Klasikong mekanika: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
dagdag
Xqbot (usapan | ambag)
m robot dinagdag: an, ar, arz, az, be, be-x-old, bg, bn, bs, ca, ckb, cs, cy, da, de, el, eo, es, eu, fa, fi, fr, gl, he, hr, hu, id, is, it, ja, ko, la, lt, map-bms, ml, mn, mr, ms, mt, nl, nn, no, pl, pnb, pt, ro, ru, sah, sh, simple, sk, sq, sv, ta,
Linya 1:
Sa mga larangan ng [[pisika]], ang '''klasikong mekaniks''' o '''klasikal na mekaniks''' ay isa sa dalawang pangunahing kabahaging larangan ng pag-aaral sa loob ng agham ng [[mekaniks]], na nakatuon sa pangkat ng mga [[batas na pisikal]] na namamahala at maka-matematikang naglalarawan sa mga galaw o mosyon ng mga [[katawang pisikal]] at mga kumpol ng mga katawan maka-heometriyang nakakalat sa loob ng isang partikular na hangganan sa ilalim ng kilos ng isang sistema ng mga puwersa. Bukod sa klasikong mekaniks, ang isa pang kabahaging larangan ng pisika ay ang [[kuwantum mekaniks]].
 
Ginagamit ang klasikong mekaniks para sa paglalarawan ng galaw o kilos ng mga bagay na [[makroskopiko]], mula sa mga [[prohektil]] hanggang sa mga bahagi ng [[makinarya]], pati na mga [[bagay na astronomikal]], katulad ng [[sasakyang pangkalawakan]], mga [[planeta]], mga [[bituin]], at mga [[galaksiya]]. Gumagawa ito ng napakatumpak na mga resulta sa loob ng mga dominyo o nasasakupang ito, at isa sa pinakamatanda at pinakamalaking mga paksa sa [[agham]], [[inhinyeriya]], at [[teknolohiya]]. Bukod pa rito, maraming mga kaugnay na mga espesyalidad ang umiiral na nakatuon sa mga [[gas]], mga [[likido]], at mga [[solido]], at iba pa. Bilang karagdagan, pinaiinam ang klasikal na mekaniks ng [[natatanging relatibidad]] para sa mga bagay na may matataas na [[belosidad]] na umaabot na sa [[tulin ng liwanag]]. Ginagamit ang [[heneral na relatibidad]] o [[pangkalahatang relatibidad]] upang mapanghawakan ang [[grabitasyon]] sa mas malalim na antas, at bilang panghuli, pinanghahawakan ng [[kuwantum mekaniks]] ang [[duwalidad ng alon-partikulo]] ([[kadalawahan ng alon-partikulo|kadalawahan]] o pagiging dalawa ng alon-partikulo) ng mga [[atomo]] at mga [[molekula]].
 
Ang termino o katawagang ''klasikong mekaniks'' ay naimbento noong kaagahan ng ika-20 daantaon upang ilarawan ang sistema ng [[pisikang matematiko]] o [[pisikang matematikal]] na sinimulan ni [[Isaac Newton]] at maraming mga [[pilosopong natural]] noong kontemporaryong ika-17 daantaon, na nagtatatag mula sa mas maaaga pang mga teoriyang astronomikal ni [[Johannes Kepler]], na ibinatay naman sa tumpak na mga pagmamasid o mga obserbasyon ni [[Tycho Brahe]] at mga pag-aaral ng terestriyal na [[mosyong pamprohektil]] ni [[Galileo Galilei]], subalit bago sumpamit ang pag-unlad ng [[pisikang kuwantum]] at [[relatibidad]]. Kung gayon, ilan sa mga pinagmulan o pinagkunan ang hindi nagsasama ng [[mekaniks ni Einstein]] ([[teoriya ng relatibidad]]), na sa kanilang pananaw ay kumakatawan sa ''klasikong mekaniks'' sa pinakamaunlad at pinakatumpak nitong anyo.
 
Ang unang yugto sa pag-unlad ng klasikong mekaniks ay kadalasang tinutukoy bilang [[Newtonyanong mekaniks]], at may kaugnayan sa mga konseptong pisikal na ginagamit ni Isaac Newton pati na ang mga metodong siya mismo ang umimbento, na kaagapay ni [[Gottfried Wilhelm von Leibniz]], at iba pa. Kabilang sa mas abstrakto at mapangkalahatang mga metodo ang [[Lagrangianong mekaniks]] at ang [[Hamiltonyanong mekaniks]]. Ang karamihan sa nilalaman ng klasikong mekaniks ay nilikha noong ika-18 at ika-19 mga daantaon at malakihang lumalampas sa mga gawain ni Newton, partikular na sa gamit nito sa [[matematikang analitiko]].
 
{{usbong|Pisika}}
 
[[KategoryaKaurian:Pisika]]
[[KategoryaKaurian:Mekaniks]]
 
[[an:Mecanica clasica]]
[[ar:ميكانيكا تقليدية]]
[[arz:ميكانيكا كلاسيكيه]]
[[az:Klassik mexanika]]
[[be:Класічная механіка]]
[[be-x-old:Клясычная мэханіка]]
[[bg:Класическа механика]]
[[bn:চিরায়ত বলবিদ্যা]]
[[bs:Klasična mehanika]]
[[ca:Mecànica clàssica]]
[[ckb:میکانیکی کلاسیکی]]
[[cs:Klasická mechanika]]
[[cy:Mecaneg glasurol]]
[[da:Klassisk mekanik]]
[[de:Klassische Mechanik]]
[[el:Κλασική μηχανική]]
[[en:Classical mechanics]]
[[eo:Klasika mekaniko]]
[[es:Mecánica clásica]]
[[eu:Mekanika klasiko]]
[[fa:مکانیک کلاسیک]]
[[fi:Klassinen mekaniikka]]
[[fr:Mécanique newtonienne]]
[[gl:Mecánica clásica]]
[[he:מכניקה קלאסית]]
[[hr:Klasična mehanika]]
[[hu:Klasszikus mechanika]]
[[id:Mekanika klasik]]
[[is:Sígild aflfræði]]
[[it:Meccanica classica]]
[[ja:古典力学]]
[[ko:고전역학]]
[[la:Mechanica Newtoniana]]
[[lt:Klasikinė mechanika]]
[[map-bms:Mekanika klasik]]
[[ml:ഉദാത്തബലതന്ത്രം]]
[[mn:Сонгодог механик]]
[[mr:अभिजात यामिक]]
[[ms:Mekanik klasik]]
[[mt:Mekkanika klassika]]
[[nl:Klassieke mechanica]]
[[nn:Klassisk mekanikk]]
[[no:Klassisk mekanikk]]
[[pl:Mechanika klasyczna]]
[[pnb:کلاسیکل مکینکس]]
[[pt:Mecânica clássica]]
[[ro:Mecanică clasică]]
[[ru:Классическая механика]]
[[sah:Классическай механика]]
[[sh:Klasična mehanika]]
[[simple:Classical mechanics]]
[[sk:Klasická mechanika]]
[[sq:Mekanika klasike]]
[[sv:Klassisk mekanik]]
[[ta:மரபார்ந்த விசையியல்]]
[[tg:Механикаи классикӣ]]
[[th:กลศาสตร์ดั้งเดิม]]
[[tr:Klasik mekanik]]
[[tt:Классик механика]]
[[uk:Класична механіка]]
[[uz:Klassik mexanika]]
[[vi:Cơ học cổ điển]]
[[war:Mekanika klasika]]
[[zh:经典力学]]