Pagbabago noong 03:00, 2 Disyembre 2011 baguhin AnakngAraw (usapan \| ambag) 166,389 edits kategorya ← Nakaraang pagkakaiba		Pagbabago noong 03:16, 2 Disyembre 2011 baguhin i-undo AnakngAraw (usapan \| ambag) 166,389 edits dagdag Susunod na pagkakaiba →
Linya 1: Ang '''kutamaya''' o '''eskudo de armas''' (Ingles: ''coat of arms'', literal na "kalupkop ng sandata") ay isang natatanging disenyong [[Heraldiya\|heraldiko]] na nasa ibabaw ng isang [[kalasag]] (tangkakal), eksutyon, [[tuniko]], o [[kapa]] na ginagamit na pantakip at pangsanggalang ng [[baluti]] at upang makilala ang tagapagsuot. Kung kaya't ang termino ay kadalasang ipinapahayag bilang "kalupkop-baluti", dahil ipipakita ito noong sinaunang kapanahunan sa harap ng isang kalupkop ng tela. Ang kutamaya sa ibabaw ng isang eskutyon ang bumubuo sa panggitnang elemento ng buong napagtagumpayang pangsandata, armoryal o heraldiko na binubuo ng kalasag, pangsuporta, "palong" o "palupo", at bansag o kasabihan (''motto''). Ang disenyo ay isang simbolong natatangi sa isang indibidwal na tao, at sa kanyang pamilya, korporasyon, o estado. Ang ganyang mga pagpapakita ay karaniwang tinatawag na "dala-dalahing sandata" o "dinadalang sandata", "kasangkapang sandata", "kasangkapang heraldiko", o payak na mga "armoryal" o mga "sandata" lamang. Ayon sa kasaysayan, ang mga dala-dalahing sandata ay unang ginamit ng mga panginoong [[peudal]] at mga [[kabalyero]] noong kalagitnaan ng ika-12 daantaon bilang isang paraan na makilala ang kakampi mula sa kalabang mga sundalo. Sa paglawak ng mga gamit ng mga disenyong heraldiko, ang ibang mga antas ng lipunan na hindi magmamartsa sa labanan ay nagsimulang humawak ng mga armas para sa kanilang mga sarili. Noong una, ang pinakamalapit sa mga panginoon at mga kabalyero ang umangkin ng mga sandata, katulad ng mga taong hinirang bilang mga konsorte (''squire'', alalay ng kabalyero) na magiging madalas na may kaugnayan sa mga kasangkapang sandata. Pagkaraan, gumamit na rin ang mga pari at iba pang mga dignitaryong eklesyastikal ng eskudo de armas. Sa paglaon, pagsapit ng gitna ng ika-13 daantaon, gumamit na rin ang mga magbubukid, mga pangkaraniwang tao, at mga burghero (mga mamumuhunan o kapitalista) ng mga kutamaya. Ang laganap na paggamit ng mga sandata ang humantong upang tabanan ng ilang mga estado ang heradriya sa loob ng kanilang mga hangganan ng nasasakupan. Subalit, sa karamihan ng Europang kontinental, malayang nakagamit ang mga mamamayan ng dala-dalahing mga sandata. Historically, armorial bearings were first used by [[feudalism\|feudal]] lords and [[knight]]s in the mid-12th century on battlefields as a way to identify allied from enemy soldiers. As the uses for heraldic designs expanded, other social classes who never would march in battle began to assume arms for themselves. Initially, those closest to the lords and knights adopted arms, such as persons employed as squires that would be in common contact with the armorial devices. Then priests and other ecclesiastical dignities adopted coats of arms, usually to be used as seals and other such insignia, and then towns and cities to likewise seal and authenticate documents. Eventually by the mid-13th century, peasants, commoners and burghers were adopting heraldic devices. The widespread assumption of arms led some states to regulate heraldry within their borders. However, in most of continental Europe, citizens freely adopted armorial bearings. Bagaman walang malawakang regulasyon, at maging may kawalan nito sa nasyunal na antas, nanatiling parati ang heraldriya sa kahabaan ng Europa, kung saan ang mga kaugalian lamang ang namahala sa disenyo at paggamit ng mga sandata. Hindi tulad ng mga [[pantatak]] o [[selyo (kasangkapan)\|selyo]] at iba pang pangkalahatang mga [[emblema]], ang napagtagumapayang heraldiko ay may paglalarawang pormal na tinatawag na [[blason]], na ipinapahayag sa isang pananalitang naiintindihan lamang ng isang grupo, na nagpapahintulot para sa pag-alinsunod sa heraldikong mga depiksyon o paglalarawan. Despite no widespread regulation, and even with a lack in many cases of national-level regulation, heraldry has remained rather consistent across Europe, where traditions alone have governed the design and use of arms. Unlike [[Seal (device)\|seals]] and other general [[emblem]]s, heraldic achievements have a formal description called a [[blazon]], expressed in a jargon that allows for consistency in heraldic depictions. In the 21st century, coats of arms are still in use by a variety of institutions and individuals; for example, universities have guidelines on how their coats of arms may be used, and protect their use as trademarks.<ref>[http://www.universitystory.gla.ac.uk/coat-of-arms/ Glasgow University - The Coat of Arms]</ref><ref name=emerald>[http://www.emeraldinsight.com/Insight/ViewContentServlet?Filename=Published/EmeraldFullTextArticle/Articles/1680100103.html Educational Institute Coat of arms]</ref><ref>[http://www.mcgill.ca/files/secretariat/WordmarkandInsigniaofMcGillUniversity-Policyontheuseof.pdf Policy on use of the Workmark and Insignia of McGill University]</ref> Many societies exist that also aid in the design and registration of personal arms, and some nations, like England and Scotland, still maintain to this day the mediæval authorities that grant and regulate arms.

Eskudo de armas: Pagkakaiba sa mga binago