Pagkalalaki: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag) Ikinakarga sa Lalaki |
AnakngAraw (usapan | ambag) bago |
||
Linya 1:
[[Talaksan:Jupiter Smyrna Louvre Ma13.jpg|200px|thumb|Historically, masculine attributes such as beard growth have been seen as signs of virility and leadership (for example, in [[ancient Egypt]] and [[Greece]]).<ref name="harvnb">{{harvnb|Schiebinger, Londa|1993}}</ref>]]
Ang '''Pagkalalaki''' o '''birilidad''' (Ingles: ''virility'') ay ang anuman sa isang malawak na nasasakupan ng [[maskulinidad]] ([[pagkabarako]] o [[bulog]]) ng isang [[lalaki]]. Hindi ito magagamit sa mga [[babae]] o sa negatibong mga katangian. Sinasabi ng '[[Oxford English Dictionary]]'' (''OED1'') na ang pagiging '''barakung-barako''' o '''lalaking-lalaki''' ay may "tanda ng lakas o puwersa". Ang pagkalalaki ay pangkaraniwang may kaugnayan sa katalaghayan, pagiging malakas, kasiglahan, pagiging matibay, pagiging mabisa, pagiging malusog, katatagan, at bikas ng katawan (pangangatawan), natatangi na ang kakayahang makagawa ng mga anak. Sa huling diwang ito, ang birilidad ay para sa kalalakihan, samantalang ang [[pertilidad]] ay para sa kababaihan. Sinasabi pa rin ng Talahuluganang Ingles ng Oxford na ang ''virile'' ay naging wala na sa panahon bilang pagtukoy sa isang ''nubile'' ([[nubilidad]]), o pagiging puwede nang mag-asawa<ref>''[[Oxford English Dictionary]]''</ref> babaeng nasa kanyang [[kabataan]] - "isang dalagang maaari nang ikasal o hinog na para sa isang asawang lalaki, o ''Virill''."
Sa pangkasaysayan, ang mga katangiang panglalaki katulad ng pagkakaroon ng balbas ay tinatanaw bilang mga tanda ng pagkalalaki at pamumuno (katulad na sa [[sinaunang Ehipto]] at [[sinaunang Gresya|Gresya]]).<ref name="harvnb"/>
Bilang isang katagang may positibong pagtukoy, ang ''pagkalalaki'' o ''birilidad'' ay hindi kaayon ng mga [[peminismo]] na nagpapasulong ng samu't saring pagkakalas ng [[maskulinidad]] (kilala rin bilang "pagkalalaki").<ref>{{cite web|url=http://www.thefword.org.uk/features/2006/02/deconstructing_masculinity|title=Deconstructing Masculinity|last=Plant|first=Sheryl|date=11 Pebrero 2006|publisher=The F Word}}</ref> Ayon sa mga pananaw na ito, ang ''pagkalalaki'' ay muling binigyan ng kahulugan bilang wala na sa panahong abstraksiyon, na negatibong bumabangga sa kababaihan sa pamamagitan hindi ginugustong gawaing seksuwal, at hindi ginustong mga [[pagbubuntis]].<ref>{{cite book|last=Kligman|first=Gail |title=The Politics of Duplicity: Controlling Reproduction in Ceausescu's Romania|url=http://books.google.com/books?id=JhkImAIcqCMC&pg=PA249&lpg=PA249&dq=virility+%22unwanted+pregnancy%22&source=web&ots=zyxMPtFmwF&sig=vlaveNbCWxFRzOIKpdTvN_-UYtY|year=1998|publisher=[[University of California Press]]|page=249}}</ref>
Ayon sa ''Gabby's Dictionary'', ang ''virility'' ay ang "sigla at lakas ng isang lalake; kakayahan ng lalake na makapagpaligaya ng babae [habang nakikipagtalik]; pagiging lalakeng-lalake" at katumbas ng mga salitang "bulog" at "birilidad".<ref name=Gab>[http://www.gabbydictionary.com/home.asp ''Virility''], gabbydictionary.com</ref>
==Tingnan din==
*''[[wiktionary:Muliebrity|Muliebrity]]''
*[[Matsismo]]
*[[Maskulinidad]]
==Mga sanggunian==
{{Reflist}}
==Basahin pa==
*{{Citation
| surname1 = Schiebinger
| given1 = Londa
| year = 1993
| title = Nature's Body
| publisher = Beacon Press
| location = Boston, Massachusetts}}
[[Kategorya:Pertilidad]]
[[Kategory:Kasarian]]
[[Kategory:Lalaki]]
{{sex-stub}}
[[de:Männlichkeit]]
[[en:Virility]]
[[fr:Virilité]]
[[it:Maschilismo]]
[[ja:男らしさ]]
[[pl:Maskulinizm]]
[[ru:Мужество]]
[[uk:Мужність]]
| |||