Gabi ng Pangangaluluwa: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Pag-aayos sa sanggunian |
m Pag-aayos sa sanggunian |
||
Linya 16:
|celebrations = ''[[Trick-or-treat]]'', [[Halloween costume|costume]] [[Costume party|parties]], paggawa ng mga ''[[jack-o'-lantern]]'', pagsisindi ng [[siga]], [[propesiya|paghuhula]], ''[[apple bobbing]]'', pagdadalaw sa mga [[Haunted attraction (simulated)|pinagmumultuhang lugar]].
|duration = 1 day
|observances = [[Church service|Pagsamba sa simbahan]],<ref name=Service>{{cite book|chapter=Service for All Hallows' Eve |title=The Book of Occasional Services 2003 |page=108| publisher=Church Publishing, Inc.|quote=Magagamit ang sambang ito sa gabi ng Oktubre 31, kilala bilang All Hallows' Eve. Maaaring maganap ang mga angkop na kasiyahan at libangan bago o pagkatapos ng sambang ito, at maaaring bisitahin ang isang sementeryo o libingan. (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)|year=2004|isbn=978-0-89869-409-3 }}</ref> [[Prayer in Christianity|pagdarasal]],<ref name=Prayer>{{cite book|title=The Anglican Family Prayer Book|author=Anne E. Kitch|url=https://books.google.com/books?id=idekF-9uIAIC&q=prayer+for+all+hallows+eve+Anglican&pg=PA148|publisher=Church Publishing, Inc.|quote=Ang All Hallow's Eve, na kalaunan ay nakilala bilang "Halloween", ay ipinagdiriwang sa gabi bago ang Undas, Nobyembre 1. Gamitin itong simpleng pagsamba kasabay ng kapistahan ng Halloween na markahan ang mga Kristiyanong ugat ng pagdiriwang na ito. (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)|year=2004|access-date=31 Oktubre 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170125175435/https://books.google.com/books?id=idekF-9uIAIC&pg=PA148&dq=prayer+for+all+hallows+eve+Anglican|archive-date=25 Enero 2017|isbn=978-0-8192-2565-8}}</ref> [[pag-aayuno]],<ref name=Fasting/> at [[
|relatedto = [[Undas]]
}}
Linya 22:
Ang '''Gabi ng Pangangaluluwa'''<ref name=Gaboy>{{cite-Gaboy|''Halloween'', gabi ng pangangaluluwa}}</ref> o mas kilala bilang '''Halloween'''<ref name="Contraction">{{cite book|title=A History of the Scottish People from the Earliest Times: From the Union of the kingdoms, 1706, to the present time|url=https://archive.org/details/ahistoryscottis00annagoog|publisher=Blackie|first1=Thomas|last1=Thomson|first2=Charles|last2=Annandale|quote=Sa mga nakasaad na simpleng pagdiriwang na kakaiba sa Eskosya, ang pinakamahalaga ang Hallowe'en, na pinaikli mula sa All-hallow Evening, o ang gabi ng Undas, ang taunang pagbalik ng panahon para sa kagalakan at kasiyahan. (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)|year=1896|access-date=31 Oktubre 2011|language=en|trans-title=Kasaysyan ng mga Ekoses mula sa Pinakaunang Panahon: Mula sa Unyon ng mga kaharian, 1706, hanggang sa kasalukuyan}}</ref> ay pistang [[geography of Halloween|ipinagdiriwang sa maraming bansa]] tuwing Oktubre 31, ang [[bisperas]] ng [[Undas]]. Sinisimulan nito ang pangingilin ng ''[[Allhallowtide]]'',<ref>{{cite web |year=2012 |title=Tudor Hallowtide |url=http://www.nationaltrust.org.uk/little-moreton-hall/things-to-see-and-do/view-page/item994753/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141006071731/https://www.nationaltrust.org.uk/little-moreton-hall/things-to-see-and-do/view-page/item994753/ |archive-date=6 Oktubre 2014 |publisher=[[National Trust for Places of Historic Interest or Natural Beauty]] |language=en |quote=Sinasaklaw ng Hallowtide ang tatlong araw – 31 Oktubre (Gabi ng Pangangaluluwa o Halloween), 1 Nobyembre (Undas) at 2 Nobyembre (Araw ng mga Kaluluwa). (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)}}</ref> ang panahon sa [[taong liturhikal]] nakalaan sa pag-aalala ng patay, kabilang ang mga [[santo]], [[martir]], at lahat ng yumao.<ref>{{cite news |last=Hughes |first=Rebekkah |date=29 Oktubre 2014 |title=Happy Hallowe'en Surrey! |page=1 |work=The Stag |publisher=[[University of Surrey]] |url=http://www.ussu.co.uk/stagmedia/Documents/Issues/The%20Stag%20-%20Issue%2076%20(Small%20File%20Size).pdf |url-status=dead |access-date=31 Oktubre 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151119032631/http://www.ussu.co.uk/stagmedia/Documents/Issues/The%20Stag%20-%20Issue%2076%20(Small%20File%20Size).pdf |archive-date=19 Nobyembre 2015 |quote=Ang Halloween o Hallowe'en, ay ang taunang pista sa Oktubre 31 na nangangahulugan ng unang araw ng Allhallowtide, ang panahon para alalahanin ang mga yumao, kabilang dito ang mga martir, santo at lahat ng mga tapat na yumaong Kristiyano. (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)}}</ref><ref name="Davis2009">{{cite book|last1=Davis|first1=Kenneth C.|title=Don't Know Much About Mythology: Everything You Need to Know About the Greatest Stories in Human History but Never Learned|date=29 Disyembre 2009|publisher=[[HarperCollins]]|isbn=978-0-06-192575-7|page=231|language=en|trans-title=Kaunti Lang Ang Alam sa Mitolohiya: Lahat ng Kailangang Alamin Tungkol sa Mga Pinakamagandang Kuwento sa Kasaysayan ng Tao Ngunit Hindi Kailanman Natutunan}}</ref>
Ayon sa isang teorya, naimpluwensiyahan ang mga kaugalian sa Halloween ng mga [[harvest festival|kapistahan sa pag-aani]] ng mga [[Mga Selta|Selta]], lalo na ang [[Samhain]], isang kapistahang [[Gaels|Gaeliko]], na pinaniniwalaang nag-uugat sa [[paganismo]].<ref name="Smith2004">{{cite book|last=Smith|first=Bonnie G.|title=Women's History in Global Perspective|access-date=14 December 2015|url=https://books.google.com/books?id=7Q8Ix-M8LWcC|year=2004|publisher=University of Illinois Press|isbn=978-0-252-02931-8|page=66|quote=Halata ang impluwensiya ng pre-Kristiyanong pamimitagan sa Kristiyanong pagdiriwang ng All Hallows' Eve kung paanong nakaapekto ang kapistahang Taoista sa kapistahang Ullambana ng mga Budista. Kahit binigay-diin ng Kristiyanong uri ng Undas at Araw ng Kaluluwa ang mga dasal para sa yumao, pagbibisita sa libingan, at papel ng mga nabubuhay sa pagtitiyak ng ligtas na daan patungo sa langit ng kanilang mga pumanaw na mga mahal sa buhay, hindi kailanman nawala ang mga lumang paniwala. (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)|language=en|trans-title=Kasaysayan ng Kababaihan sa Pandaigdigang Pananaw}}</ref><ref name="Christianity1">{{cite book|author=Nicholas Rogers|title=Halloween: From Pagan Ritual to Party Night|url=https://books.google.com/books?id=stWZ_UDteMIC&pg=PA22|quote=Iisa ang pinanggalingan ng Halloween at Dia de Muertos sa paggunita ng mga Kristiyano sa mga pumanaw sa Undas at Araw ng Kaluluwa. Ngunit inaakala na ang dalawa ay nagtataglay ng matibay na paniniwalang pre-Kristiyano. Sa kaso ng Halloween, napakahalaga ang Seltang pagdiriwang ng Samhain sa pamanang pagano nito, isang pag-aangkin na nilagay sa harap sa mga nakaraang taon ng mga panatiko ng bagong edad at ng mga ebanghelista sa Kanan. (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)|publisher=Oxford University Press|year=2002|access-date=31 Oktubre 2011|isbn=978-0-19-516896-9|language=en|trans-title=Gabi ng Pangangaluwa: Mula Paganong Ritwal hanggang Parti sa Gabi}}</ref><ref name="Christianity2">{{cite book|title=Austrian information|url=https://books.google.com/books?id=9FU7AQAAIAAJ&q=all+hallow's+eve+wear+masks+Christian+souls+vengeance|quote=Ang kapistahan ng Halloween o All Hallows Eve at mga debosyon sa mga patay sa Undas at Araw ng Kaluluwa ay parehong naghalo ng lumang gawain ng mga Selta, Druida, at pagano sa gawaing Kristiyano. (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)|year=1965|access-date=31 Oktubre 2011|language=en|trans-title=Impormasyong Austriano}}</ref><ref name="Christianity3">{{cite book|title=Merriam-Webster's Encyclopædia of World Religions|url=https://archive.org/details/isbn_9780877790440|url-access=registration|page=[https://archive.org/details/isbn_9780877790440/page/408 408]|publisher=Merriam-Webster|quote=Ang Halloween, na "tinatawag" ding All Hallows' Eve, banal na gabi na idinaraos sa Oktubre 31, ang bisperas ng Undas. Naimpluwensiyahan ng mga gawain ng mga pre-Kristiyanong Irlandes ang Kristiyanong kapistahan ng All Hallows' Eve, na ipinagdiriwang sa parehong petsa.|year=1999|access-date=31 Oktubre 2011|isbn=978-0-87779-044-0|language=en|trans-title=Ensiklopedya ng Merriam-Webster ukol sa mga Relihiyon ng Mundo}}</ref> Humihigit pa ang ilan at nagmumungkahi na maaaring [[Kristiyanisasyon|naisakristiyano]] ang Samhain bilang Undas, pati na rin ang bisperas nito, ng [[early Church|sinaunang Simbahan]].<ref name="Roberts1987">{{cite book|last=Roberts|first=Brian K.|title=The Making of the English Village: A Study in Historical Geography|access-date=14 Disyembre 2015|url=https://books.google.com/books?id=CjbYAAAAMAAJ|year=1987|publisher=Longman Scientific & Technical|isbn=978-0-582-30143-6|quote=Oras sa walang oras, kung kailan nakababa ang hadlang sa pagitan nitong mundo at ng susunod, bumalik ang mga yumao mula sa libingan, at mga diyos at estranghero mula sa kailaliman ay naglakad sa saanmang dako. Dalawang beses ito nangyayari sa isang taon, sa mga petsang isinakristiyanong Bisperas ng Undas at Undas. (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)|language=en|trans-title=Ang Pagbuo ng Nayon ng Ingles: Isang Pagsusuri sa Makasaysayang Heograpiya}}</ref> Pinaniniwalaan ng mga ibang akademiko na nagsimula ang Halloween bilang kapistahang [[Kristiyanismo|Kristiyano]] lamang, na siyang [[
* {{citation |last1=Döring |first1=Alois |title=Samhain – Halloween – Allerheiligen
* {{cite book|last=Hörandner|first=Editha|title=Halloween in der Steiermark und anderswo|year=2005|publisher=LIT Verlag Münster|language=de|isbn=978-3-8258-8889-3|pages=8, 12, 30|quote=
* {{cite web |
</ref><ref>{{cite web |date=20 Oktubre 2011 |title=All Hallows' Eve |url=https://www.bbc.co.uk/religion/religions/christianity/holydays/halloween_1.shtml |access-date=29 Oktubre 2020 |publisher=[[British Broadcasting Corporation]]
== Tingnan din ==
* [[Kendi o biro]], kaugalian sa Estados Unidos at Canada tuwing Gabi ng Pangangaluluwa
|