Andrés Bonifacio: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m Protected "Andrés Bonifacio": Labis na bandalismo/pambababoy ([Pagbabago=Iharang ang mga hindi nakarehistrong mga tagagamit] (magtatapos sa 00:57, 11 Pebrero 2021 (UTC)) [Ilipat=Iharang ang mga hindi nakarehistrong mga tagagamit] (walang katiyakan))
m fix infobox using AWB
Linya 40:
Sa loob ng lipunan, nabuo ang pagkakaibigan nila [[Emilio Jacinto]], na naglingkod bílang kaniyang tagapayo at katiwala, at bílang kasapi rin ng Kataastaasang Lupon. Ginamit ni Bonifacio ang Kartilya ni Jacinto bílang opisyal na panturo sa samahan bílang kapalit ng kaniyang dekalogo, na ayon sa kaniya ay mabábà kung ihahambing sa gawa ni Jacinto.
 
Ang mabilis na mga kilos ng Katipunan ang nagbigay ng hinala sa mga Kastila. Noong unang bahagi ng 1896, ang mga intelehensiyang Kastila ay alam na pagkakatatag ng lihim na samahán, at ang mga pinaghihinalaang mga kasapi ay minatyagan at pinag-aaresto. Noong ika-3&nbsp;ng Mayo, nagsagawa ng pangkahatalang asemblea ng mga pinuno ng Katipunan sa [[Pasig]], kung saan pinagdebatehan nila kung kailan magsisimula ang paghihimagsik. Habang nais ni Bonifacio na magsimula ang pag-aalsa sa lalong madaling panahon, nagpahayag ng pagpapasubali si Emilio Aguinaldo ng [[Cavite]] dahil sa kawalan ng mga armas. Ang napagkasunduan ay sumangguni muna kay [[José Rizal]] sa Dapitan bago pasimulan ang kanilang mga kilos, kayâ pinadala ni Bonifacio si Pio Valenzuela kay Rizal, na salungat sa hindi pa handang pag-aaklas at nagpayong magdagdag pa ng paghahanda.<ref name="guerreropp160-164">{{Harvnb|Guerrero|1998|pp=160–164}}.</ref>
 
==Himagsikang Pilipino==
Linya 47:
Natiyak ng pamahalaang Kastila ang pagkakaroon ng ''Katipunan'' noong 19 Agosto 1896. Daan-daang mga pinaghihinalaang Pilipino, ang dinakip at ikinulong sa salang pagtataksil.<ref name="constantinop176">{{Harvnb|Constantino|1975|p=176}}.</ref> Paalis na noon si José Rizal patungong [[Cuba]] upang maglingkod bílang manggagamot sa sandatahan ng kolonya ng Espanya bílang kapalit ng pagpapalaya sa kaniya sa Dapitan.<ref name="constantinop177">{{Harvnb|Constantino|1975|p=177}}</ref><ref name="guerreropp143,164">{{Harvnb|Guerrero|1998|pp=143,164}}.</ref> Nang kumalat ang balita, unang sinubukan ni Bonifacio na kumbinsihin si Rizal, na nakakulong sa barkong patungo sa [[Look ng Maynila]], na tumakas at sumali sa napipintong pag-aaklas. Nagpanggap sina Bonifacio, [[Emilio Jacinto]] at Guillermo Masangkay bílang mga marino at nagtungo sa daungan kung saan dadaong ang barkong sinasakyan ni Rizal. Personal na nakita ni Jacinto si Rizal, na tumanggi sa kanilang mungkahing pagpapatakas.<ref>{{Harvnb|Borromeo-Buehler|1998|pp=29–30}}.</ref> Rizal himself was later arrested, tried and executed.<ref name="constantinop177" />
 
Upang maiwasan ang matinding paghahanap, ipinatawag ni Bonifacio ang libu-libong kasapi ng Katipunan sa Kalookan, kung saan pinasimulan nila ang pag-aaklas. Ang kaganapan, na minarkahan ng pagpunit ng mga sedula ay lumaong tinawag na "[[Sigaw ng Pugad Lawin]]"; ang tiyak na pook at petsa ng pinagdausan ng pangyayari ay pinagtataluhan.<ref>{{Harvnb|Borromeo-Buehler|1998}}</ref><ref name="guerrero1996b">{{Harvnb|Guerrero|1996b|pp=13–22}}</ref> Ang Kataastaasang Lupon ng Katipunan ay naghayag ng malawakang himagsikang laban sa Espanya at nagpatawag ng tuloy tuloy na pagsugod sa kabiserang [[Maynila]] noong ika-29&nbsp;ng Agosto.
 
==Mga kontrobersiya sa kasaysayan==
Linya 77:
|profession = Rebolusyonaryo
|spouse = Monica <br> [[Gregoria de Jesús]]
|religion = Katoliko
|signature =
}}
Line 88 ⟶ 87:
==Mga buto ni Bonifacio==
 
Noong 1918, ang pamahalaang ginawa ng Amerika sa Pilipinas ay nagpasimula ng paghahanap sa mga labi ni Bonifacio sa Maragondon. Isang pangkat ng mga pinúnò ng pamahalaan, mga dating rebelde, at isang kinilalang tagapaglingkod ni Bonifacio ang nakahanap ng mga buto na sinasabi nilang mula kay Bonifacio sa isang tubuhan noong ika-17&nbsp;ng Marso. Inilagay nila ang mga buto sa isang urna at ibinigay sa pangangalaga ng [[Pambansang Aklatan ng Pilipinas]]. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sinakop ng mga Hapón ang Pilipinas. Ang mga buto ay nawala dahil sa malawakang pagkasira at nakawan noong [[Digmaan ng Maynila (1945)|Digmaan ng Maynila]] noong Pebrero 1945.<ref name="ocampo2001" /><ref name="morallos">{{Harvnb|Morallos|1998}}.</ref><ref name="110mb">[http://philippine-revolution.110mb.com/bonifacio_detailed.htm "Philippine Revolution."] Retrieved on 1 Agosto 2009.</ref>
 
==Mga sanggunian==