Normatibong ekonomika

Ang normatibong ekonomika (salungat sa positibong ekonomika) ay isang bahagi ng ekonomika na nagpapahayag ng halaga o normatibo na mga hatol tungkol sa katarungang ekonomika o kung ano ang kinahinatnan ng ekonomiya o mga nararapat na layunin ng pampublikong patakaran.

Karaniwang ninanais ng mga ekonomista na ihiwalay ang normatibong ekonomika ("kung ano ang nararapat" sa mga ekonomikong bagay) mula sa positibong ekonomika ("ano ang"). Gayunpaman, kondisyonal ang karamihan sa mga pamantayan sa paghahalintulad (halaga), upang matalikdan kung nagbago ang mga katotohanan o kaalaman ng mga katotohanan, kaya ang pagbabago ng mga halaga ay maaaring pulos pang-agham. Sa kabilang banda, pinaghihiwalay ng ekonomista ng kapakanan na si Amartya Sen ang mga pangunahing (normatibo) na paghatol, na hindi nababatay sa naturang kaalaman, mula sa mga di-basikong hatol, na may batay. Sa palagay niya, kawili-wiling tandaan na "walang hatol na maaaring ipakita bilang basiko" habang ang ilang mga hatol ng halaga ay maaaring ipakita bilang di-basiko. Binubuksan nito ang posibilidad ng mabunga na talakayan ng pang-agham ng mga hatol na halaga.

Madalas na isinasaling sa estilo ng praktikal na idealismo ang mga positibo at normatibong ekonomika. Sa disiplinang ito, na minsan ay tinatawag na "sining ng ekonomika," ginagamit ang positibong ekonomika bilang isang praktikal na kasangkapan para sa pagkamit ng mga normatibong layunin.

Narito ang isang halimbawa ng isang normatibong ekonomikong pahayag:

Dapat $6 kada galon ang presyo ng gatas para mabigyan ang mga magsasaka ng gatas ng mas mataas na pamantayan ng pamumuhay at upang iligtas ang sakahan ng kanilang pamilya.

Normatibong pahayag ito, dahil nagpapakita ito ng mga hatol sa kahalagahan. May paghatol ang partikular na pahayag na ito na karapat-dapat magkaroon ng isang mas mataas na pamantayan ng pamumuhay ang mga magsasaka at dapat na iligtas ang mga sakahan ng pamilya.

Kabilang sa mga ilalim ng normatibong ekonomika ang teorya ng pagpili ng lipunan, kooperatibong teorya ng laro, at disenyo ng mekanismo.

Sapat na tinutugunan ang ilang mga mas naunang problemang teknikal na ipinakilala sa ekonomikang kapakanan at sa teorya ng hustisya upang magbigay ng puwang para sa konsiderasyon ng mga panukala sa mga inilapat na larangan katulad ng paglalaan ng yaman, pampublikong patakaran, mga tagapagpahiwatig sa lipunan, at hindi pagkakapantay-pantay at pagsukat ng kahirapan.

Tingnan din

• Pamamahagi (ekonomika)
• Problemang Ano-Nararapat
• Katarungan (ekonomika)
• Normatibong agham
• Positibong ekonomika
• Punsyon ng panlipunang kapakanan
• Teorya ng panlipunang pagpili
• Ekonomikong kapakanan
• Ekonomikong progresibismo

Mga sanggunian

• Andrew Caplin at Andrew Schotte, ed. (2008). Ang Mga Pundasyon ng Positibo at Normative Economics: Isang Handbook , Oxford. Paglalarawan Naka-arkibo 2011-04-22 sa Wayback Machine. at preview.
• Marc Fleurbaey (2004). "Normative Economics and Theories of Distributive Justice," Ang Elgar Companion sa Economics and Philosophy , JB Davis at J. Runde, ed., Pp. 132-58.
• _____ (2008). "Mga etika at ekonomiya," Ang Bagong Palgrave Dictionary of Economics . Abstract.
• Milton Friedman (1953). " Ang Pamamaraan ng Positibong Ekonomiya ," Mga Sanaysay sa Positibong Ekonomiya
• John C. Harsanyi (1987), "Value judgments," Ang Bagong Palgrave: Isang Dictionary of Economics , v. 4, pp.   792-93
• Daniel M. Hausman at Michael S. McPherson (1996). Pagsusuri ng Ekonomiya at Moral na Pilosopiya , Cambridge: Cambridge University Press.
• Phillipe Mongin (2002). "May Pag-unlad ba sa Normative Economics?" sa Stephan Boehm et al. , eds., May Progreso ba sa Economics? , pp. 145-170.
• Amartya K. Sen (1970), Collective Choice at Social Welfare . "5.3 Basic at Nonbasic Judgments" & "5.4 Facts and Values," pp.   59-64.
• Stanley Wong (1987). "Positibong economics," Ang Bagong Palgrave: Isang Dictionary of Economics , v. 3, pp.   920-21.