Hagoromo (dula)
Ang Hagoromo (羽衣 Ang Balahibong Mantel) ay kabilang sa mga pinakatinatanghal na dulang Noh ng mga Hapones.[1][2] Ito ay isang halimbawa ng tradisyonal na paksa ng dalagang sisne.[3]
Mga pinagkuhanan at kasaysayan
baguhinAng pinakamaagang naitalang bersiyon ng alamat ay nagmula noong ikawalong siglo.[4] Gayunpaman, ang dula ay tila pinagsasama ang dalawang alamat, ang isa ay tungkol sa pinagmulan ng Sayaw ng Suruga (Suruga-mai) at isa pa ang pagbaba ng isang anghel sa Dalampasigang Udo. Ang isang magkatulad na kuwento ay maaari ding matagpuan sa ika-14 na tomo ng ikalimang siglong Sou-shen chi. Sinipi ang isang tula ng makatang Nōin noong ika-11 siglo.
Ang may-akda ng dulang Noh na Hagoromo ay hindi kilala.[5] Ang pinakamaagang pagtukoy sa dula sa mga makasaysayang talaan ay nagmula noong 1524, na nagmumungkahi na ito ay naisulat nang maayos pagkatapos ng panahon ni Zeami.[6]
Buod
baguhin
Isang mangingisda ang naglalakad kasama ang kaniyang mga kasama sa gabi nang matagpuan niya ang Hagoromo, ang mahiwagang balahibo-mantel ng isang tennin (isang espiritung makahangin o makakalawakang manannayaw) na nakasabit sa isang sanga. Nakita ng tennin na kinuha niya ito at hinihiling na ibalik ito—hindi siya makakabalik sa Langit kung wala ito. Nakipagtalo sa kaniya ang mangingisda, at sa wakas ay nangakong ibabalik ito, kung ipapakita niya sa kanya ang kaniyang sayaw o bahagi nito. Tinatanggap niya ang kaniyang alok. Ipinapaliwanag ng Koro ang sayaw bilang simbolo ng araw-araw na pagbabago ng buwan. Ang mga salita tungkol sa "tatlo, lima, at labinlima" ay tumutukoy sa bilang ng mga gabi sa pagbabago ng buwan. Sa pagtatapos, ang tennin ay naglalaho na parang bundok na dahan-dahang nakatago sa ambon.[7][8][9]
Mga adaptasyon
baguhinAng At the Hawk's Well ni W. B. Yeats ay malawak na nakuha mula sa alamat ng Hagoromo.[10]
Isang pinaikling bersiyon ng kuwento ng dula ang pinatunayan sa Aleman, na may pangalang Das Federkleid, sa Japanische Märchen und Sagen (1885).[11] Mayroong pagsasalin sa Ingles sa aklat na Green Willow; and other Japanese fairy tales, na may pangalang The Robe of Feathers.[12]
Isang pampanitikang pagtrato sa dula ang ibinigay bilang The Fisherman and the Moon-Maiden sa Japanese Fairy World (1880).[13] May isa pang bersiyon na may pangalang The Angel's Robe.[14]
Ibinatay ni Osamu Tezuka ang isang maikling kuwento sa kanyang seryeng Phoenix sa kuwento ng Hagoromo, ngunit may sci-fi na halo, na nagtatampok ng panahong lumikas na tao na babae mula sa malayong hinaharap sa halip na isang tennin. Kamakailan, ang kuwento ay inangkop sa manga at seryeng anime na Ceres, The Celestial Legend.[15]
Mga sanggunian
baguhin- ↑ Kinoshita, June & Nicholas Palevsky. Gateway to Japan. Kodansha International (1998), p121. ISBN 4-7700-2018-X.
- ↑ Tyler, Royall. Japanese No Dramas. Penguin Classics (1992), p96. ISBN 0-14-044539-0.
- ↑ Blacker, Carmen. Collected Writings of Carmen Blacker. Routledge (2000), p44. ISBN 1-873410-92-1.
- ↑ Blacker, Carmen. Collected Writings of Carmen Blacker. Routledge (2000), p44. ISBN 1-873410-92-1.
- ↑ Tyler, Royall. Japanese No Dramas. Penguin Classics (1992), p96. ISBN 0-14-044539-0.
- ↑ Tyler, Royall. Japanese No Dramas. Penguin Classics (1992), p96. ISBN 0-14-044539-0.
- ↑ Pound, Ezra. "Noh", Or, Accomplishment: A Study of the Classical Stage of Japan. Macmillan (1916), p165. This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ Clouston, W. A. Popular tales and fictions: their migrations and transformations. Edinburgh; London: W. Blackwood. 1887. p. 190-191.
- ↑ Iwao Seiichi, Sakamato Tarō, Hōgetsu Keigo, Yoshikawa Itsuji, Akiyama Terukazu, Iyanaga Teizō, Iyanaga Shōkichi, Matsubara Hideichi, Kanazawa Shizue. 18. Hagoromo densetsu. In: Dictionnaire historique du Japon, volume 7, 1981. Lettre H (1) pp. 9-10. [www.persee.fr/doc/dhjap_0000-0000_1981_dic_7_1_890_t2_0009_0000_4]
- ↑ Murphy, Maureen. "Some Western Productions of At the Hawk's Well, with a Mythological Footnote". In Tumult of Images: Essays on W.B. Yeats and Politics (ed. Peter Liebregts and Peter van de Kamp). Rodopi (1995), p71. ISBN 90-5183-771-2.
- ↑ Brauns, David. Japanische Märchen und Sagen. Leipzig: Verlag von Wilhelm Friedrich. 1885. pp. 349-350.
- ↑ James, Grace; Goble, Warwick, Ill. Green Willow and other Japanese fairy tales. London: Macmillan and Co. 1910. pp. 142-147.
- ↑ Griffis, William Elliot. Japanese Fairy World: Stories from the Wonder-lore of Japan. J. H. Barhyte. 1880. pp. 264-272.
- ↑ Nixon-Roulet, Mary F. Japanese folk stories and fairy tales. New York, Cincinnati [etc.] American book company. 1908. pp. 46-49.
- ↑ Drazen, Patrick. Anime Explosion!: The What? Why? & Wow! of Japanese Animation. Stone Bridge Press (2003), p41. ISBN 1-880656-72-8.