Pangulo ng Litwanya

Ang pangulo ng Litwanya (Litwano: Lietuvos Respublikos Prezidentas) ay ang puno ng estado ng Litwanya. Siya ang namamahala ng tagapagbatas na sangay ng pamahalaan at naglilingkod bilang punong komandante ng Sandatahang Lakas ng Litwanya. Ang kasalukuyang nanunungkulan sa tanggapang ito ay si Gitanas Nausėda mula Hulyo 12, 2019.

President ng the Republic of Lithuania Lietuvos Respublikos Prezidentas
Presidential coat of arms
Presidential standard
Incumbent Gitanas Nausėda mula 12 July 2019
Istilo	Mr. President (informal) His Excellency (diplomatic)
Uri	Head of state
Kasapi ng	European Council
Tirahan	Presidential Palace, Vilnius
Nagtalaga	Direct election
Haba ng termino	Five years, renewable once consecutively
Nagpasimula	Antanas Smetona
Nabuo	4 Abril 1919 (1919-04-04)
Nabuwag	1940–1990
Diputado	Speaker of the Seimas
Sahod	€119,460 (annual, brutto)
Websayt	lrp.lt

Mga Kapangyarihan

Ang pangulo ng Lithuanian ay medyo may mas mataas na awtoridad sa ehekutibo kaysa sa kanilang mga katapat sa kalapit na Estonia at Latvia; ang tungkulin ng pangulo ng Lithuanian ay halos kapareho ng sa mga pangulo ng France at Romania. Katulad din sa kanila, ngunit hindi tulad ng mga pangulo sa isang ganap na sistemang pampanguluhan gaya ng ang Estados Unidos, ang pangulo ng Lithuanian sa pangkalahatan ay may pinakamaraming awtoridad sa mga usaping panlabas. Bilang karagdagan sa mga kaugaliang diplomatikong kapangyarihan ng mga Pinuno ng Estado, katulad ng pagtanggap ng mga liham ng kredensiya ng mga dayuhang embahador at pagpirma ng mga kasunduan, tinutukoy ng pangulo ang mga pangunahing alituntunin sa patakarang panlabas ng Lithuania. Ang pangulo rin ang commander-in-chief ng Lithuanian Armed Forces, at nang naaayon ay namumuno sa State Defense Council at may karapatang humirang ng Chief of Defense (napapailalim sa pahintulot ng Seimas).

Ang pangulo ay mayroon ding mahalagang papel sa lokal na patakaran, na nagtataglay ng karapatang magsumite ng mga panukala sa Seimas at sa veto na mga batas na ipinasa nito, na nagtatalaga ng punong ministro at pag-apruba sa pamahalaang binuo nila, at pagkakaroon din ng karapatang dissolve ang Seimas at tumawag ng snap elections kasunod ng matagumpay na motion of no confidence o kung ang Seimas ay tumangging aprubahan badyet ng pamahalaan sa loob ng animnapung araw. Gayunpaman, ang susunod na nahalal na Seimas ay maaaring gumanti sa pamamagitan ng pagtawag para sa isang mas maagang halalan sa pagkapangulo.

Sa wakas, tinitiyak ng pangulo ang isang epektibong hudikatura, na responsable sa pag-nominate sa ikatlong bahagi ng mga hukom ng Constitutional Court, at ang kabuuan ng Supreme Court, para sa appointment ng Seimas; ang pangulo ay may karapatan din na direktang magtalaga ng lahat ng iba pang mga hukom.

Eleksiyon

Sa ilalim ng Konstitusyon ng Lithuania na pinagtibay noong 1992, ang pangulo ay inihalal para sa limang taong termino sa ilalim ng binagong two-round system: ang isang kandidato ay nangangailangan ng isang ganap na mayorya ng boto at alinman sa pagboto ng mga botante ay higit sa 50% o para ang kanilang bahagi sa boto ay katumbas ng hindi bababa sa isang-katlo ng bilang ng mga rehistradong botante upang manalo sa halalan sa unang round. Kung walang kandidatong gagawa nito, ang dalawang kandidatong may pinakamaraming boto ay maghaharap sa isa't isa sa ikalawang round na ginanap makalipas ang dalawang linggo. Sa pag-upo sa pwesto, dapat suspindihin ng pangulo ang anumang pormal na pagsapi sa isang partidong pampulitika.

Kung ang pangulo ay namatay o nawalan ng kakayahan habang nasa katungkulan, ang Tagapagsalita ng Seimas ang pananatili sa tungkulin hanggang sa isang bagong pangulo ay mapapasinayaan pagkatapos ng bagong halalan.