Budismo: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Televido (usapan | ambag)
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
Televido (usapan | ambag)
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
Linya 129:
Ang mga tatlong marka ng pag-iral ang pagiging hindi permanente, pagdurusa at hindi-sarili. Ang pagiging hindi permanente (Pāli: ''[[anicca]]'') ay naghahayag ng ideyang Budista na ang lahat ng mga pinagsama o kinondisyong phenomena ([[sankhara]]) na lahat ng mga bagay at karanasan ay nagbabago, hindi matatag at hindi permanente. Ang lahat ng ating nararasan sa pamamagitan ng ating mga pandama ay binubuo ng mga bahagi at ang pag-iral nito ay nakasalalay sa mga panlabas na kondisyon. Ang bawat bagay ay nasa patuloy na pagbabago at kaya ang mga kondisyon at mismong bagay ay patuloy na nagbabago. Ang mga bagay ay patuloy na nagiging at humihintong maging. Dahil walang bagay ang tumatagal, walang likas o nakatakdang kalikasan ng bagay o karanasan. Ayon sa doktrina ng pagiging hindi permanente, ang buhay ay kumakatawan sa pagbabagong ito sa proseso ng pagtanda, ang siklo ng muling kapanganakan (saṃsāra) at sa anumang karanasan ng kawalan. Ang doktrinang ito ay nagsasaad na dahil ang mga bagay ay hindi permanente, ang pagkatali sa mga ito ay walang kabuluhan at humahantong sa pagdurusa (dukkha).
 
Ang pagdurusa (Pāli: दुक्ख ''dukkha''; Sanskrit दुःख ''{{IAST|duḥkha}}'') ay isa ring sentral na konsepto sa Budismo. Ang salitang ito ay tinatayang tumutugon sa ilang mga termino sa Tagalog kabilang "pagdurusa,", "kirot"," kawalang satipaksiyon, kapighatian, paghihirap, kabalisaan, istres at pagkasiphayo. Bagaman ang terminong ito ay kadalasang isinasalin bilang "pagdurusa"," ang pilosopikal na kahulugan nito ay mas katulad ng kawalang katihimkan gaya ng pagiging nagulo. Sa gayon, ang "pagdurusa" ay napakakitid na sali na may mga negatibong emosyonal na konotasyon <ref>Jeffrey Po, [http://www.4ui.com/eart/172eart1.htm "Is Buddhism a Pessimistic Way of Life?"]</ref> na nagbibigay impresyon na ang pananaw na Budista ay [[pesismismo|pesimistiko]]. Gayunpaman, ang Budisma ay naghahangad na maging hindi pesimistiko o [[optimismo|optimistiko]] kundi maging [[realism|realistiko]].<ref name="rahula">{{Cite book| last = Rahula | first = Walpola | authorlink = Walpola Rahula | title = What the Buddha Taught | publisher = [[Grove Press]] | year = 1959 | isbn = 0-8021-3031-3 | chapter= Chapter 2}}</ref><ref name = "prebish">{{Cite book| last = Prebish | first = Charles | title = Historical Dictionary of Buddhism | publisher = The Scarecrow Press | year = 1993 | isbn = 0-8108-2698-4}}</ref><ref name="keown">{{Cite book| last = Keown | first = Damien | title = Dictionary of Buddhism | publisher = [[Oxford University Press]] | year = 2003 | isbn = 0-19-860560-9}}</ref>
 
Ang Hindi-sarili (Pāli: ''[[anatta]]''; Sanskrit: ''anātman'') ang ikatlong marka ng pag-iral. Sa maingat na pagsisiyasat, matatagpuan ng isa na walang phenomenon ang tunay na "Ako" o "Akin". Ang mga konseptong ito ay katunayang nilikha ng isipan. Sa ''[[Nikayas]]'', ang anatta ay hindi nangangahulugan bilang isang paghahayag na metapisikal ngunit bilang isang pakikitungo sa pagkakamit ng kalayaan mula sa pagdurusa. Sa katunayan, itinakwil ni Buddha ang parehong mga paghahayag na metapisikal na "Ako ay may [[Atman (Hinduismo)|Sarili]]" at "Ako ay walang Sarili" bilang [[ontolohiya|ontrolohika]] na mga pananaw na nagtatali ng isa sa pagdurusa.<ref>Thanissaro Bhikkhu, [http://www.accesstoinsight.org/lib/authors/thanissaro/notself.html ''The Not-Self Strategy''], See Point 3{{spaced ndash}}The Canon quote Thanissaro Bhikkhu draws attention to is the ''[http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/mn/mn.002.than.html#ayoniso Sabbasava Sutta].''</ref> Kapag tinanong kung ang sarili ay katulad ng katawan, si Buddha [[Labingapat na hindi masasagot na mga tanon|ay tumangging sumagot]]. Sa pagsisiyasat ng patuloy na nagbabagong mga bahaging pisikal at pang-isipan (mga [[skandha]]) ng isang tao o isang bagay, ang nagsasanay ay dumarating sa konklusyong hindi ang mga respektibong bahagi o hindi ang tao bilang isang buo ay bumubuo sa sarili.