Unang Pitong Konsilyo: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Namayan (usapan | ambag)
m Konsilyo
Namayan (usapan | ambag)
Linya 4:
Sa kasayasayan ng [[Kristiyanismo]], ang '''Unang Pitong Konsilyo''' mula sa [[Unang Konsilyo ng Nicaea]] (325 CE) hanggang sa [[Ikalawang Konsilyo ng Nicaea]](787 CE) ay kumakatawan sa pagtatangka ng pag-abot sa isang kasunduang [[ortodoksiya]] at upang itatag ang isang nagkakaisang [[sangkakristiyanuhan]] (christendom) bilang [[estadong simbahan ng Imperyong Romano]]. Ang [[Silangang Ortodokso]], [[Romano Katolisismo]], at [[Anglikano]] ay lahat nag-aangkin na ang kanilang kaparian ay bumabakas sa [[paghaliling apostoliko]] pabalik sa yugtong ito at sa sinaunang yugtong tinatawag na [[Sinaunang Kristiyanismo]]. Gayunpaman, ang mga pagkakasira ng pagkakaisa na umiiral pa rin hanggang sa kasalukuyan ay nangyari kahit sa yugtong ito. Tinatanggap ng [[Assyrian Church of the East]] ang unang dalawang konseho ngunit itinatakwil ang ikatlo, ang [[Unang Konseho ng Efeso]](431 CE). Ang [[Konsehong Quinisext]](692 CE) na nagtangkang itatag ang [[Pentarkiya]] at pangkalahatang hindi itinuturing na isa sa unang pitong konsehong ekumenikal <ref>[http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf214.xiv.ii.html Schaff's ''Seven Ecumenical Councils: Introductory Note to Council of Trullo'']: "From the fact that the canons of the Council in Trullo are included in this volume of the Decrees and Canons of the Seven Ecumenical Councils it must not for an instant be supposed that it is intended thereby to affirm that these canons have any ecumenical authority, or that the council by which they were adopted can lay any claim to being ecumenical either in view of its constitution or of the subsequent treatment by the Church of its enactments."</ref> ay hindi tinatangap ng Romano Katoliko<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/487431/Quinisext-Council Encyclopædia Britannica "Quinisext Council"]. ''[[Encyclopædia Britannica]]''. Retrieved February 14, 2010. "The [[Western Christianity|Western Church]] and the [[Pope]] were not represented at the council. [[Justinian II|Justinian]], however, wanted the Pope as well as the [[Eastern Christianity|Eastern bishops]] to sign the canons. [[Pope Sergius I]] (687–701) refused to sign, and the canons were never fully accepted by the Western Church".</ref> na tumuturing rin na marami pang mga konsehong ekumenikal pagkatapos ng unang pitong ito. Ang panahong ito ay nagsisimula sa Unang Konseho ng Nicaea na naghayag ng [[Kredong Nicene]] na nasa orihinal na anyo nito at bilang binago ng Unang Konseho ng Constanstinople noong 381 ay nakikita bilang sukatan ng [[ortodoksiya]] sa doktrina ng [[Trinidad]]. Sa puntong ito, bagaman ang mga emperador ay tumigil nang tumira sa Romano, ang simbahan sa siyudad ay nakikita bilang una sa mga iglesia<ref name="CC">[[Will Durant|Durant, Will]]. Caesar and Christ. New York: Simon and Schuster. 1972</ref> Noong 330, itinatag ni [[Constantine I and Christianity|Constantine]] ang kanyang "Bagong Roma" na naging [[Constantinople]] sa [[Silangang Imperyong Romano]]. Ang lahat ng mga pitong konseho ay idinaos sa Silangan sa Anatolia at Constantinople.
 
==Unang Pitong KonsehongKonsilyo Ekumenikal==
 
#[[Unang KonsehoKonsilyo ng Nicaea]], taong 325 CE
#[[Unang KonsehoKonsilyo ng Constantinople]], taong 381 CE
#[[Unang KonsehoKonsilyo ng Efeso]], taong 431 CE
#[[KonsehoKonsilyo ng Chalcedon]], taong 451 CE
#[[Ikalawang KonsehoKonsilyo ng Constantinople]], taong 553 CE
#[[Ikatlong KonsehoKonsilyo ng Constantinople]], taong 680 CE
#[[Ikalawang KonsehoKonsilyo ng Nicaea]], taong 787 CE
 
Gayunpaman, hindi lahat ng mga konsehongkonsilyong ito ay pangkalahatang kinikilala bilang ekumenikal. Gaya ng nasa itaas, ang Assyrian Church of the East ay tumatanggap lamang sa unang dalawang konsehokonsilyo, at ang [[Ortodoksiyang Oriental]] ay tumatanggap lamang sa tatlo. Ang mga kasalukuyang [[hindi-trinitaryano]]ng mga sekta ng Kristiyanismo gaya ng Unitarians, Latter Day Saints, Quakers, Christadelphians at Jehovah's Witnesses at tumatakwil sa lahat ng pitong konsehongkonsilyong ito.
===Unang KonsehoKonsilyo ng Nicaea (325)===
{{main|Unang KonsehoKonsilyo ng Nicaea}}
[[Image:Byzantinischer Mosaizist um 1000 002.jpg|thumb|Si EmperadorConstantine ay nagtatanghal ng isang representasyon ng siyudad ng [[Constantinople]] bilang pagkilala sa naitronong si Marya at sanggol na Hesus sa mosaiko ng simbahang ito. [[Hagia Sophia|St Sophia]], c. 1000.]]
 
Tinipon ni Emperador Constantine ang konsehongkonsilyong ito upang lutasin ang kontrobersiyal na isyu ng relasyon sa pagitan ni [[Hesus]] at ng Diyos Ama. Ninais ni Constantine na itatag ang isang pangkalahatang kasunduan dito. Ang mga kinatawan nito ay nagmula sa buong Imperyo Romano at pinansiyal na sinuportahan ng Emperador. Bago ng konsehongkonsilyong ito, ang mga obispo ay nagdadaos ng mga lokal na konsehokonsilyo gaya ng [[KonsehoKonsilyo ng Herusalem]] ngunit walang isang pangkalahatan o unibersal, o ekumenikal na konsehokonsilyo. Ang konsehokonsilyo ay gumawa ng isang kredo na orihinal na [[Kredong Nicene]] na tumanggap ng halos nagkakaisang suporta. Ang paglalarawan ng konsehokonsilyo ng "tanging bugtong na anak ng diyos" na si Hesus na [[homoousios]](parehong substansiya) sa diyos ama ang naging pamantayan ng [[Trinitarianismo]]. Sinagot ng konsehokonsilyo ang isyu ng pagpepetsa ng [[Easer]], kumilala sa karapatan ng see ng [[Alexandria]] sa huridiksiyon sa labas ng sarili nitong probinsiya(bilang analohiya sa hurisdiksiyong sinanay sa Roma) at ang mga prerogatibo ng mga iglesia sa Antioch at sa iba pang mga probinsiya <ref>[http://www.piar.hu/councils/ecum01.htm canon 6]</ref> at nag-aproba ng kustombre kung saan ang Herusalem ay pinarangalan nang walang dignidad na metropolitan.<ref>[http://www.piar.hu/councils/ecum01.htm canon 7]</ref>
 
Ang konsehongkonsilyong ito ay tinutulan ng mga [[Arian]] at sinubukan ni Constantine na pagkasunduin si [[Arius]](kung saan ipinangalan ang [[Arianismo]]) sa simbahan. Kahit nang mamatay si Arius noong 336 CE, isang taon bago ang kamatayan ni Constantine, ang kontrobersiya ay nagpatuloy kung saan ang iba't ibang mga magkakahiwalay na pangkat ay yumakap sa iba't ibang mga simpatyang Arian sa isang paraan o iba.<ref name="ReferenceA">"Arianism." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Noong 359 CE, ang isang dobleng konsehokonsilyo ng Silangan at Kanlurang mga obsipo ang nagpatibay ng isang pormula na nagsasaad na ang Ama at Anak ay magkatulad ayon sa mga kasulatan na isang pagtatagumpay ng Arianismo.<ref name="ReferenceA"/> Nag-rally ang mga kalaban ng Arianismo ngunit ang Unang KonsehoKonsilyo ng Constantinope noong 381 CE ang huling pagkapanalo ng ortodoksiyang Nicene sa Imperyo Romano bagaman ang Arianismo ay kumalat na sa panahong ito sa mga tribong Alemaniko kung saan ito ay unti unting naglaho pagkatapos ng konbersiyon ng mga [[Frank]] sa Katolisismo noong 496 CE.<ref name="ReferenceA"/>
 
====Kinomisyon ni Constantine ang mga Bibliya====
Linya 27:
Noong 331 CE, kinomisyon ni [[Constantine I and Christianity|Constantine I]] si [[Eusebius]] na maghatid ng 50 mga [[bibliya]] para sa [[simbahan ng Constantinople]]. Itinala ni [[Athanasius]](''Apol. Const. 4'') na ang mga skriba noong 340 CE ay naghahanda ng mga bibliya para sa emperador na si [[Constans]]. Ipinagpalagay na ito ay maaaring nagbigay ng motibasyon para sa listahan ng kanon at ang [[Codex Vaticanus]] at [[Codex Sinaiticus]] ang mga halimbawa ng bibliyang ito. Kasama ng [[Peshitta]] at [[Codex Alexandrinus]], ang mga ito ang pinakaunang mga umiiral na mga bibliyang Kristiyano.<ref>''The Canon Debate'', McDonald and Sanders editors, 2002, pages 414-415, for the entire paragraph</ref>
 
===Unang KonsehoKonsilyo ng Constantinople (381)===
[[Image:Hagia Irene2.jpg|thumb|300px|Ang [[Hagia Irene]] ay isang dating gusali ng simbahan na ngayon ay isang museo sa [[Istanbul]]. Ito ay kinomisyon noong ika-4 siglo CE at rumaranggo bilang unang simbahang itinayo sa [[Constantinople]] at mayroon itong orihinal na [[Atrium (architecture)|atrium]]. Noong 381 CE, ang [[Unang KonsehoKonsilyo ng Constantinople]] ay naganap sa simbahang ito. Ito ay napinsala sa isang lindol noong ika-8 siglo at ang kasalukuyang anyo nito ay malaking pinepetsahan mula sa mga pagkukumpuning ginawa sa panahong ito.]]
{{main|Unang KonsehoKonsilyo ng Constantinople}}
Inaprubahan ng konsehokonsilyo ang kasalukuyang anyo ng [[Kredong Nicene]] gaya ng ginagamit sa mga simbahang [[Silangang Ortodokso]] at [[Oriental na Ortodoks]] ngunit malibang kapag ang Griyego ay ginagamit na may karagdagang mga pariralang Latin("Deum de Deo" at "Filioque") sa Kanluran. Ang anyong ginamit ng [[Simbahang Armenian Apostoliko]] na bahagi ng [[Oriental na Ortodokso]] ay marami pang mga karagdagan.<ref>[http://www.armenianchurchlibrary.com/files/creed.pdf Armenian Church Library: Nicene Creed]</ref> Ang mas punong kredo ay maaaring umiral bago pa ang KonsehoKonsilyo at malamang ay nagmula mula sa kredong bautismo ng Constantinople.<ref>"Nicene Creed." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
 
Kinondena rin ng konsehokonsilyo ang [[Apollinarismo]],<ref name="ReferenceB">"Constantinople, First Council of." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> na isang katuruan na walang isipan ng tao o kaluluwa kay Kristo.<ref>"Apollinarius." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Ito ay nagkaloob rin sa Constantinople ng pangungunang pangkarangalan sa lahat ng mga iglesia maliban sa Roma.<ref name="ReferenceB"/>
 
Hindi isinama ng konsehokonsilyo ang mga Kanlurang obispo o mga legatong Romano ngunit ito ay tinanggap bilang ekumenikal sa Kanluran.<ref name="ReferenceB"/>
 
===Unang KonsehoKonsilyo ng Efeso (431)===
{{main|Unang KonsehoKonsilyo ng Efeso}}
Pinatawag ni [[Theodosius II]] ang konsehongkonsilyong ito upang lutasin ang kontrobersiyang [[Nestorian]]. Si [[Nestorius]] na Patriarka ng Constantinople ay sumalungat sa paggamit ng terminong [[Theotokos]](Griyego: Η Θεοτόκος, "God-Bearer").<ref name="ReferenceC">"Nestorius." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Ang terminong ito ay matagal nang ginagamit ng mga manunulat na ortodokso at ito ay nagkakamit ng popularidad kasama ng debosyon kay Marya bilang Ina ng Diyos.<ref name="ReferenceC"/> Iniulat na kanyang itinuro na may dalawang magkahiwalay na mga persona sa nagkatawang taong si Kristo bagaman kung aktuwal niyang itinuro ito ay tinutulan.<ref name="ReferenceC"/>
 
Ipinatapon ng konsehokonsilyo si Nestorius, itinakwil ang [[Nestorianismo]] at ipinahayag ang Birheng Marya bilang isang [[Theotokos]]. Pagkatapos sipiin ang [[Kredong Nicene]] sa orihinal na anyo nito gaya ng nasa Unang KonsehoKonsilyo ng Nicaea nang walang mga pagbabago at karagdagan sa Unang KonsehoKonsilyo ng Constantinople, inihayag nito na "bawal para sa anumang tao na isulong o sumulat o lumikha ng isang ibang(ἑτέραν) Pananampalataya bilang isang katunggali sa natatag ng mga banal na amang tinipon ng [[Banal na Espiritu]] sa Nicæa."<ref>[http://www.newadvent.org/fathers/3810.htm canon 7]</ref>
 
===KonsehoKonsilyo ng Chalcedon (451)===
{{main|KonsehoKonsilyo ng Chalcedon}}
Itinakwil ng konsehongkonsilyong ito ang doktrinang [[Eutyches|Eutychian]] ng [[monophysitismo]], inilarawan at ibinakas ang [[unyong hypostatiko]](dalawang mga kalikasan ni Kristo) na tao at diyos, at tinanggap ang [[Kredong Chalcedonian]]. Para sa mga tumatanggap nito, ito ang Ikaapat na KonsehongKonsilyong Ekumenikal(na tumatawag sa dating konsehokonsilyo na itinakwil ng konsehongkonsilyong ito na "[[Robber Synod]]" o "[[Robber Council]]").
 
====Bago ang konsehokonsilyo====
Noong Nobyembre 448 CE, ang isang synod sa Constantinople ay kumondena sa Eutyches para sa kawalang ortodoksiya nito.<ref>"Latrocinium." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Si Eutyches, archimandrite (abbot) ng isang monasteryong Constinapolitan<ref>"Eutyches" and "Archimandrite." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> ay nagturong si Kristo ay hindi [[kapwa substansiyal]] sa pagiging tao.<ref>"Monophysitism." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
 
Noong 449, sinamo ni Theodosius II ang isang konsehokonsilyo sa Efeso kung saan si Eutyches ay napawalang sala at bumalik sa kanyang monasteryo.<ref>"Latrocinium." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Ang konsehongkonsilyong ito ay kalaunang pinataob ng KonsehoKonsilyo ng Chalcedon at tinawag na "Latrocinium" (i.e., "Robber Council").<ref>"Latrocinium." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
 
===Ikalawang KonsehoKonsilyo ng Constantinople (553)===
{{main|Ikalawang KonsehoKonsilyo ng Constantinople}}
Ang konsehongkonsilyong ito ay kumondena sa ilang mga kasulatang Nestorian at mga may-akda nito. Ang kilos na ito ay sinulsulan ni Emperador [[Justinian]] sa paghahangad na palubagin ang loob ng mga Kristiyanong monophysite. Ito ay tinutulan sa Kanlaran at ang pagtanggap ng mga Papa sa konsehongkonsilyong ito ay nagsanhi ng isang malaking pagkakabahagi(schism).<ref>"Constantinople, Second Council of." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
 
====Tatlong mga Kabanata====
{{main|Kontrobersiyang Tatlong Kabanata}}
Bago ang Ikalawang KonsehoKonsilyo ng Chalcedon ay may isang tumagal na kontrobersiya dahil sa pagtrato ng tatlong mga paksa na lahat itinuturing na simpatetiko sa Nestorianismo na heresiyang may dalawang magkahiwalay na mga person sa pagkakatawang tao ni Kristo.<ref>"Nestorianism" and "Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Kinondena ni Emperador Justinian ang Tatlong mga Kabanata na umaasang umapela sa mga Kristiyanong monophysite sa kanyang kasigasigang anti-Nestorian.<ref>"Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Ang mga Monophysite ay naniniwalang sa nagkatawang taong si kristo, may isang kalikasan at hindi dalawa.<ref>"Monophysitism." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
 
Ang mga Silangang Patriarka ay sumuporta sa Emperador ngunit sa Kanluran, ang kanyang panghihimasok ay minasama, at tinutulan ni Papa Vigilius ang kanyang kautusan sa dahilang tinutulan nito ang mga atas na Chalcedonian.
<ref>"Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Ang patakaran ni Justinian ay sa katotohanan isang pag-atake sa teolohiyang Antiochene at sa mga desisyon ng Chalcedon.<ref>"Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Ang papa ay umayon at kinondena ang Tatlong mga Kabanata ngunit ang mga protesta sa Kanluran ay nagtulak sa kanya na bawiin ang kanyang kondemnasyon.<ref>"Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Tinawag ng emperador ang Ikalawang KonsehoKonsilyo ng Constantinole upang lutasin ang kontrobersiya.<ref>"Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
 
====Mga pagsasakdal ng konsehokonsilyo====
Ang konsehokonsilyo na dinaluhan ng mga Silangang obispo ay kumondena sa Tatlong mga Kabanata at hindi direktang kumondena kay Papa Vigilius.<ref>"Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Pinagtibay rin nito ang intensiyon ng Constantinople na manatili sa komunyon sa Roma.<ref>"Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
 
====Pagkatapos ng konsehokonsilyo====
Inihayag ni Vigilus ang kanyang pagpapasakop sa konsehokonsilyo gaya ng kanyang kahaliling si Pelagius I.<ref>"Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Ang konsehokonsilyo ay hindi agarang kinilalang ekumenikal sa Kanluran at ang Milan at Aquileia ay kumalas sa komunyon sa Roma dahil sa isyung ito.<ref>"Constantinople, Second Council of." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Ang pagkakabahagi ay hindi nakumpuni hanggang sa huli nang ika-6 siglo CE para sa Milan at huli nang ika-7 siglo para saAquileia.<ref>"Constantinople, Second Council of." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
 
Ang patakaran ni Emperador Justinian ay nabigong makipagkasundo sa mga Monophysite.<ref>"Three Chapters." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
 
===Ikatlong KonsehoKonsilyo ng Constantinople===
Ang [[Ikatlong KonsehoKonsilyo ng Constantinople]] (680–681) ay tumakwil sa [[monothelitismo]] na isang minsang sikat at malawak na sinuportahang doktrina na nagpapatibay na si Kristo ay may parehong mga kaloobang tao at diyos.
 
====KonsehongKonsilyong Quinisext====
Ang [[KonsehongKonsilyong Quinisext]] (= Ikalima at Ikaanim) o KonsehoKonsilyo sa [[Trullo]] (692) ay hindi tinanggap ng simbahang Romano Katoliko. Dahil sa ito ay halos isang administratibong konsehokonsilyo para sa pagtataas ng ilang mga lokal na [[kanon]] sa katayuang ekumenikal, para sa pagtatatag ng mga prinsipyo ng disiplinang pang pari, pagsagot sa isyu ng [[kanon]] at pagtatatag ng [[Pentarkiya]] nang hindi tinutukoy ang mga bagay ng doktrina, Ang [[Silangang Ortodokso]] ay hindi tumuturing dito na isang buong konsehokonsilyo sa sarili nito. Bagkus ito ay itinuturing na ekstensiyon ng ika-lima at ikaanim na mga konsehokonsilyo.
===Ikalawang KonsehoKonsilyo ng Nicaea===
[[Ikalawang KonsehoKonsilyo ng Nicaea]] (787). Noong 753, tinipon ni Emperador Constantine V ang synod ng Hieria na nagdedeklara na ang mga imahen ni [[Hesus]] ay misrepresenta sa kanya at ang mga imahen ni Marya at mga santo ay mga idolo(diyos diyosan).<ref>"Iconoclastic Controversy." Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref> Ang Iklawang KonsehoKonsilyo ng Nicaea ay nagpanumbalik ng benerasyon ng mga [[ikono]] at winakasan ang unang [[ikonoklasmo (Byzantine)|ikonoklasmo]].
 
==Mga sumunod na pangyayari==