Hermano Pule
Si Apolinario de la Cruz (Hulyo 22, 1815 – Nobyembre 4, 1841), mas kilala bilang Hermano Pule (Espanyol: [eɾˈmano puˈle], Espanyol para sa 'Kapatid na Pule'; kilala rin bilang Hermano Puli), ay isang Pilipinong pinuno ng relihiyon na nagtatag at namuno sa Cofradía de San José (Kapatiran ni San Jose). Ang cofradía ay itinatag noong 1832 bilang tugon sa mga diskriminasyong panlahi ng Simbahang Katoliko sa Pilipinas. Sa panahon ng kolonyal na Espanyol, ang mga orden ng relihiyong Katoliko ay tumangging tanggapin ang mga katutubong Pilipino bilang mga kasapi. Bilang tugon, itinatag ni Pule ang kanyang sariling orden ng relihiyon na eksklusibo para sa mga katutubong Pilipino. Sa kasagsagan nito, ang cofradía ay mayroong 4,500 hanggang 5,000 kasapi mula sa mga Lalawigang Tayabas, Batangas, at Laguna. Dahil sa takot sa isang armadong pag-aalsa, nagpadala ang pamahalaang kolonyal ng Espanya ng mga puwersang militar upang supilin ang cofradía, isang pag-atake na nilabanan ni Hermano Pule at ng kanyang mga tagasunod noong Oktubre 23, 1841. Gayunpaman, nagpadala pa ng karagdagang mga tropa at tuluyang nasupil ang cofradía ng mga puwersang militar ng kolonyal noong Nobyembre 1, 1841. [1][2]
Maagang buhay
baguhinSi Apolinario de la Cruz ay ipinanganak noong Hulyo 22, 1815, sa Barrio Pandác sa bayan ng Lucban sa Lalawigang Tayabas (ngayon ay Quezon) noong ang Pilipinas ay isang kolonya pa ng Imperyong Espanya.[3] [4] Si Apolinario de la Cruz ay marunong bumasa at sumulat, ngunit sinabing wala siyang pormal na edukasyon. [5] Sa kabila nito, malamang na nakatanggap siya ng pangunahing relihiyosong pagtuturo at nag-aral sa lokal na pampublikong paaralan sa Lucban.[6] Noong 1829, nagpasya siyang maging pari at sinubukang sumali sa Ordeng Dominikano sa Maynila. Noong mga panahong iyon, ipinagbabawal ng mga orden ng Simbahang Katoliko Romano ang mga indio (katutubong tao ng Pilipinas) na sumali, kaya't tinanggihan ang aplikasyon ni De la Cruz dahil lamang sa kanyang lahi.[7] [8] [9] Pagkatapos, nagpasya siyang magtrabaho bilang isang donado (kapatid na layko) sa Ospital ng San Juan de Dios kung saan siya ay tinanggap sa Cofradía de San Juan de Dios, isang kapatiran na kaanib ng ospital na bukas para sa mga indio o katutubo. Sa panahong ito, pinahusay niya ang kanyang kakayahan sa pagsasalita sa publiko at nag-aral ng Bibliya kasama ang iba pang mga relihiyosong kasulatan. [3] [6] [7]
- ↑ "English < > Spanish Dictionary". eubd1.ugr.es. University of Granada. Inarkibo mula sa orihinal noong August 3, 2017. Nakuha noong June 9, 2017.
- ↑ Martinez 1999, p. 100
- ↑ 3.0 3.1 Palafox, Quennie Ann J. (September 6, 2012). "193rd Birth Anniversary of Apolinario Dela Cruz". nhcp.gov.ph. National Historical Commission of the Philippines. Inarkibo mula sa orihinal noong August 20, 2016. Nakuha noong 15 March 2019.
- ↑ "Who is Hermano Puli?". The Philippine Star. June 29, 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong February 2, 2017. Nakuha noong 15 March 2019.
- ↑ Diestro et al. 2001
- ↑ 6.0 6.1 Ileto 1979
- ↑ 7.0 7.1 Duka 2008
- ↑ Halili 2004
- ↑ Francisco 2006