Buwis: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag) simula |
Sky Harbor (usapan | ambag) Paglawak mula sa buwis (ekonomya) at interwiki es |
||
Linya 1:
Ang '''pagbubuwis''' (mula sa Latin na ''taxo'' = "tinataya ko" o "tinatantsa ko") ay ang pagpapataw ng isang pananagutang pampananalapi o ibang kapatawan sa isang '''tagapagbayad ng buwis''' (isang indibiduwal o katauhang legal) mula sa isang estado o isang pantungkuling katumbas ng isang estado, na kung saan ang pagkabigong magbayad ay mapaparusahan ng batas. Samakatuwid, ang '''buwis''' ay ang [[pera]] o [[salapi]]ng dapat bayaran ng mga tao sa [[pamahalaan]].
May apat na pangunahing tungkulin o epekto ang pagbubuwis:
#Ang unang silbi ay ang rentas (''revenue''): ang buwis ay naglilikom nang pera upang may pampagawa ng mga daan, paaralan, ospital at pagbuo ng lakas militar, at sa ibang hindi direktong silbing pampamahalaan tulad ng regulasyon ng merkado o sistemang legal.
#Ang ikalawa ay ang muling pagpapamahagi (''redistribution''). Sa karaniwan, ito ay nangangahulugang ang paglipat ng kayamanan mula sa mayayaman papunta sa mga mahihirap ng lipunan.
#Ang ikatlong tangka ay ang muling pagtatakda ng presyo (''repricing''). Pinapataw ang buwis sa mga eksternalidad (''externalities''): halimbawa, ang tabako ay pinapatawan ng buwis upang pahinain ng loob ang mga nagsisigarilyo, at ang buwis naman sa karbon naman ay pinapataw upang pigilan ang paggamit ng mga paggatong na mula sa karbon (tulad ng [[gasolina]])
#Ang ikaapat, ang consequential effect ng pagbubuwis sa kasaysayan, ay tinatawag na pagkakatawan (''representation''). May mga pagaaral na ang direktang pagbubuwis (tulad nang buwis sa kita) ay naglilikom ng pinakamataas na antas ng pananagutan at mas magandang pamamahala, habang ang 'di-direktang pagbubuwis ay may alit na epekto lamang.
{{usbong|Ekonomiya}}
Line 7 ⟶ 14:
[[en:Tax]]
[[es:Taxo]]
[[simple:Tax]]
| |||