Litob

Litob
	Takupis ng litob (ispesimen mula sa MNHN, Paris)
Klasipikasyong pang-agham
Dominyo:	Eukaryota
Kaharian:	Animalia
Kalapian:	Mollusca
Hati:	Bivalvia
Orden:	Arcida
Pamilya:	Arcidae
Sari:	Tegillarca
Espesye:	T. granosa
Pangalang binomial
	Tegillarca granosa; (Linnaeus, 1758)
Kasingkahulugan
	Anadara bisenensis Schrenck & Reinhart, 1938; Anadara granosa (Linnaeus, 1758); Anadara thackwayi Iredale, 1927; Anomalocardia pulchella Dunker, 1868; Arca aculeata Bruguière, 1789; Arca corbicula Gmelin, 1791; Arca corbula Dillwyn, 1817; Arca granosa (Linnaeus, 1758); Arca granosa kamakuraensis Noda, 1966; Arca nodulosa Lightfoot, 1786 (di-wasto: homonimong diyunyor ng Arca nodulosa O. F. Müller, 1776); Arca obessa Kotaka, 1953; Tegillarca granosa bessalis Iredale, 1939;

Ang litob (Tegillarca granosa o Anadara granosa^[2]) ay isang uri ng kabibe sa pamilyang Arcidae. Sa wikang Ingles, tinatawag itong blood cockle o blood clam dahil sa pulang hemoglobin na likido sa loob ng malambot na himaymay nito. Matatagpuan ito sa buong rehiyon ng Indo-Pasipiko mula sa silangang baybayin ng Timog Aprika pahilaga at pasilangan hanggang Timog-silangang Asya, Australya, Polinesya, at hanggang hilagang Hapon. Pangunahing namumuhay ito sa tabing-dagat mula isa hanggang dalawang metrong lalim ng tubig na nakabaon sa buhangin o putik. Kapag adulto na ito, halos 5 hanggang 6 cm ang haba at 4 hanggang 5 cm ang lapad nito.^[3]

Paggamit ng mga tao

Akuwakultura

Ang litob ay ang panguhaing baryante ng kabibe na ipinapalaki sa latiang-putik ng Look ng Anhai sa may Shuitou, Fujian.^[4]

Mataas ang halaga nito sa ekonomiya bilang pagkain, at inaakuwakultura ito. Sa baybayin ng Lalawigan ng Zhejiang lamang, sumasakop ang mga lituban ng halos 145,000 mu (halos 100 km²) ng latiang-putik.^[5] Ipinapalaki rin itong mga kabibe sa mga estero ng ilog ng karatig na Lalawigan ng Fujian.^[4]

Sa pagluluto

Sa Indonesya, medyo sikat na pagkain ang litob (Indones: kerang darah) at inihahain sa iba't ibang klase ng pagluluto, kabilang dito ang pinakuluan, pinrituhan, at gisado. ^[6]

Sa Korea, kkomak (꼬막) ang tawag sa litob at niluluto sa at tinitimplahan ng toyo, gochutgaru (pinulbos na sili), at langis ng linga.^[7]

Mga paghahanda ng Kkomak
Kkomak bago ihanda
Kkomak na naihanda na
Kkomak-muchim (tinimplahang litob)

Mga sanggunian

↑ "Tegillarca granosa (Linnaeus, 1758)". World Register of Marine Species. Nakuha noong 24 Enero 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ (pata de mula)SPECIES: Tegillarca granosa (Malaysian cockle)(Anadara granosa)
↑ Pathansali, D. (1966).
↑ ^4.0 ^4.1 Ruǎn Jīnshān; Li Xiùzhū; Lín Kèbīng; Luō Dōnglián; Zhōu Chén; Cài Qīnghǎi (阮金山;李秀珠;林克冰;罗冬莲;周宸;蔡清海), 安海湾南岸滩涂养殖贝类死亡原因调查分析 (Analisis ng mga ikinamatay ng mga pinalaking kabibe sa laitan ng putik sa timugang bahagi ng Look ng Anhai), 《福建水产》 (Fujian Aquaculture), 2005-04
↑ 泥蚶抗高氨氮、高硫化物家系选育 (Pagpaparami ng mga baryante ng litob na may resistensiya sa kapaligirang may mataas na nitroheno at sulpuro). (Pagsapit ng 2009 ang mga numero)
↑ "8 Resep olahan kerang dara paling enak, sehat, sederhana, dan praktis". 16 Hulyo 2020.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Chung, Da-young (Disyembre 2015). "Cockles" [Sigay]. KOREA. Bol. 11, blg. 12. Korean Culture and Information Service. ISSN 2005-2162. Nakuha noong 13 Abril 2017.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[World_Register_of_Marine_Species_-_Tegillarca_granosa_(Linnaeus,_1758)-1] "Tegillarca granosa (Linnaeus, 1758)". World Register of Marine Species. Nakuha noong 24 Enero 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[2] (pata de mula)SPECIES: Tegillarca granosa (Malaysian cockle)(Anadara granosa)

[3] Pathansali, D. (1966).

[ruan-4] 4.0 ^4.1 Ruǎn Jīnshān; Li Xiùzhū; Lín Kèbīng; Luō Dōnglián; Zhōu Chén; Cài Qīnghǎi (阮金山;李秀珠;林克冰;罗冬莲;周宸;蔡清海), 安海湾南岸滩涂养殖贝类死亡原因调查分析 (Analisis ng mga ikinamatay ng mga pinalaking kabibe sa laitan ng putik sa timugang bahagi ng Look ng Anhai), 《福建水产》 (Fujian Aquaculture), 2005-04

[5] 泥蚶抗高氨氮、高硫化物家系选育 (Pagpaparami ng mga baryante ng litob na may resistensiya sa kapaligirang may mataas na nitroheno at sulpuro). (Pagsapit ng 2009 ang mga numero)

[6] "8 Resep olahan kerang dara paling enak, sehat, sederhana, dan praktis". 16 Hulyo 2020.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[Chung-7] Chung, Da-young (Disyembre 2015). "Cockles" [Sigay]. KOREA. Bol. 11, blg. 12. Korean Culture and Information Service. ISSN 2005-2162. Nakuha noong 13 Abril 2017.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]