Wikang Hapones: Pagkakaiba sa mga binago

Pinaniniwalaang dinala ng mga taong nagmula sa kontinental na Asya o di kaya'y sa mga kalapit na isla sa Pasipiko ang proto-Haponiko, ang kanunununuan ng mga wikang Hapon at Ryukyuano, noong bandang una hanggang sa gitnang bahagi ng ikalawang siglong {{Abbr|BK.|bago karaniwan}} (panahon ng [[Yayoi]]). Pinalitan nito ang mga orihinal na wika ng mga unang nanirahang na lahing [[Jōmon]],<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2011/05/04/world/asia/04language.html|title=Finding on Dialects Casts New Light on the Origins of the Japanese People|first=Nicholas|last=Wade|work=The New York Times|date=4 Mayo 2011|accessdate=Oktubre 9, 2020|language=en|url-status=dead|archive-date=Mayo 6, 2011-05-06|archive-url=httphttps://web.archive.org/web/20110506025538/https://www.nytimes.com/2011/05/04/world/asia/04language.html|trans-title=Nakakuha ng bagong impormasyon patungkol sa pinagmulan ng lahing Hapón ang mga natuklasan hinggil sa mga diyalekto}}</ref> kabilang na ninuno ng modernong wikang [[Ainu (wika)|Ainu]]. Napakaliit lamang ang alam tungkol sa wikang Hapón ng panahong ito. Dahil ipapakilala pa lamang galing Tsina ang sistema ng pagsulat,<ref name=":0" /> walang direktang ebidensiya patungkol rito. Base sa mga pagsasabuo mula sa kapanahunan ng Lumang Hapón ang mga impormasyon nakuha para sa panahong ito.[[Talaksan:Genryaku_Manyosyu.JPG|alt=Page from the Man'yōshū|right|thumb|Isang pahina mula sa ''[[Man'yōshū]]'', ang pinakalumang antolohiya ng klasikong [[Japanese poetry|panulaang Hapones]]]]

Bagaman halos eksklusibong sinasalita ang wikang Hapones sa Hapon, ipinangsalita ito sa ibang lupain. Bago at noong [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]], sa pamamagitan ng Hapones na pagsakop ng [[Taiwan]] at [[Korea]], pati na rin ng bahagyang pagsakop ng [[Tsina]], [[Pilipinas]], at mga iba't ibang Kapuluang Pasipiko,<ref>Japanese is listed as one of the official languages of [[Angaur]] state, [[Palau]] ([http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=PW Ethnologe], [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ps.html CIA World Factbook]). However, very few Japanese speakers were recorded in the [http://www.spc.int/prism/country/pw/stats/PalauStats/Publication/2005CENSUS.pdf 2005 census].</ref> naturuan ang mga katutubo sa mga [[Greater East Asia Co-Prosperity Sphere|bansang iyon]] ng Hapones bilang wika ng imperyo. Dahil dito, mararaming matatanda sa mga bansang ito ay nakakapagsalita ng Hapones. Ginagamit minsan ng mga Hapones na emigranteng komunidad (matatagpuan ang pinakamalaki nito sa [[Brazil|Brasil]],<ref name="IBGE traça perfil dos imigrantes">{{cite web|url=http://madeinjapan.uol.com.br/2008/06/21/ibge-traca-perfil-dos-imigrantes/|title=IBGE traça perfil dos imigrantes – Imigração – Made in Japan|publisher=Madeinjapan.uol.com.br|date=2008-06-21|accessdate=2012-11-20|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121119132009/http://madeinjapan.uol.com.br/2008/06/21/ibge-traca-perfil-dos-imigrantes/|archivedate=2012-11-19|df=}}</ref> na may 1.4 milyon hanggang 1.5 milyon Hapones na imigrante at desendyente, ayon sa Brasilenyong datos ng [[Brazilian Institute of Geography and Statistics|IBGE]], higit pa sa 1.2 milyon ng [[United States]]<ref>{{cite web|url=http://factfinder.census.gov/servlet/IPTable?_bm=y&-geo_id=01000US&-qr_name=ACS_2005_EST_G00_S0201&-qr_name=ACS_2005_EST_G00_S0201PR&-qr_name=ACS_2005_EST_G00_S0201T&-qr_name=ACS_2005_EST_G00_S0201TPR&-reg=ACS_2005_EST_G00_S0201:041;ACS_2005_EST_G00_S0201PR:041;ACS_2005_EST_G00_S0201T:041;ACS_2005_EST_G00_S0201TPR:041&-ds_name=ACS_2005_EST_G00_&-_lang=en|title=American FactFinder|publisher=Factfinder.census.gov|date=|accessdate=2013-02-01|archive-date=2020-02-12|archive-url=https://archive.today/20200212035921/http://factfinder.census.gov/servlet/IPTable?_bm=y&-geo_id=01000US&-qr_name=ACS_2005_EST_G00_S0201&-qr_name=ACS_2005_EST_G00_S0201PR&-qr_name=ACS_2005_EST_G00_S0201T&-qr_name=ACS_2005_EST_G00_S0201TPR&-reg=ACS_2005_EST_G00_S0201:041;ACS_2005_EST_G00_S0201PR:041;ACS_2005_EST_G00_S0201T:041;ACS_2005_EST_G00_S0201TPR:041&-ds_name=ACS_2005_EST_G00_&-_lang=en|url-status=dead}}</ref>) ang wikang Hapones bilang kanilang pangunahing wika. Nakakapagsalita ang halos 12% ng residente ng [[Hawaii]] ng Hapones,<ref>{{cite web|url=http://www.mla.org/map_data_results&mode=lang_tops&SRVY_YEAR=2000&lang_id=723|title=Japanese – Source Census 2000, Summary File 3, STP 258|publisher=Mla.org|accessdate=2012-11-20}}</ref> na may tinatanyang 12.6% ng populasyon ang may lahing Hapon noong 2008. Mahahanap din ang mga Hapones na emigrante sa [[Peru]], [[Arhentina]], [[Australia|Australya]] (lalo na sa mga silangang estado), [[Canada]] (lalo na sa [[Vancouver]] kung saan 1.4% ng populasyon ay may lahing Hapones<ref>{{cite web|url=http://www12.statcan.ca/census-recensement/2006/dp-pd/hlt/97-562/pages/page.cfm?Lang=E&Geo=CMA&Code=933&Data=Count&Table=2&StartRec=1&Sort=3&Display=All&CSDFilter=5000|title=Ethnocultural Portrait of Canada – Data table|publisher=2.statcan.ca|date=2010-06-10|accessdate=2012-11-20}}</ref>), [[Estados Unidos]] (lalo na ang [[Hawaii]], kung saan 16.7% ng populasyon ay may lahing Hapones,<ref>{{cite web|title=Census 2000 Summary File 1 (SF 1) 100-Percent Data|url=https://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=bkmk|website=American FactFinder|publisher=United States Census Bureau|accessdate=8 July 2018|archive-date=14 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180714212254/https://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=bkmk|url-status=dead}}</ref> at [[California]]), at [[Pilipinas]] (lalo na sa rehiyon ng [[Davao Region|Davao]] at lalawigan ng [[Laguna (province)|Laguna]]).<ref>[https://books.google.com/books?id=6mfCzrbOn80C&pg=PA157&lpg=PA157#v=onepage&q=Japanese%20immigrants%20to%20Davao The Japanese in Colonial Southeast Asia - Google Books]. Books.google.com. Retrieved on 2014-06-07.</ref><ref>[http://www.seapots.com/home/index.php/production-centers-pottery-groups/philippines] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141019011022/http://www.seapots.com/home/index.php/production-centers-pottery-groups/philippines|date=October 19, 2014}}</ref><ref>[http://www.philippinealmanac.com/2010/07/528/the-cultural-influences-of-india-china-arabia-and-japan.html] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120701082957/http://www.philippinealmanac.com/2010/07/528/the-cultural-influences-of-india-china-arabia-and-japan.html|date=July 1, 2012}}</ref>