eskorbutong pambata (infantile scurvy) at eskorbutong rakitis (scurvy rickets).[3] Sa pamamagitan ng pagsasagawa ng unang pagsubok na pangklinika,[4] napaunlad ng Eskoses na manggagamot na si James Lind ang teoriya na ang mga bungang sitrus ay nakapagpapagaling ng eskorbuto.

Mga sanggunian

baguhin
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 English, Leo James (1977). "Eskorbuto, iskurbuto". Tagalog-English Dictionary (sa wikang Ingles). Congregation of the Most Holy Redeemer. ISBN 9710810731.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link), pahina 484.
  2. 2.0 2.1 Gaboy, Luciano L. Scurvy - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.
  3. 3.0 3.1 Robinson, Victor, pat. (1939). "Condensed milk; Barlow's disease, infantile scurvy, scurvy rickets". The Modern Home Physician, A New Encyclopedia of Medical Knowledge. WM. H. Wise & Company (New York).{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link), pahina 82 at 185.
  4. Simon, Harvey B. (2002). The Harvard Medical School guide to men's health. New York: Free Press. p. 31. ISBN 0-684-87181-5.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

  Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.